Obodryci

Ziemie Obodrytów

Państwo Obodrytów w czasach panowania księcia Drożka (795-809)

Terytorium Obodrytów ok. roku 1000 (Abodriti)

Obodryci, Obodrzycy, Obodrzyce to grupa plemion słowiańskich należąca do Słowian połabskich. Do grupy tej zaliczano: Obodrzyców właściwych (Reregów), Połabian, Wagrów, Warnów, Glinian, Bytyńców, Smolińców, Morzyczan.

Inne spotykane nazwy grupy plemion obodryckich: Obotriti, Abitrices, Abotriti, Abotridi, Abodriti, Abdriti, Habitriti, Obriti, Abatereni, Obotriten. Geograf Bawarski podaje, że na ziemi obodrzyckiej znajdowały się 53 grody.

Lokalizacja

Limes Saxoniae zachodnia granica Obodrzytów z Sasami przebiegająca na terenie obecnego niemieckiego landu Szlezwik-Holsztyn

Kronika Słowian wydana po polsku w 1862 w Warszawie w tłumaczeniu Jana Papłońskiego.

Obodrzyci zamieszkiwali tereny dzisiejszej Meklemburgii-Pomorza Przedniego oraz Szlezwik-Holsztynu landów znajdujących się obecnie w granicach Niemiec. Od zachodu poprzez Limes Saxoniae graniczyli z Sasami od wschodu i południowego wschodu z plemionami wieleckimi.

Historia

W roku 798 książę obodrzycki Drożko zwyciężył Sasów w bitwie nad Święcianą. W 808 roku Duńczycy pod przywództwem Godfreda najechali na ziemie obodrzyckie. Plemiona Smolińców oraz Linonów (Glinian) odłączyły się od Związku Obodrzyckiego, a Drożko uciekł. Rok później powrócił i przeprowadził wyprawę odwetową na Wieletów, a tereny zamieszkane przez Smolińców podbił. Tego samego roku Drożko został zabity z rozkazu króla duńskiego Godfreda w osadzie Rerik. W 810 roku kolejna wyprawa odwetowa Wieletów na ziemie obodrzyckie.

W 844 roku Ludwik Niemiecki najechał Obodrzyców. Podczas walki zginął władca – książę Gostomysł. Władza przeszła w ręce naczelników plemiennych, co powoduje osłabienie Związku Obodrzyckiego.

W 954 roku wybuchło wielkie powstanie antyniemieckie koalicji Obodrzyców i Wieletów. Siły niemieckie wsparło słowiańskie plemię Ranów. Koalicja słowiańska poniosła decydującą klęskę nad Reknicą 16 października 955 roku. W bitwie tej zginął książę obodrzycki Stojgniew. Niepokoje trwały aż do roku 960.

W 984 roku książę Obodrzyców Mściwój wziął udział w zjeździe w Kwedlinburgu, gdzie zebrali się niemieccy wielmoże, którzy chcieli poprzeć Henryka Kłótnika w staraniach o tron cesarski.

Okres 1018-1029 jest okresem konfliktów wewnętrznych wśród Obodrzyców. Po wygnaniu księcia Mścisława oraz odepchnięciu Sasów za Łabę Wielkie Księstwo Obodrzyców staje się znów pogańskie. Po zniszczeniu wszelkich śladów chrześcijaństwa rozpoczęły się wewnętrzne walki o władzę. W ciągu 10 lat do władzy kolejno dochodzi kilku książąt, z których ostatnim jest Przybigniew, zwany z niemiecka Udo. Wbrew woli swojego ludu, nawiązywał on stosunki z Sasami, ochrzcił swego syna i przyjął wiarę chrześcijańską. Nie chciał jednak przyjąć saskiej zwierzchności i jako "zły chrześcijanin" został przez Sasów zamordowany. Jego syn Gotszalk opuścił klasztor i wróciwszy do rodzinnego kraju usiłował pomścić ojca, lecz został pokonany i uwięziony. Obodrzyce powołali na wiecu następnego władcę Racibora – jednego z książąt plemiennych oddanych starej wierze, który zjednoczył ponownie Związek Obodrzycki.

W 1147 roku rozpoczęła się krucjata połabska przeciw Obodrzytom. Książę Niklot stawiał zacięty opór i udało mu się zniszczyć okręty najeźdźców. Krzyżowcy oblegli nawet Szczecin, będący grodem, który już wtedy przyjął chrzest. Nie potrafiąc pokonać Niklota, Niemcy zawierają z nim pokój oraz sojusz militarny. Sojusz ten nie zabezpiecza jednak państwa Niklota przed upadkiem.

Ciekawostki

Johann Heinrich Voss, niemiecki poeta i tłumacz, identyfikował się z Obodrytami i uważał się za ich potomka.

Bibliografia

• Jan Papłoński, "Helmolda Kronika Sławiańska z XII wieku", Warszawa 1862,
• Turasiewicz A., Dzieje polityczne Obodrzyców od IX wieku do utraty niepodległości w latach 1160 – 1164, Warszawa 2004, ISBN 83-88508-65-2

Zobacz też

• plemiona połabskie
• plemiona słowiańskie
• książęta Obodrzyców