Siadło Górne

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Siadło Górne
wieś
Ilustracja
Siadło Górne (widok od strony zachodniej)
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

policki

Gmina

Kołbaskowo

Strefa numeracyjna

91

Kod pocztowy

72-001[2]

Tablice rejestracyjne

ZPL

SIMC

0777898

Położenie na mapie gminy Kołbaskowo
Mapa konturowa gminy Kołbaskowo, w centrum znajduje się punkt z opisem „Siadło Górne”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Siadło Górne”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Siadło Górne”
Położenie na mapie powiatu polickiego
Mapa konturowa powiatu polickiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Siadło Górne”
Ziemia53°21′01″N 14°28′30″E/53,350278 14,475000[1]

Siadło Górne (do 1945 niem. Hohenzahden) – niewielka wieś w Polsce o dobrze zachowanym układzie ulicówki, położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie polickim, w gminie Kołbaskowo, ok. 5 km na południe od Szczecina.

Leży na grzbiecie wału morenowego, tzw. Wału Bezleśnego, rozciągającego się na przestrzeni kilkunastu kilometrów – od Bezrzecza do brzegu Odry w Siadle Dolnym.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze źródłowe wzmianki o wsi pochodzą z 1191 z ksiąg szczecińskiego kościoła św. Jakuba, który pobierał ze wsi dziesięcinę. W 1272 nadana kościołowi Mariackiemu w Szczecinie przez księcia Barnima I Dobrego. Ważna wieś w średniowieczu – w 1286 wymieniono tutejszy kościół. Podczas I wojny światowej pomiędzy Siadłem Górnym a Dolnym wydobywano węgiel brunatny.

Badania archeologiczne z drugiej połowy XX wieku odkryły na krawędzi Wału dwukulturowe grodzisko: łużyckie i wczesnośredniowieczne.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie szczecińskim.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Kościół w Siadle Górnym usytuowany był pośrodku wsi, przy samej drodze. Była to budowla salowa założona na planie prostokąta, bez chóru, z wieżą od zachodu. Mury wzniesiono z kwadr granitowych łączonych zaprawą wapienną.

Brak jest informacji o portalach i pierwotnym wykroju okien. W okresie przebudowy poszerzono obramienia okien, wykonując je w cegle.

Zachowane zdjęcia archiwalne pozwalają bardziej dokładnie opisać wschodnią elewację kościoła. W szczycie widoczna jest dekoracja w postaci czterech, wąskich, ostrołukowych blend. Pomiędzy nimi znajdowała się blenda o kształcie krzyża łacińskiego w obramieniu ceglanym. Kościół kryty był drewnianym stropem belkowanym i dwuspadowym, ceramicznym dachem. Zaskakuje również układ wnętrza świątyni. Ze zdjęcia archiwalnego wynika, że ołtarz nie posiadał tradycyjnej nadstawy, lecz był odsunięty od ściany wschodniej, do której dostawiona była empora chórowa i organami. Ławki rozmieszczone były wokół ołtarza i ambonki z Pismem Św.

Wieża zachodnia o tej samej szerokości i wysokości co nawa, wzniesiona była w dolnej kondygnacji z kwadr granitowych. Na wysokości połaci dachu przechodziła w konstrukcję szkieletową o planie kwadratu, odeskowaną. Wieńczył ją hełm cebulasty z latarnią, zakończony szpicem z kulą i chorągiewką. W hełmie znajdowały się cztery tarcze zegarowe. Kościół posiadał organy, a jego wnętrze zdobiły m.in. drewniane epitafia ścienne

Kościół wraz z niewielkim prostokątnym placem otoczony był kamiennym murem. Po roku 1945 z nieznanych przyczyn świątynię rozebrano. Pozostał po niej tylko plac, na którym wzniesiono dom jednorodzinny. W pobliżu zachował się (przekształcony w kapliczkę maryjną) obelisk upamiętniający poległych podczas I wojny światowej mieszkańców wsi.

Cmentarz o nieregularnym zarysie znajdował się na południowym skraju wsi w rozwidleniu dróg. Zachowało się jeszcze ogrodzenie i nieliczne ślady nagrobków.

Transport[edytuj | edytuj kod]

Siadło Górne połączone jest ze Szczecinem miejską linią autobusową.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 121633
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1153 [zarchiwizowane 2022-10-26].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]