52°15′39″N 21°00′36″E/52,260833 21,010000Most Gdański
| ||
 Most Gdański z widocznym neonem Miło cię widzieć | ||
| Państwo |  Polska
| |
| Województwo |  mazowieckie
| |
| Miejscowość | Warszawa | |
| Podstawowe dane | ||
| Przeszkoda | Wisła | |
| Długość | 406,5 m | |
| Liczba torów tramwajowych | 2 | |
| Liczba przęseł | 6 | |
| Data budowy | 1957–1959 | |
| Projektant | Janusz Ratyński | |
Położenie na mapie Warszawy  | ||
Położenie na mapie Polski  | ||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | ||
| 52°15′39″N 21°00′36″E/52,260833 21,010000
| ||
Most Gdański – dwupoziomowy stalowy most na Wiśle w Warszawie, będący częścią obwodnicy śródmiejskiej. Został wybudowany w latach 1957–1959 na filarach pierwszego mostu pod Cytadelą.
Według danych stołecznego Zarządu Dróg Miejskich w 2018 przez most Gdański przejeżdżało średnio 50 913 pojazdów na dobę[1]. Była to szósta (po mostach: gen. Stefana Grota-Roweckiego, Łazienkowskim, Siekierkowskim, Marii Skłodowskiej-Curie i Poniatowskiego) liczba pojazdów wśród ośmiu przepraw drogowych w Warszawie[1].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Most został wzniesiony w latach 1957–1959 według projektu Janusza Ratyńskiego[2]. Był elementem Trasy Mostowej im. Stefana Starzyńskiego. Został wzniesiony na filarach wysadzonego 13 września 1944 przez Niemców pierwszego, tj. wybudowanego w latach 1873–1875 jako most kolejowo-drogowy, a następnie wyłącznie drogowego, mostu pod Cytadelą[3]. W jego konstrukcji powtórzono przyjęte rozwiązanie istniejącego w tym miejscu mostu dwupoziomowego[4]
Dla nowo wzniesionej przeprawy proponowano wiele nazw m.in. „most Pokoju”, „most Piętnastolecia”, „most Wolności”, „most imienia Traugutta”, „most Bohaterów Warszawy” i „most pod Cytadelą”[5]. Ostatecznie zdecydowano się na nazwę „most Gdański”, którą nadano w dniu otwarcia całej Trasy, 21 lipca 1959[2][6].
Cała przeprawa składa się z: dwupoziomowego wiaduktu dojazdowego nad ul. Wybrzeże Helskie o długości 44,76 m, dwupoziomowego mostu głównego o długości 406,53 m, dwupoziomowego wiaduktu nad ul. Wybrzeże Gdańskie o długości 85,17 m. Konstrukcja nośna mostu to sześcioprzęsłowa stalowa kratownica. Wiadukty dojazdowe to ramownice wykonane w technologii sprężonej. Zostały zaprojektowane przez Stefana Piwońskiego i Witolda Witkowskiego[4]. Na dolnym poziomie znajdują się tory tramwajowe ułożone na mostownicach dębowych[7], chodniki oraz ścieżka rowerowa (po stronie południowej), a na górnym poziomie – czteropasmowa jezdnia oraz chodniki.
Łączny koszt budowy mostu Gdańskiego wyniósł 25 mln złotych[8].
Most jest obecnie częścią obwodnicy śródmiejskiej. Łączy lewobrzeżną ul. Słomińskiego, z prawobrzeżną ul. Starzyńskiego. Podobnie jak most Świętokrzyski, spełnia on bardziej rolę lokalną niż tranzytową. Wynika to m.in. z braku rozbudowanych węzłów drogowych po obu stronach Wisły. W latach 2005–2007 przeprowadzono gruntowną przebudowę ronda Starzyńskiego (z budową estakad) – była to jedna z inwestycji mających usprawnić płynność ruchu na obwodnicy śródmiejskiej.
W latach 90. most przeszedł remont, został pomalowany na zielono, a dolny poziom został oświetlony kolorowymi świetlówkami. Cechą charakterystyczną dolnego poziomu mostu są drewniane podkłady torowisk, które mają być w przyszłości wymienione[9].
W czerwcu 2014 po południowej stronie mostu (bliżej strony śródmiejskiej) umieszczono neon z napisem Miło cię widzieć autorstwa Mariusza Lewczyka, który w 2013 zwyciężył w konkursie „Neon dla Warszawy”[10].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Zniszczony w 1915 most pod Cytadelą (po prawej), którego filary, po kolejnym zniszczeniu przeprawy w 1944, zostały wykorzystane do budowy mostu Gdańskiego 
Wjazd na most, lata 60. 
Górny poziom mostu, po lewej most kolejowy przy Cytadeli 
Oba mosty widziane z praskiego brzegu 
Tramwaje na dolnym poziomie 
Neon Mariusza Lewczyka Miło cię widzieć
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Analiza ruchu na drogach. Analiza o ruchu na drogach w 2018 r.. W: Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie [on-line]. zdm.waw.pl. s. 5. [dostęp 2019-06-11].
- ↑ a b Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 300. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Wacław Sterner: Mosty Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Techniczne, 1960, s. 181.
- ↑ a b Marian Gajewski: Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1979, s. 268. ISBN 83-06-00089-7.
- ↑ Józef Sigalin: Warszawa 1944–1980. Z archiwum architekta. Tom 3. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986, s. 339. ISBN 83-06-01187-2.
- ↑ Józef Sigalin: Warszawa 1944–1980. Z archiwum architekta. Tom 3. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986, s. 342. ISBN 83-06-01187-2.
- ↑ Warszawskie tramwaje elektryczne 1908-1998. Tom I. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1998, s. 127. ISBN 83-907574-00.
- ↑ Józef Sigalin: Warszawa 1944–1980. Z archiwum architekta. Tom 3. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1986, s. 276. ISBN 83-0-01187-2.
- ↑ Pożar drewnianych podkładów torowiska na moście Gdańskim. „Gazeta Stołeczna”, s. 3, 13-14 czerwca 2015.
- ↑ Tomasz Demiańczuk: „Miło Cię widzieć” – zabłyśnie nowy symbol stolicy. W: Urząd m.st. Warszawy [on-line]. um.warszawa.pl, 20 czerwca 2014. [dostęp 2014-11-05].
| Istniejące | |
|---|---|
| Historyczne | |
| Projektowane |
