Przejdź do zawartości

Novogenuata

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Novogenuata
Shultz, 1990
Ilustracja
Skorpion Hottentotta tamulus
Ilustracja
Zaleszczotek
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkopodobne

Nadgromada

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

(bez rangi) Dromopoda
(bez rangi) Novogenuata

Novogenuatatakson stawonogów z gromady pajęczaków, obejmujący skorpiony, zaleszczotki i solfugi.

Charakterystyczną cechą Novogenuata, wyróżniającą je na tle innych pajęczaków, a przypuszczalnie także innych szczękoczułkowców jest modyfikacja stawu łączącego rzepkę z goleniem tak, że umożliwia tylko ruchy zginające i prostujące, a nie obrotowe. Rzepka i goleń połączone są u nich dwoma kłykciami, a przedni mięsień transpatellarny (łac. musculus transpatellaris anterior) zaczepia się na brzusznej lub tylno-brzusznej krawędzi goleni. Ponadto odnóża, podobnie jak u kapturców mają biodra nieruchome i, podobnie jak u rozłupnogłowców pozbawione są tylnego mięśnia rzepkowo-goleniowego (łac. musculus patellotibialis posterior). U wszystkich przedstawicieli z wyjątkiem solfug samce produkują spermatofory z szypułkami[1].

Takson ten został wprowadzony w 1990 roku Jeffreya W. Shultza. W wynikach jego analizy filogenetycznej Novogenuata zajęły siostrzaną dla kosarzy w obrębie kladu Dromopoda. Z kolei w obrębie Novogenuata zaleszczotki i solfugi tworzyły klad Haplocnemata, zaś skorpiony miały pozycję bazalną[1]. Monofiletyzm Dromopoda, Novogenuata i Haplocnemata rozpoznany został również w wynikach W.C. Wheelera i Cheryl Hayashi z 1998[2] oraz Gonzalo Giribeta i innych z 2002[3]. Analiza J.W. Shultza z 2007 nie rozpoznała Novogenuata, łącząc skorpiony i kosarze w klad Stomothecata, siostrzany dla Haplocnemata[4]. Monofiletyzmowi Novogenuata oraz Haplocnemata przeczą wyniki nowszych analiz filogenetycznych: Mirosławy Dabert i innych z 2010 (roztocze difiletyczne; Acariformes siostrzane dla solfug, a Parasitiformes dla zaleszczotków)[5], Almira Pepato i innych z 2010 (Acariformes siostrzane dla solfug, tworzące z nimi Poecilophysidea)[6], A. Pepato i P.B. Klimowa z 2015 (monofiletyczne Poecilophysidea, siostrzane dla Parasitiformes)[7], Russella Garwooda i Jasona Dunlopa z 2014 (solfugi zajmują pozycję siostrzaną dla Acariformes)[8] oraz Jesúsa Ballesterosa i Prashanta Sharmy z 2019 (zaleszczotki w pozycji siostrzanej dla Acariformes)[9].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Jeffrey W. Shultz. Evolutionary morphology and phylogeny of Arachnida. „Cladistics”. 6 (1), s. 1–38, 1990. DOI: 10.1111/j.1096-0031.1990.tb00523.x. 
  2. W.C. Wheeler, C.Y.Hayashi. The phylogeny of the extant chelicerate orders. „Cladistics”. 14, s. 173–192, 1998. 
  3. G. Giribet, G.D. Edgecombe, W.C. Wheeler, C. Babbit. Phylogeny and systematic position of Opiliones: a combined analysis of chelicerate relationships using morphological and molecular data. „Cladistics”. 18, s. 5–70, 2002. 
  4. Jeffrey W. Shultz. A phylogenetic analysis of the arachnid orders based on morphological characters. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 150, s. 221 – 265, 2007. 
  5. Mirosława Dabert, Wojciech Witaliński, Andrzej Kaźmierski, Ziemowit Olszanowsk. Molecular phylogeny of acariform mites (Acari, Arachnida): Strong conflict between phylogenetic signal and long-branch attraction artifacts. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 56 (1), s. 222-41, 2010. DOI: 10.1016/j.ympev.2009.12.020. 
  6. Almir R Pepato, Carlos E.F. da Rocha, Jason A Dunlop. Phylogenetic position of the acariform mites: sensitivity to homology assessment under total evidence. „BMC Evolutionary Biology”. 10 (235), 2010. 
  7. A.R. Pepato, P.B. Klimov. Origin and higher-level diversification of acariform mites – evidence from nuclear ribosomal genes, extensive taxon sampling, and secondary structure alignment. „BMC Evolutionary Biology”. 15, s. 178, 2015. 
  8. Russell J. Garwood, Jason A. Dunlop. Three-dimensional reconstruction and the phylogeny of extinct chelicerate orders. „PeerJ”. 2 (e641), 2014. DOI: 10.7717/peerj.641. 
  9. Jesús A. Ballesteros, Prashant P. Sharma. A Critical Appraisal of the Placement of Xiphosura (Chelicerata) with Account of Known Sources of Phylogenetic Error. „Systematic Biology”. 68 (6), s. 896-917, 2019. DOI: 10.1093/sysbio/syz011.