Trzebiel

Trzebiel

{{{rodzaj miejscowości}}}
Państwo	lubuskie
Powiat	żarski
Gmina	Trzebiel
Liczba ludności	ok. 1 400
Strefa numeracyjna	(+48) 68
Kod pocztowy	68-212
Tablice rejestracyjne	FZA
SIMC
Położenie na mapie województwa lubuskiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:airport}

{{Polska miejscowość infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | miejscowość podstawowa = | rodzaj miejscowości = | współrzędne = | alt zdjęcia = Nieznane pola: "flaga wsi", "sekundE", "minutE", "herb wsi", "stopniN", "sekundN", "minutN", "stopniE", "mapa wsi", "dopełniacz wsi" oraz "herb artykuł".

Trzebiel (tuż po wojnie Trebuła, niem. Triebel, dlnłuż. Trjebule lub Trjebul, 1945-46 Trąby) - wieś (dawniej miasto) i siedziba gminy w województwie lubuskim, w powiecie żarskim. Liczy około 1,4 tys. mieszkańców. Leży około 5 km od granicy z Niemcami, przy drodze krajowej nr 18, przyszłej autostradzie A18.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Historia

Pierwsza wzmianka historyczna dotycząca miejscowości pochodzi z 1301, choć na pewno powstała ona dużo wcześniej. W 1318 miasto otrzymało przywilej sądowniczy.Od pierwszej połowy XIV w. (pomiędzy 1319 a 1329 r.) do 1765 r. był własnością różnych rodów rycerskich: von Hackeborn, von Horn, von Biberstein, von Promnitz. Od pierwszej połowy XIV w. do 1815 r. był też stolicą trzebielskiego państwa stanowego. Miasto zostało niemal całkowicie zniszczone podczas Wojny trzydziestoletniej (1618 - 1648). Ocalało wówczas zaledwie 180 mieszkańców. W 1939 w mieście zamieszkiwało 2 354 osób. Podczas działań wojennych w 1945 zostało prawie całkowicie zniszczone. Po wojnie utraciło prawa miejskie.

Podział na osiedla

1. Centrum - największe (ok. 900 osób i 70% obszaru); główne ulice: Żarska, Warszawska, Strzelecka, Kościuszki, Tuplicka
2. Kolonia - obszar położony na północnym zachodzie Trzebiela liczący ok. 300 mieszkańców i 20% obszaru; główne ulice: Parkowa, Batorego, Polna, Środkowa
3. Kałki - osiedle blokowisk graniczące ze wsią Kałki, ok. 100 mieszkańców, ok 10% obszaru; główne ulice: Kałki Górne

Urodzeni w Trzebielu

• Jan Benedykt Solfa - (1483-1564), lekarz, kanonik warmiński, głogowski, wrocławski, wileński, sandomierski, warszawski i krakowski. Absolwent Akademii Krakowskiej. W latach 1513 - 1518 odbył studia medyczne we Włoszech, prawdopodobnie w Bolonii i Wenecji. Od 1522 r. nadworny lekarz Zygmunta I Starego i Zygmunta Augusta. W 1541 r. cesarz Karol V podniósł go do stanu szlacheckiego i obdarzył herbem. Autor wielu nowatorskich traktatów medycznych o sposobach leczenia różnych chorób i o etyce lekarskiej. Pisał wiersze i prace o tematyce historycznej, teologicznej i filozoficznej. Jego dzieła na bieżąco wydawane były w Krakowie, a także w Moguncji. Ponadto utrzymywał żywe kontakty z wieloma wybitnymi myślicielami, min. z Celio Calcagninim i z Erazmem z Rotterdamu.

Znani mieszkańcy

• Wolfgang Caspar Printz – (1641-1717), kantor, nauczyciel i teoretyk muzyki, kapelmistrz dworskiej orkiestry hrabiego Erdmanna II von Promnitz. Urodził się w Waldthung leżącym w Górnym Palatynacie. Od 1659 r. studiował muzykę w Altdorf koło Norymbergi. W 1662 r. trafił do Drezna gdzie związał się z dworem hrabiego Erdmanna I von Promnitz. Ten w 1664 roku osadził go w Trzebielu jako kantora w miejscowym kościele parafialnym i nauczyciela muzyki w przykościelnej szkole. W następnych latach pełnił te same funkcje w Żarach. W 1682 r. został mianowany kapelmistrzem dworskiej orkiestry w Żarach i pełnił tę funkcję aż do 1704 r. Zmarł w Żarach 13 października 1717 r. Printz był przede wszystkim teoretykiem muzyki barokowej, autorem kilkunastu dzieł, z których większa część została wydana drukiem, takich jak np. Kompendium Musicae Signatoriae et Modulatoriae vocalis, Musicus vexatus, oder der wohlgeplagte ...lustige Musicus czy Musicus vexatus, oder der wohlgeplagte ...lustige Musicus.

Zabytki

• Wieża mieszkalna – pocz. XIV w.
• Przyziemie dawnego kościoła parafialnego – XIV w.
• Wieża miejska przy dawnej Bramie Żarskiej – 2 poł. XIV w.
• Szubienica studniowa – 1 poł. XVI w.
• Przyziemie dawnego ratusza – XVI w.
• Barokowo - renesansowy pałac – 1 poł. XVII w.
• Fragmenty murów miejskich – poł XVII w.
• Kaplica cmentarna – 1 poł. XIX w.
• Stacja kolejowa z 1871r.

Swego rodzaju atrakcją turystyczną jest również nieczynna XIX-wieczna kopalnia węgla brunatnego.

Zobacz też

• Miejscowości w Polsce pozbawione praw miejskich
• Trzebielino

Linki zewnętrzne

• Historia miejscowości