Przyborów (województwo śląskie)

Przyborów
	wieś
	; Schron bojowy "Rydz Śmigły" – widok z fortu na Przyborów, w kierunku natarcia niemieckich oddziałów w 1939 roku
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	żywiecki
Gmina	Jeleśnia
Liczba ludności (2022)	1650
Strefa numeracyjna	33
Kod pocztowy	34-340
Tablice rejestracyjne	SZY
SIMC	0057922
	Położenie na mapie gminy Jeleśnia Przyborów
	Położenie na mapie Polski Przyborów
	Położenie na mapie województwa śląskiego Przyborów
	Położenie na mapie powiatu żywieckiego Przyborów
	49°37′02″N 19°22′45″E/49,617222 19,379167
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Przyborów – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie żywieckim, w gminie Jeleśnia.

Wieś położona jest 19 km na południowy wschód od Żywca, na pograniczu Beskidu Żywieckiego i Makowskiego, nad rzeką Koszarawą (prawy dopływ Soły)^[4]. Stąd wychodzą szlaki na pobliskie szczyty, takie jak Lachów Groń, Łosek, czy w kierunku Mędralowej.

Części wsi

Integralne części wsi Przyborów^[5]^[6]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0057980	Głuchaczki	przysiółek
1003271	Huta	przysiółek
0057997	Kuglarzówki	przysiółek
0057945	Łobozówka	przysiółek
0057951	Moczarki	przysiółek
0057968	Pod Jałowcem	przysiółek
0058005	Przyborowiec	przysiółek
0057974	Tokarnia	przysiółek
0058011	Watówki	przysiółek

Historia

Wieś została założona w XVI wieku jako osada wołoska. W 1595 roku wieś położona w powiecie śląskim województwa krakowskiego była własnością kasztelana sądeckiego Krzysztofa Komorowskiego^[7]. Najstarsza zachowana pieczęć Przyborowa z połowy XIX wieku przedstawiała koronę pięciopałkową. Zachowało się tu sporo drewnianych chałup, stodół i wolno stojących piwnic z końca XIX i I poł. XX wieku.

W czasie II wojny światowej miejscowość była częścią linii obrony Krzyżowa-Przyborów.

Lokalna parafia była erygowana w 1983 roku. Kościół parafialny pw. Świętej Jadwigi Królowej konsekrowany był w roku 1991. W pobliskim przysiółku Jabłonów należącym do parafii znajduje się kościółek z cudownym źródełkiem, które podobno leczy różne schorzenia. W miejscu tym 1 V 1978 r. był również Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie bielskim. Od 2001 roku jest częścią gminy Jeleśnia, wcześniej w gminie Koszarawa^[8].

Atrakcje turystyczne

Kaplica z 1946 roku ze źródłem.
Szlaki turystyczne na Lasek i na Babią Górę.
W Przyborowie znajdują się dwa z pięciu polskich fortów obronnych z kampanii wrześniowej (fort Rydz Śmigły, fort Bernard). Pozostałe trzy: fort Boruta, fort Kustroń oraz fort Szyling znajdują się w Krzyżowej. Miały one zablokować kotliny górskie od strony Słowacji przed atakiem wojsk niemieckich.

Piesze szlaki turystyczne

Sopotnia Wielka – Łabysówka – Korbielów – Wierch Jabłonki – Przyborów – Łosek – Chatka Studencka ”Lasek” – Koszarawa – Lachów Groń – Jałowiec – przełęcz Opaczne – Kiczora – przełęcz Przysłop

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 111389
↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06] .
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1044 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 110.
↑ Dz.U. 2000 nr 117 poz. 1230

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 111389

[2] NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06] .

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1044 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[4] Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.

[Dz.U._29/2013-5] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[teryt-6] TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].

[7] Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 110.

[8] Dz.U. 2000 nr 117 poz. 1230

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Wsie	Korbielów Krzyżowa Krzyżówki Mutne Pewel Wielka Przyborów Sopotnia Wielka Sopotnia Mała
Integralne części wsi	Adamki Baranowa Bigosy Buławka Byrcy Byrtki Cwajnowa Do Banasia Do Czulów Do Dybczaków Do Dzikich Do Fiederów Do Graniów Do Kabata Do Kubiców Do Kubika Do Łyśnia Do Morysa Do Paździorów Do Pindela Do Pyków Do Sobasa Do Stachurów Do Szewczyków Donaci Dół Dybczakowie Garleje Garniec Głuchaczki Góra Grygusie Huta Janiki Janikówka Juraszki Kamieniec Kamienna Kolonia Korbielów Dolny Korbielów Górny Kowalówka Krzyżowa Dolna Krzyżowa Górna Krzyżówki Dolne Krzyżówki Górne Kuglarzówki Kuklówka Lachy Larysia Lnisko Łobozówka (Pewel Wielka) Łobozówka (Przyborów) Maciejni Madeje Marszałki Mierniccy Miesiączka Moczarki Na Majerzu Niwy Olszówka Pastorów-Potok Piechówka Pielowa Plutowa Polana Pod Jałowcem Przyborowiec Pudówka Pyrgiesi Rapacze Rówienki Skitówki Smagoniowa Średniówka Sumlasia Szewcowa Polana Szewczyki Szymkowa Polana Szymury Średniówka Tokarnia Waligórowa Watówki (Krzyżówki) Watówki (Przyborów) Widzowie Wojtaśne Wyczyszczon Za Potokiem Zagródki Zarastoki Zubrula
Schronisko. turystyczne	Pilsko