Ryszard Karpiński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ryszard Karpiński
Biskup tytularny Minervium
Ilustracja
Ryszard Karpiński (2010)
Herb duchownego Viatoribus fer auxilium
Podróżującym nieść pomoc
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

28 grudnia 1935
Rudzienko

Data i miejsce śmierci

5 stycznia 2024
Lublin

Biskup pomocniczy lubelski
Okres sprawowania

1985–2011

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

19 kwietnia 1959

Nominacja biskupia

24 sierpnia 1985

Sakra biskupia

28 września 1985

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

28 września 1985

Miejscowość

Lublin

Miejsce

katedra św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty

Konsekrator

Józef Glemp

Współkonsekratorzy

Bolesław Pylak
Bronisław Dąbrowski

Ryszard Karpiński (ur. 28 grudnia 1935 w Rudzienku, zm. 5 stycznia 2024 w Lublinie) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor nauk teologicznych, biskup pomocniczy lubelski w latach 1985–2011, od 2011 biskup pomocniczy senior archidiecezji lubelskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 28 grudnia 1935 w Rudzienku. W latach 1948–1949 uczył się w wieczorowej szkole przysposobienia rolniczego, równocześnie pracując w rodzinnym gospodarstwie[1]. W latach 1949–1953 kształcił się w Niższym Seminarium Duchownym w Lublinie, gdzie w 1953 uzyskał prywatną maturę[1][2]. Państwowy egzamin dojrzałości złożył natomiast w 1957. W latach 1953–1959 odbył studia w Wyższym Seminarium Duchownym w Lublinie i równocześnie na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, gdzie w 1959 uzyskał magisterium. Święceń prezbiteratu udzielił mu 19 kwietnia 1959 w Lublinie tamtejszy biskup diecezjalny Piotr Kałwa. Od 1960 do 1963 studiował na Sekcji Biblijnej Wydziału Teologicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, uzyskując w 1963 licencjat z teologii. W latach 1963–1969 przebywał w Rzymie, odbywając studia w Papieskim Instytucie Biblijnym, ukończone w 1966 licencjatem nauk biblijnych, oraz na Papieskim Uniwersytecie Świętego Tomasza z Akwinu, gdzie na podstawie dysertacji Pojęcie «Exousia» w nauczaniu Jezusa i posłannictwie apostolskim według św. Mateusza uzyskał doktorat z nauk teologicznych[1].

W latach 1959–1960 pracował jako wikariusz w parafii św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Lublinie i nauczyciel religii (prefekt) w tamtejszej Szkole Podstawowej nr 17[1]. Studiując na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, był jednocześnie katechetą uczniów Państwowej Podstawowej Szkoły Muzycznej[3]. W okresie rzymskich studiów na czas wakacji wyjeżdżał do Francji, Irlandii, Austrii, Niemiec i Stanów Zjednoczonych, gdzie pomagał w duszpasterstwie i doskonalił znajomość języków obcych[1][3]. W latach 1971–1985 był pracownikiem Papieskiej Komisji ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżujących. Jednocześnie współpracował z polską sekcją Radia Watykańskiego i redakcją „L’Osservatore Romano”. W 1975 został mianowany kanonikiem honorowym kapituły katedralnej w Lublinie, a w 1977 otrzymał godność kapelana honorowego Jego Świątobliwości[1].

Od 1970 do 1971 był drugim prefektem Wyższego Seminarium Duchownego w Lublinie i sekretarzem Instytutu Kultury Religijnej przy Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W tym okresie prowadził lektoraty z języka włoskiego na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim i wykłady z Pisma Świętego w Instytucie Kultury Religijnej[1].

24 sierpnia 1985 został prekonizowany biskupem pomocniczym diecezji lubelskiej ze stolicą tytularną Minervium[1][4]. Święcenia biskupie otrzymał 28 września 1985 w katedrze św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Lublinie. Udzielił mu ich kardynał Józef Glemp, prymas Polski, któremu asystowali Bolesław Pylak, biskup diecezjalny lubelski, i arcybiskup Bronisław Dąbrowski, biskup pomocniczy warszawski[1]. Jako dewizę biskupią przyjął słowa „Viatoribus fer auxilium” (Podróżującym nieść pomoc)[2]. 7 września 1985 został ustanowiony wikariuszem generalnym diecezji. W tym samym roku został mianowany proboszczem parafii katedralnej w Lublinie[1]. Objął członkostwo w radzie kapłańskiej i kolegium konsultorów diecezji[3]. W 1989 został kanonikiem gremialnym kapituły katedralnej w Lublinie, objął w niej funkcję dziekana[5]. 31 grudnia 2011 papież Benedykt XVI przyjął jego rezygnację z obowiązków biskupa pomocniczego archidiecezji lubelskiej[6][7].

W strukturach Episkopatu Polski pełnił funkcję przewodniczącego Komisji ds. Duszpasterstwa Turystycznego (1988–1998), Zespołu ds. Pomocy Katolikom na Wschodzie (1991–2002) i Komisji ds. Polonii i Polaków za Granicą (2003–2008). Był delegatem w Międzynarodowej Komisji Katolickiej ds. Migracji w Genewie (1989–1995) i delegatem ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej (2003–2008), wielokrotnie pełnił też funkcję delegata na Międzynarodowe Kongresy Eucharystyczne. Ponadto w ramach II Polskiego Synodu Plenarnego był w latach 1990–1999 członkiem IX Komisji „Misji i Emigracji”. W latach 1988–1993 był konsultorem Papieskiej Rady ds. Duszpasterstwa Migracji i Podróżujących[2].

Został ponadto członkiem Rady Krajowej Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”[1].

Zmarł 5 stycznia 2024 w Lublinie[8]. 13 stycznia 2024 został pochowany w krypcie lubelskiego kościoła św. Piotra Apostoła[9].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

W 2009 prezydent RP Lech Kaczyński nadał mu Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[10].

W 2007 otrzymał Medal za Zasługi dla Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego[11], a w 2009 został uhonorowany Złotym Medalem Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 65–66. ISBN 83-7052-900-3.
  2. a b c Nota biograficzna Ryszarda Karpińskiego na stronie archidiecezji lubelskiej. archidiecezjalubelska.pl. [dostęp 2017-01-09].
  3. a b c G. Polak: Kto jest kim w Kościele. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1999, s. 159. ISBN 83-911554-0-4.
  4. Ryszard Karpiński. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2013-12-29]. (ang.).
  5. Kapituła Archikatedralna Lubelska. diecezja.lublin.pl (arch.). [dostęp 2017-01-09].
  6. Rinuncia di Ausiliare dell’Arcidiocesi di Lublin (Polonia). press.vatican.va, 2011-12-31. [dostęp 2013-12-29]. (wł.).
  7. Komunikat: Rezygnacja bp. Karpińskiego. episkopat.pl (arch.), 2011-12-31. [dostęp 2013-12-29].
  8. Zmarł Ksiądz Biskup Ryszard Karpiński. archidiecezjalubelska.pl, 2024-01-05. [dostęp 2024-01-05].
  9. Pogrzeb bp. Ryszarda Karpińskiego. ekai.pl, 2024-01-13. [dostęp 2024-01-14].
  10. M.P. z 2010 r. nr 4, poz. 29 – poz. 22. [dostęp 2013-12-29].
  11. Bp Ryszard Karpiński otrzymał Medal za Zasługi dla KUL. ekai.pl (arch.), 2007-05-30. [dostęp 2018-02-23].
  12. Złoty Medal Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” dla bp. Ryszarda Karpińskiego. ekai.pl (arch.), 2009-07-10. [dostęp 2018-02-23].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]