Obywatelska Partia Demokratyczna

Občanská demokratická strana
Państwo	Czechy
Skrót	ODS
Lider	Petr Fiala
Data założenia	1991
Adres siedziby	Doudlebská 5, Praga
Ideologia polityczna	konserwatyzm, konserwatywny liberalizm, eurosceptycyzm
Poglądy gospodarcze	liberalizm
Grupa w Parlamencie Europejskim	Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy
Młodzieżówka	Mladí konzervativci
Obecni posłowie	25 / 200
Obecni senatorowie	17 / 81
Obecni eurodeputowani	4 / 21
Strona internetowa

Czechy Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Czech Ustrój polityczny Ustrój polityczny Czech Konstytucja Konstytucja Czech Władza ustawodawcza Parlament Izba Poselska Senat Władza wykonawcza Prezydent Premier Rząd Władza sądownicza Wymiar sprawiedliwości Sąd Konstytucyjny Sąd Najwyższy Najwyższy Sąd Administracyjny Kontrola państwowa Najwyższy Urząd Kontroli Finanse Narodowy Bank Czeski Samorząd terytorialny Podział administracyjny Czech Samorząd terytorialny Partie polityczne Partie polityczne ANO 2011 Obywatelska Partia Demokratyczna Czeska Partia Socjaldemokratyczna Komunistyczna Partia Czech i Moraw TOP 09 Unia Chrześcijańska i Demokratyczna – Czechosłowacka Partia Ludowa Czeska Partia Piratów Polityka zagraniczna Polityka zagraniczna Ministerstwo Spraw Zagranicznych Wikiprojekt Polityka

Obywatelska Partia Demokratyczna (cz. Občanská demokratická strana lub ODS) – prawicowa konserwatywna partia polityczna w Czechach, skrótowo określana jako „demokraci obywatelscy” (cz. občanští demokraté). W sprawach gospodarczych ugrupowanie o poglądach wolnorynkowych.

Historia

ODS założona została w kwietniu 1991 po rozpadzie Forum Obywatelskiego (Občanské fórum, OF) na mniejszościowy lewicowy Ruch Obywatelski (Občanské hnutí, OH) i większościowe prawicowe ODS, na czele którego stanął premier Václav Klaus. W latach 1993–1997 ODS była partią rządzącą, następnie znalazła się w opozycji.

ODS wygrała wybory parlamentarne w 1992 roku zdobywając razem z Partią Chrześcijańsko Demokratyczną (Křesťanskodemokratická strana, KDS) 29,7% głosów i 76 na 200 mandatów w Czeskiej Radzie Narodowej. Cztery lata później w wyborach z 1996 roku ODS ponownie wygrała z poparciem 29,6% i 68 mandatami, jednak rządziła tylko do 1997 przy akceptacji tego stanu rzeczy przez socjaldemokrację. Następne wybory odbyły się w 1998 roku wygrali je socjaldemokraci, a ODS uplasowała się na drugim miejscu z poparciem 27,8% i 63 miejscami w Izbie Poselskiej. W kolejnych wyborach w 2002 roku ODS ponownie była zajęła drugie miejsce i pozostała w opozycji wobec rządów centrolewicy.

ODS przerwała złą passę w wyborach w 2006 roku, kiedy uzyskała 35,4% głosów i wraz z koalicjantami Unią Chrześcijańskich Demokratów – Czechosłowacką Partią Ludową i Czeską Partią Zielonych zajęła 100 miejsc w Izbie Poselskiej. Umowę koalicyjną podpisano 26 czerwca 2006. Centroprawica stworzyła wówczas pierwszy rząd Mirka Topolánka złożony jedynie z ministrów ODS i bezpartyjnych, następnie zaś trójpartyjny drugi rząd Mirka Topolánka, który przetrwał do wiosny 2009. W latach 2009–2010 partia popierała techniczny i ponadpartyjny rząd Jana Fischera. W wyborach 2010 ODS zajęła drugie miejsce, uzyskując 20,22% głosów i utworzyła koalicyjny rząd centroprawicowy wraz z TOP 09 i Sprawami Publicznymi.

ODS reprezentowana jest nie tylko w parlamencie krajowym i samorządach, a również w Parlamencie Europejskim. W wyborach do Parlamentu Europejskiego 2004 roku zajęła pierwsze miejsce z 30,0% poparcia i 9 mandatami. Po wyborach 2009 roku należy do grupy Europejskich Konserwatystów i Reformatorów.

W latach 1991–2002 przewodniczącym partii był Václav Klaus, następnie Mirek Topolánek (2002–2010), Petr Nečas (2010–2013), Martin Kuba (2013–2014), zaś obecnie jest nim Petr Fiala.

W 2017 roku posłem do Czeskiego parlamentu został były skoczek narciarski Jakub Janda.

Poparcie

Wyniki w wyborach parlamentarnych

Wybory	Poparcie	Zmiana punktów procentowych	Mandaty (Sejm)	Zmiana
1992	29.7%	-	76	-
1996	29,6%	0,1	68	8
1998	27,8%	1,8	63	5
2002	24,5%	3,3	58	5
2006	35,4%	10,9	81	23
2010	20,22%	15,18	53	18
2013	7,72%	12,5	16	37
2017	11,32%	3,59	25	9

Wyniki w wyborach do Parlamentu Europejskiego

Wybory	Poparcie	Zmiana punktów procentowych	Mandaty	Zmiana	L. miejsc dla Czech
2004	30,0%	-	9	-	24
2009	31,5%	1,5	9	-	22
2014	7,67%	23,83	2	7	21
2019	14,54%	6,87	4	2	21

Linki zewnętrzne

• Oficjalna witryna ODS (cz.)