Przełęcz Kłodzka
50°25′51″N 16°45′56″E/50,430833 16,765556 Przełęcz Kłodzka, widok od południowego wschodu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Wysokość |
483[1] m n.p.m. |
| Pasmo | |
| Sąsiednie szczyty | |
Położenie na mapie Sudetów  | |
| 50°25′51″N 16°45′56″E/50,430833 16,765556
| |
Przełęcz Kłodzka (niem. Heinrichswalder Pass, Pass von Neudeck, Neudecker Pass) – przełęcz na wysokości 483 m n.p.m. w południowo-zachodniej Polsce, w Sudetach, między Sudetami Środkowymi a Sudetami Wschodnimi.
Wcześniejsze nazwy przełęczy to: Heinrichswalder Pass, Pass von Neudeck, Neudecker Pass[1].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Przełęcz położona jest na wschód od miejscowości Podzamek. Stanowi szerokie odkryte siodło o stromych zboczach i łagodniejszych podejściach, wcinające się między Góry Bardzkie i Góry Złote i oddzielające tym samym Sudety Środkowe od Sudetów Wschodnich[1]. Podłoże przełęczy tworzą górnokarbońskie granodioryty i tonality masywu kłodzko-złotostockiego, pokryte plejstoceńskimi glinami zwałowymi i osadami deluwialnymi[1]. Od południowej strony występuje niewielka soczewka hornfelsów. Ze względu na budowę przełęcz należy do najbardziej interesujących geologicznie miejsc w Sudetach. Obszar w pobliżu przełęczy zajmują łąki i pola uprawne, w górnej części północne skrzydło przełęczy porasta las świerkowy regla dolnego z domieszką drzew liściastych[1].
Na przełęczy znajdują się pozostałości po nieczynnej piaskowni. W profilu piaskowni widoczne są trzy horyzonty moreny dennej, podścielonej osadami oraz dwa wały moreny końcowej, z tkwiącymi w niej sjenitowymi głazami[1].
Przez przełęcz w okresie zlodowacenia środkowopolskiego do wnętrza Kotliny Kłodzkiej, wtargnął lądolód. Jego ślady są dobrze widoczne, w postaci rozległej terasy kemowej.
W przeszłości prowadził tędy stary trakt handlowy łączący Czechy ze Śląskiem i Małopolską. Przełęcz miała znaczenie strategiczne, podczas wojen napoleońskich w kwietniu 1807 o jej opanowanie toczyły się uporczywe walki. W 1846 zbudowano nową drogę, która po modernizacjach służy do dzisiaj[1]. Obecnie droga nr 46 łączy Kłodzko ze Złotym Stokiem i dalej z południową częścią województwa opolskiego, autostradą A4 i drogą krajową nr 94 (E40)[1].
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Przez przełęcz prowadzi szlak turystyczny:
– niebieski szlak z Barda do Lądka-Zdroju, będący częścią szlaku długodystansowego E3[1].
Rejon przełęczy jest widokowy, a sama przełęcz stanowi punkt widokowy, z której roztacza się panorama ziemi kłodzkiej. Na przełęczy znajduje się przystanek PKS oraz parking[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 12: Góry Bardzkie. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, s. 191. ISBN 83-85773-04-5.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 12: Góry Bardzkie. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, ISBN 83-85773-04-5.
- Krzysztof Radwański, Marcin Szymczak (red.): Atlas gór Polski. Sudety. Karpaty. Góry Świętokrzyskie. Warszawa: ExpressMap, 2008, s. 93. ISBN 836-0120-64-1.
- M. Staffa; Przewodnik turystyczny: Wędrówka przez Sudety Środkowe: Góry Wałbrzyskie – Góry Suche – Góry Sowie – Góry Bardzkie; Wyd. PTTK „Kraj”; Warszawa–Kraków 1982. ISBN 830-0004-76-9.