Jastrzębia Góra: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Konarski (dyskusja | edycje)
11 504 edycje
→‎Atrakcje turystyczne: drobne merytoryczne
Konarski (dyskusja | edycje)
11 504 edycje
→‎Zabytki architektury: drobne merytoryczne
Linia 86: Linia 86:
=== Zabytki architektury ===
=== Zabytki architektury ===
* Willa Szymańskiego "Kaszubka" z 1921 r., ul. Królewska
* Willa Szymańskiego "Kaszubka" z 1921 r., ul. Królewska
* Willa Pawłowicza
* Willa Kazimierza Pawłowicza
* Willa z kapliczką jezuitów
* Willa z kapliczką jezuitów z 1921 r.(Willa Winkenhagena)
* Willa "Mewa", w której w 1930 roku przebywał Józef Piłsudski (ob. Izba Pamięci), ul. Bałtycka 32
* Willa "Vesta", modernistyczna z lat 30. XX wieku
* Willa "Vesta", modernistyczna z lat 30. XX wieku
* Willa hrabiego Aleksandra de Rosset przy Lisim Jarze
* Gospoda "Lisi Jar" z 1932 r. hrabiego Aleksandra de Rosset
* Willa "Grzybek"
* Hotel "Zew Morza", późnomodernistyczny, ul. Pucka 4
* Hotel "Zew Morza", późnomodernistyczny, ul. Pucka 4
* Zabudowa ulicy Bałtyckiej
* Zabudowa ulicy Bałtyckiej
* Hotel "Bałtyk" (Dom Zdrojowy), wysadzony w czasie wojny, odbudowany, ul. Bałtycka 28


=== Białe noce żeglarskie ===
=== Białe noce żeglarskie ===

Wersja z 10:39, 30 lip 2015

Jastrzębia Góra
{{{rodzaj miejscowości}}}
{{{alt zdjęcia}}}
Jastrzębia Góra z lotu ptaka
Państwo pomorskie
Powiat

pucki

Gmina

Władysławowo

Sołectwo
Liczba ludności (2009)

1068

Strefa numeracyjna

58

Kod pocztowy

84-104

Tablice rejestracyjne

GPU

SIMC

0935050

Położenie na mapie brak
Mapa konturowa brak
Brak mapy: pomorskie
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:airport}
Informacje w Wikipodróżach

Jastrzębia Góra (kaszb. Pilëce lub Jastrzãbiô Góra) – wieś letniskowa w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie puckim, w gminie Władysławowo[1]. Położona nad Morzem Bałtyckim, na Pobrzeżu Gdańskim. Najbardziej wysunięta na północ miejscowość Polski. W okresie letnim stanowi wieś turystyczną z trzema kąpieliskami.

Jastrzębia Góra prawa wsi uzyskała w 1963 r. W 1973 r. została włączona w granice Władysławowa[2]. Od 1 stycznia 2015 r. stanowi odrębną wieś.

Położenie

Widok na plażę

Jastrzębia Góra jest położona nad Morzem Bałtyckim, w północno-zachodnim krańcu Pobrzeża Kaszubskiego. Znajduje się w północnej części gminy Władysławowo. Sołectwo Jastrzębia Góra graniczy od wschodu z sołectwem Rozewie, od południa z sołectwem Tupadły, a od zachodu przy samym wybrzeżu z sołectwem Ostrowo.

Jastrzębią Górę charakteryzuje wybrzeże klifowe. W zachodniej części nadbrzeże dochodzi do wysokości 33,2 m n.p.m.[3] We wschodniej części Jastrzębiej Góry znajduje się wąwóz Lisi Jar o długości ok. 350 m.

Południowo-zachodnią granicę Jastrzębiej Góry stanowi struga Czarna Woda.

Przez część miasta przebiega droga wojewódzka nr 215 (ul. Królewska, ul. Rozewska).

Pas wybrzeża Jastrzębiej Góry stanowi część Nadmorskiego Parku Krajobrazowego (na północ od drogi nr 215 i las na północ od Czarnej Wody). Niezabudowany obszar nadbrzeża Jastrzębiej Góry oraz tereny przy ulicach: Żarnowcowej, Puckiej, Drodze Rybackiej stanowią część specjalnego obszaru ochrony siedlisk Kaszubskie Klify. Ponadto mały wycinek terenu nad Czarną Wodą jest częścią Nadmorskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu.

Samorząd lokalny

Samorząd gminy Władysławowo utworzył jednostkę pomocniczą – sołectwo "Jastrzębia Góra" (wcześniej funkcjonowało osiedle), w skład którego wschodzi także część wsi – Lisi Jar. Organem uchwałodawczym sołectwa jest zebranie wiejskie. Organem wykonawczym jest sołtys. Powierzchnia sołectwa wynosi 260,94 ha[4].

Historia

Nazwa

Pierwsza wzmianka o Jastrzębiej Górze pochodzi z okresu międzywojennego, kiedy to po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zbudowano tu pierwszy dom. Do tego momentu tereny dzisiejszej Jastrzębiej Góry były jedynie jałowymi i niedostępnymi (brak jakichkolwiek dróg dojazdowych) pastwiskami, na których wypasano gęsi. To właśnie gęsiom zawdzięcza Jastrzębia Góra swoją kaszubską nazwę – Pilëce, ponieważ mała gęś – gąska – po kaszubsku jest nazywana pila[5]. Pilëce oznacza więc miejsce wypasania gąsek.

Po zakończeniu I wojny światowej spółka zarządzana przez Osmołowskiego zakupiła od właściciela ziemskiego Hanemanna i miejscowego rolnika Dettlaffa grunty, na których dzisiaj rozwinął się kurort. Następnie wynajęła geodetów, a ci wytyczyli granice działek budowlanych i dróg, obowiązujące do dziś. Od tego też momentu zaczęto operować nazwą Jastrzębia Góra - prawdopodobnie w nawiązaniu do leżącej kilka kilometrów na wschód, w okolicach Chłapowa, Góry Jastrzębskiej (67,8 m n.p.m.). Istnieje również hipoteza, że nazwa nawiązuje do jastrzębi, licznie zamieszkujących tutejsze nieużytki.

W czasie II wojny światowej osada nosiła niemiecką nazwę Habichtsberg, od niemieckiej nazwy Góry Jastrzębskiej (Habicht – jastrząb, Berg – góra).

Wykopaliska archeologiczne

W latach 1934–1936 przeprowadzono na terenie osady badania archeologiczne, w wyniku których odkryto ślady osadnictwa z wczesnej epoki żelaza (640-400 p.n.e.). Podczas kolejnych badań, w latach 1975–1980, odkryto kolejne ślady osadnictwa, tym razem z epoki mezolitu (8000 - 4200 p.n.e.).

Osada turystyczna

Tancerka Ziuta Buczyńska na plaży w Jastrzębiej Górze

Począwszy od 1920 r. Jastrzębia Góra stała się popularnym ośrodkiem spotkań wakacyjnych elity, głównie z Warszawy. Wypoczywali tu między innymi Józef Piłsudski, Edward Rydz-Śmigły i Ignacy Mościcki. Duży napływ gości ze stolicy sprawił, iż miejscowość zwana była żartobliwie "Nową Warszawą".[potrzebny przypis] W miejscowości domki letnie posiadała także liczna grupa lwowian m.in. prof Tadeusz Ostrowski oraz gen. Tadeusz Rozwadowski. W Jastrzebiej Górze gen. Rozwadowski ukończył swe wspomnienia z czasów I wojny światowej[6]. W 1928 r. rozpoczęto budowę drogi łączącej Władysławowo z Jastrzębią Górą (ostatecznie doprowadzono ją aż do odległej o kilka kilometrów Karwi). Jej uroczyste otwarcie nastąpiło w 1931 r. Wygodny dojazd ułatwił rozwój miejscowości, dzięki czemu szybko stała się ona jednym z najpopularniejszych kurortów na Pomorzu.[potrzebny przypis]

Jastrzębia Góra prawa wsi uzyskała w 1963 r.

W 1973 r. została włączona w granice miasta Władysławowo[7].

Atrakcje turystyczne

Pomnik na pamiątkę powrotu króla Zygmunta III ze Szwecji u wejścia do Lisiego Jaru

Kąpieliska

W Jastrzębiej Górze zostały zorganizowane trzy kąpieliska nadmorskie (przy ul. Bałtyckiej oraz dwa przy ul. Rozewskiej)[8]. W 2012 r. kąpielisko Jastrzębiej Góry (wejście nr 25) spełniało obowiązkowe wymogi jakościowe dla wody w kąpielisku Unii Europejskiej[9].

We wschodniej części osiedla znajduje się wąwóz Lisi Jar o długości ok. 350 metrów, gdzie znajduje się pomnik ku pamięci króla Zygmunta III z kulą, na której stoi rzeźba orła.

Gwiazda Północy

Pomnik Gwiazda Północy

Najdalej wysunięty na północ punkt Polski znajduje się w Jastrzębiej Górze, niedaleko centrum miejscowości. Jego okolica jest oznaczona pomnikiem "Gwiazda Północy". Sam pomnik, ściśle mówiąc, jest ulokowany w umownym miejscu, otoczonym deptakiem, położonym dostępnie na klifie, nieco na południe od rzeczywistego punktu ekstremalnego, znajdującego się poniżej na plaży.

Dawniej uważano, że najdalej wysuniętym na północ punktem jest pobliski przylądek Rozewie.

Zabytki architektury

  • Willa Szymańskiego "Kaszubka" z 1921 r., ul. Królewska
  • Willa Kazimierza Pawłowicza
  • Willa z kapliczką jezuitów z 1921 r.(Willa Winkenhagena)
  • Willa "Mewa", w której w 1930 roku przebywał Józef Piłsudski (ob. Izba Pamięci), ul. Bałtycka 32
  • Willa "Vesta", modernistyczna z lat 30. XX wieku
  • Gospoda "Lisi Jar" z 1932 r. hrabiego Aleksandra de Rosset
  • Willa "Grzybek"
  • Hotel "Zew Morza", późnomodernistyczny, ul. Pucka 4
  • Zabudowa ulicy Bałtyckiej
  • Hotel "Bałtyk" (Dom Zdrojowy), wysadzony w czasie wojny, odbudowany, ul. Bałtycka 28

Białe noce żeglarskie

We Władysławowie przez kilkanaście dni w czerwcu występują białe noce żeglarskie (słońce chowa się pod horyzontem, ale nie niżej niż na 12 stopni.)[10].

  1. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 4 grudnia 2014 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz ustalenia nazw obiektów fizjograficznych (Dz.U. z 2014 r. poz. 1832)
  2. ↑ (§ 3.) Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1972 r. (Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327)
  3. ↑ Arkusz N-34-37-B-c-3 (Władysławowo - Jastrzębia Góra-Północ). Mapa topograficzna Polski 1:10 000. Warszawa: Główny Geodeta Kraju, 2000. ISBN 8323914680
  4. ↑ Uchwała Nr LXII/613/2014 Rady Miejskiej Władysławowa z dnia 31 października 2014 r. w sprawie: przyjęcia statutu Sołectwa "Jastrzębia Góra". [dostęp 2015-01-01].
  5. ↑ Kaszëbsczi słowôrz. [dostęp 2014-09-18].
  6. ↑ Generał broni Tadeusz Jordan Rozwadowski, Wspomnienia Wielkiej Wojny, Warszawa 2015, ISBN: 978-83-7181-899-8
  7. ↑ (§3.) Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1972 r. (Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327)
  8. ↑ Uchwała Nr XXV/211/2012 Rady Miejskiej Władysławowa z dnia 25 kwietnia 2012 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z 2012 r. poz. 1677)
  9. ↑ Bathing water quality - data viewer. European Environment Agency. [dostęp 2013-06-09]. (ang.).
  10. ↑ Zoznam s.r.o.

Linki zewnętrzne

Gmina Władysławowo
Miasto
Części miasta
Wsie
Część wsi
Nieoficjalna
część wsi

Powiat pucki (1919–26 i 1954–75)
  • Siedziba powiatu – Puck
Przynależność wojewódzka
Miasta (1919–26 i 1954–75)
Osiedla (1954–72)
Gromady
(1954–72)
Gminy wiejskie zbiorowe
(1973–75)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jastrzębia_Góra&oldid=43293293”