Konferencja Episkopatu Polski
Konferencja Episkopatu Polski (w skrócie: KEP, łac. Conferentia Episcoporum Poloniae) – w Kościele katolickim w Polsce instytucja zrzeszająca biskupów z Polski, mająca na celu koordynację prac biskupów i współpracę w rozwiązywaniu wspólnych problemów.
Biskupi w Polsce zrzeszają się w konferencje od roku 1918[1]. Konferencja episkopatu Kościoła katolickiego w Polsce posiada osobowość prawną z siedzibą w Warszawie.
Od roku 1918 ogół biskupów polskich tworzy plenarną konferencję episkopatu. Powstanie krajowej Konferencji Episkopatu Polski zbiegło się w czasie z wejściem w życie kodeksu prawa kanonicznego[2]. W okresie okupacji w latach 1939–1944 po wyjeździe do Rzymu (w porozumieniu z rządem i nuncjuszem apostolskim abp. Filippo Cortesim)[3] prymasa kard. Augusta Hlonda we wrześniu 1939, faktyczną głową Kościoła w Polsce był kard. Adam Sapieha, który dwukrotnie doprowadził do konferencji plenarnych episkopatu Generalnego Gubernatorstwa, które odbyły się w Krakowie 5 maja 1942 i 8 czerwca 1943[4].
Pomimo sprzeciwu rządu w Londynie, 20 lipca 1945 wrócił z emigracji do Poznania prymas kard. August Hlond. Na mocy uprawnień otrzymanych od Stolicy Apostolskiej 8 sierpnia 1945, kard. Hlond organizuje na tzw. Ziemiach Odzyskanych cztery odrębne jednostki administracyjne jako przyszłe diecezje katolickie, oraz mianuje pięciu polskich administratorów ad nutum Sanctae Sedis.
Od roku 1963 biskupi pomocniczy otrzymali takie same uprawnienia, jak biskupi ordynariusze.
Spis treści
Skład KEP[edytuj | edytuj kod]
Członkowie KEP według statutu:
- prymas Polski, zachowujący honorowe pierwszeństwo wśród biskupów polskich
- kardynałowie i arcybiskupi metropolici
- biskupi ordynariusze
- biskupi pomocniczy
- biskupi polowi Wojska Polskiego
- biskupi obrządku greckokatolickiego
- biskupi tytularni
- biskupi koadiutorzy oraz inni z terenu Polski z polecenia Stolicy Apostolskiej
Biskupi seniorzy, o ile nie są członkami komisji, rad, zespołów i nie pełnią funkcji zleconych im przez KEP, nie są członkami Konferencji, ale są zaproszeni na zebrania plenarne, podczas których mają głos doradczy[5].
Od 7 października 2009 obowiązuje nowy statut KEP, który m.in. wzmocnił pozycję biskupów diecezjalnych, określił obowiązki prymasa Polski oraz poszerzył Radę Stałą KEP[6]. Prawo głosu w KEP przysługuje wszystkim biskupom, z wyjątkiem zmian dot. statutu, gdy głos mają wyłącznie ordynariusze.
Struktura KEP[edytuj | edytuj kod]
.jpg)
.jpg)
- Zebranie plenarne (posiedzenie wszystkich biskupów)
- Rada biskupów diecezjalnych
- Prezydium (wybierane raz na 5 lat w tajnym głosowaniu arcybiskupów i biskupów diecezjalnych)
- przewodniczący – abp Stanisław Gądecki (od 12 marca 2014)
- wiceprzewodniczący – abp Marek Jędraszewski (od 13 marca 2014)
- sekretarz generalny – bp Artur Miziński (od 10 czerwca 2014)
- Rada Stała
- przewodniczący – abp Stanisław Gądecki
- wiceprzewodniczący – abp Marek Jędraszewski
- prymas Polski – abp Wojciech Polak
- kardynał metropolita – kard. Kazimierz Nycz
- sekretarz generalny – bp Artur Miziński
- 6 biskupów diecezjalnych (wybieranych raz na 5 lat) – abp Stanisław Budzik, abp Sławoj Leszek Głódź, abp Grzegorz Ryś, abp Józef Kupny, bp Andrzej Czaja, abp Wiktor Skworc
- 2 biskupów pomocniczych (wybieranych raz na 5 lat) – bp Marek Mendyk, bp Piotr Turzyński[7]
- Komisje[5] (ich członkami mogą być wyłącznie biskupi)
- Nauki Wiary – przewodniczący bp Andrzej Czaja
- Wychowania Katolickiego – przewodniczący bp Marek Mendyk
- ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów – przewodniczący bp Adam Bałabuch
- ds. Duchowieństwa – przewodniczący abp Wojciech Polak
- ds. Duszpasterstwa – przewodniczący abp Wiktor Skworc
- ds. Misji – przewodniczący bp Jerzy Mazur
- Charytatywna – przewodniczący bp Wiesław Szlachetka
- ds. Instytutów Życia Konsekrowanego, Stowarzyszeń Życia Apostolskiego – przewodniczący bp Jacek Kiciński
- Maryjna – przewodniczący abp Wacław Depo
- Mieszana – Biskupi, Wyżsi Przełożeni Zakonni – przewodniczący bp Artur Miziński
- ds. Polonii i Polaków za Granicą – przewodniczący bp Wiesław Lechowicz
- Rewizyjna – przewodniczący abp Wiktor Skworc
- Rady (ich członkami mogą być również inni kapłani i świeccy)
- ds. Rodziny – przewodniczący bp Jan Wątroba
- Naukowa – przewodniczący abp Marek Jędraszewski
- ds. Ekumenizmu – przewodniczący bp Krzysztof Nitkiewicz
- ds. Dialogu Religijnego – przewodniczący bp Rafał Markowski
- ds. Apostolstwa Świeckich – przewodniczący bp Ryszard Kasyna
- ds. Społecznych – przewodniczący abp Józef Kupny
- ds. Duszpasterstwa Młodzieży – przewodniczący bp Marek Solarczyk
- ds. Kultury i Ochrony Dziedzictwa Kulturalnego – przewodniczący bp Michał Janocha
- ds. Środków Społecznego Przekazu – przewodniczący abp Wacław Depo
- ds. Migracji, Turystyki, Pielgrzymek – przewodniczący bp Krzysztof Zadarko
- Prawna – przewodniczący bp Ryszard Kasyna
- Ekonomiczna – przewodniczący kard. Kazimierz Nycz
- Zespoły (ich członkami mogą być również inni kapłani i świeccy)
- ds. Kontaktów z Konferencją Episkopatu Francji – przewodniczący bp Jan Piotrowski
- ds. Kontaktów z Konferencją Episkopatu Litwy – przewodniczący bp Romuald Kamiński
- ds. Kontaktów z Konferencją Episkopatu Niemiec – przewodniczący bp Jan Kopiec
- ds. Kontaktów z Przedstawicielami Kościoła greckokatolickiego na Ukrainie – przewodniczący bp Marian Rojek
- ds. Kontaktów z Polską Radą Ekumeniczną – przewodniczący bp Krzysztof Nitkiewicz
- Pomocy Kościołowi na Wschodzie – przewodniczący bp Antoni Dydycz
- ds. Kontaktów z Rosyjskim Kościołem Prawosławnym – przewodniczący abp Wojciech Polak
- ds. Stypendiów Naukowych i Językowych – przewodniczący bp Andrzej Dziuba
- ds. Dialogu – przewodniczący podzespołów bp Marian Rojek, bp Roman Pindel, bp Krzysztof Nitkiewicz, bp Jacek Jezierski, bp Henryk Wejman
- ds. Apostolstwa Trzeźwości – przewodniczący bp Tadeusz Bronakowski
- Programowy ds. Telewizyjnych Transmisji Mszy św. – przewodniczący abp Józef Górzyński
- ds. Ruchów Intronizacyjnych – przewodniczący bp Andrzej Czaja
- ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia – przewodniczący bp Romuald Kamiński
- Ekspertów ds. Bioetycznych – przewodniczący: bp Józef Wróbel
- ds. Sanktuariów – przewodniczący bp Henryk Ciereszko
- Biskupów ds. Duszpasterskiej Troski o Radio Maryja – przewodniczący bp Wiesław Śmigiel
- ds. Nowej Ewangelizacji – przewodniczący abp Grzegorz Ryś
- ds. Nowelizacji Regulaminu KEP – abp Stanisław Budzik, bp Piotr Libera, bp Artur Miziński
- Rzecznik prasowy
- Kościelna Komisja Konkordatowa
- abp Stanisław Budzik
Przewodniczący Episkopatu Polski[edytuj | edytuj kod]
- 1919–1926 – kard. Edmund Dalbor
- 1926–1948 – kard. August Hlond (prymas Hlond zwoływał obrady, ale ich przewodnictwo przekazywał Aleksandrowi Kakowskiemu, który nosił tytuł prymasa Królestwa Polskiego)
- 1948–1953 – kard. Stefan Wyszyński
- 1953–1956 – bp Michał Klepacz
- 1956–1981 – kard. Stefan Wyszyński
- 1981–2004 – kard. Józef Glemp (od 1994 z wyboru)
- 2004–2014 – abp Józef Michalik
- od 2014 – abp Stanisław Gądecki
Wiceprzewodniczący Episkopatu Polski[edytuj | edytuj kod]
- 1969–1978 – kard. Karol Wojtyła
- 1979–1994 – kard. Franciszek Macharski
- 1994–1999 – abp Henryk Muszyński
- 1999–2004 – abp Józef Michalik
- 2004–2014 – abp Stanisław Gądecki
- od 2014 – abp Marek Jędraszewski
Sekretarze generalni[edytuj | edytuj kod]
- 1918–1919 – bp Antoni Julian Nowowiejski
- 1919–1925 – bp Henryk Przeździecki
- 1925–1926 – bp Romuald Jałbrzykowski
- 1926–1946 – bp Stanisław Kostka Łukomski
- 1946–1968 – bp Zygmunt Choromański
- 1969–1993 – abp Bronisław Wacław Dąbrowski
- 1993–1998 – bp Tadeusz Pieronek
- 1998–2007 – bp Piotr Libera
- 2007–2011 – bp Stanisław Budzik[8]
- 2011–2014 – bp Wojciech Polak
- od 2014 – bp Artur Miziński
Zastępcy sekretarzy generalnych[edytuj | edytuj kod]
- 1982–1991 – bp Jerzy Dąbrowski
- 1989–1994 – bp Alojzy Orszulik
- 1992–1993 – bp Tadeusz Pieronek
- 1994–1994 – bp Piotr Jarecki
- 1994–1998 – ks. Marian Subocz
- 1998–2008 – ks. Lucjan Skolik
- od 2009 – ks. Jarosław Mrówczyński
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Nuncjatura Stolicy Apostolskiej w Polsce
- Członkowie Konferencji Episkopatu Polski
- Komisja Wspólna Przedstawicieli Rządu RP i KEP
- Komisja Mieszana do spraw Dialogu Teologicznego między Kościołem Rzymskokatolickim i Kościołem Starokatolickim Mariawitów
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ „PIERWSZY ZJAZD EPISKOPATU POLSKIEGO Z TRZECH ZABORÓW Zabiegi u władz okupacyjnych niemieckich i austriackich o pozwolenie na przyjazd do Warszawy biskupów z Galicji i poznańskiego z powodu stuletniej rocznicy” Aleksander Kokowski. Pamiętniki. 2000.
- ↑ Za pierwszą oficjalną Konferencję Episkopatu Polski należy uznać zjazd biskupów w Gnieźnie w sierpniu 1919. Do 1939 zwołano ogółem 36 sesji plenarnych, w trakcie których podejmowano zagadnienia życia religijnego i społecznego. Episkopat katolicki w II Rzeczypospolitej: myśl o ustroju państwa: postulaty, realizacja Krzysztof Krasowski. Redakcja Naukowa, 1992 s. 283.
- ↑ S. Wilk, Wyjazd Kardynała Augusta Hlonda z Polski i jego starania o powrót do kraju na początku II wojny światowej, "Seminare" 1(1975), s. 201-230.
- ↑ Nasza przeszłość, t. 38, 1972, str. 244; Chrześcijanin w świecie wyd. 82, str. 33, 1979
- ↑ a b Statut KEP.
- ↑ Nowy statut polskiego Episkopatu.
- ↑ Rada Stała KEP.
- ↑ Konferencja Episkopatu Polski.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Paweł Janowski, Konferencja Episkopatu Polski 1. Dzieje, [w:] Encyklopedia katolicka, Lublin 2002, t. IX, kol. 568–570.
