Spawęki skorpionokształtne
| Camarostomata | |
 Thelyphonus spp. z rzędu biczykoodwłokowców | |
 Schizomus crassicaudatus z rzędu rozłupnogłowców | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| (bez rangi) | Pantetrapulmonata |
| (bez rangi) | Tetrapulmonata |
| (bez rangi) | Schizotarsata |
| (bez rangi) | spawęki |
| (bez rangi) | spawęki skorpionokształtne |
Spawęki skorpionokształtne[1] (Camarostomata[2], Uropygi sensu lato[3]) – takson pajęczaków obejmujący biczykoodwłokowce (Thelyphonida) i rozłupnogłowce (Schizomida).
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Monofiletyzm kladu obejmującego Thelyphonida i Schizomida potwierdzają liczne prace filogenetyczne, w tym G. Giribeta z 2002 roku[2] i J.W. Schultza z 2007 roku[3]. Klad ten bywa klasyfikowany w randze rzędu[1] lub wyższej[3]. Stanowi grupę siostrzaną dla tępoodwłokowców, tworząc z nimi spawęki, lub dla kladu Labellata (tępoodwłokowce + pająki) tworząc z nim klad Tetrapulmonata[3].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Biczykoodwłokowce i rozłupnogłowce mają wiele cech wspólnych. Ich odnóża pierwszej pary mają wydłużone rzepki i po dwa trichobotria na goleniach. Na goleniach pozostałych odnóży krocznych występuje po jednym trichobotrium. Nogogłaszczki są chwytne i mają zlane biodra[3]. Ciało składa się z prosomy i opistosomy. Ta ostatnia złożona jest z 12 segmentów, z których pierwszy stanowi łącznik, a ostatni zaopatrzony jest w różnie wykształcone flagellum[4]. Przedstawiciele obu rzędów przejawiają również podobne, złożone zachowanie godowe[3]. Samce siłują się z samicami, by naprowadzić je na złożony na podłożu spermatofor i nakłonić je do jego podjęcia[4].
Należy tu około 350 opisanych gatunków[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b spawęki, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2015-09-16].
- ↑ a b Gonzalo Giribet, Gregory D. Edgecombe, Ward C. Wheeler, Courtney Babbitt. Phylogeny and systematic position of Opiliones: a combined analysis of chelicerate relationships using morphological and molecular data. „Cladistics”. 18, s. 5–70, 2002.
- ↑ a b c d e f Jeffrey W. Schultz. A phylogenetic analysis of the arachnid orders based on morphological characters. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 150, s. 221–265, 2007.
- ↑ a b c Marek Żabka: Rząd: biczykoodwłokowce – Thelyphonida (Uropygi), rząd: rozłupnogłowce – Schizomida, rząd: tępoodwłokowce – Amblypygi. W: Zoologia: Stawonogi. Czesław Błaszak (red. nauk.). T. 2. Cz. 1: Szczękoczułkopodobne, skorupiaki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011. ISBN 978-83-01-16568-0.