Rościszów: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Ciekawe miejsca: drobne merytoryczne |
→Ciekawe miejsca: drobne merytoryczne |
||
Linia 41: | Linia 41: | ||
* '''Zespół budynków''' – mieszkalnych i mieszkalno-gospodarczych, o konstrukcji drewnianej lub szachulcowej, o zróżnicowanych formach i wielkościach – od dużych zagród złożonych z kilku obiektów po małe budynki mieszkalno-gospodarcze, należą one do najbogatszych w Górach Sowich. Prawie wszystkie stare budowle zasługują na ochronę konserwatorską. Jednym z cenniejszych jest nr 51 (koło kościoła) – murowano-szachulcowy z [[XVIII wiek|XVIII]] w., przebudowany na przełomie XIX/XX w. |
* '''Zespół budynków''' – mieszkalnych i mieszkalno-gospodarczych, o konstrukcji drewnianej lub szachulcowej, o zróżnicowanych formach i wielkościach – od dużych zagród złożonych z kilku obiektów po małe budynki mieszkalno-gospodarcze, należą one do najbogatszych w Górach Sowich. Prawie wszystkie stare budowle zasługują na ochronę konserwatorską. Jednym z cenniejszych jest nr 51 (koło kościoła) – murowano-szachulcowy z [[XVIII wiek|XVIII]] w., przebudowany na przełomie XIX/XX w. |
||
* '''Budynek [[sanatorium]]''' z [[1898]] r. – rozczłonkowana, asymetryczna bryła 4 kondygnacyjna z widoczną z daleka wieżą. Całość ma charakter architektury [[secesja (sztuka)|secesyjnej]] zdobiona licznymi detalami i elementami nawiązującymi do modnego na przełomie stuleci "stylu kurortowego" jak: [[balkon]]iki, [[taras (architektura)|tarasy]], [[weranda|werandy]], fragmenty konstrukcji ryglowej, kamienne [[detal]]e architektoniczne. |
* '''Budynek [[sanatorium]]''' z [[1898]] r. – rozczłonkowana, asymetryczna bryła 4 kondygnacyjna z widoczną z daleka wieżą. Całość ma charakter architektury [[secesja (sztuka)|secesyjnej]] zdobiona licznymi detalami i elementami nawiązującymi do modnego na przełomie stuleci "stylu kurortowego" jak: [[balkon]]iki, [[taras (architektura)|tarasy]], [[weranda|werandy]], fragmenty konstrukcji ryglowej, kamienne [[detal]]e architektoniczne. |
||
* Ruiny piastowskiego zamku |
* Ruiny piastowskiego zamku z 2 poł. XIII wieku - znajduje się na porośniętym lasem szczycie wzniesienia Grodzisko (535 m. n.p.m.). Od leżącej nieco na południe, wyższej Góry Zamecznej, oddzielony jest przełęczą. Zbudowany został na planie trzech okręgów, z centralnym położonym na szczycie. Zasięgiem obejmuje obszar o powierzchni prawie 1,5 ha. Badania archeologiczne skoncentrowane zostały na jego najwyższej części, która nazwana została zamkiem górnym, w odróżnieniu od dwóch podzamczy. Odkryte w trakcie badań wykopaliskowych obiekty mieszkalne, urządzenia obronne, a także zbiór zabytków ruchomych, wskazuje na to, że warownia funkcjonowała w drugiej połowie XIII wieku. Wielkość założenia oraz stopień ufortyfikowania sugeruje, że było ono własnością książęcą śląskich Piastów. Powstanie zamku wiązać można z intensywną kolonizacją terenów górskich w XIII wieku i chęć zabezpieczenia południowej granicy Śląska od strony Czech. W tym wypadku wchodziłaby w grę ochrona przejścia górskiego na [[Przełęcz Walimska|Przełęczy Walimskiej]]. Nie wiadomo z jakiego powodu zamek został opuszczony. |
||
== Sporty samochodowe == |
== Sporty samochodowe == |
Wersja z 16:29, 4 maj 2016
{{{rodzaj miejscowości}}} | |
Kościół parafialny pw. św. Bartłomieja, (XIV-XVIII w.) | |
Państwo | dolnośląskie |
---|---|
Powiat | |
Gmina | |
Strefa numeracyjna |
74 |
Tablice rejestracyjne |
DDZ |
SIMC |
0984479 |
Położenie na mapie brak | |
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark} |
Rościszów (niem. Steinseifersdorf) – wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie dzierżoniowskim, w gminie Pieszyce[1].
W latach 1990-2015 dzielnica Pieszyc[2], od 1 stycznia 2016 znów samodzielna wieś[1].
W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa wałbrzyskiego.
Rościszów ma charakter sanatoryjno-letniskowym, położona jest malowniczo w Sudetach Środkowych w Górach Sowich. Rozciąga się u podnóża Wielkiej Sowy wzdłuż kotliny potoku Kłomnicy i drogi wojewódzkiej nr 383. Do I połowy XX wieku było tu sanatorium. W budynkach sanatorium mieści się szpital. Okolice Rościszowa słyną z krajobrazów górskich i licznych szlaków turystycznych.
Ciekawe miejsca
- Kościół – pw. św. Bartłomieja z ok. 1392 r. został przebudowany w wieku XVIII. Obiekt jednonawowy orientowany z nie wyodrębnionym w bryle prezbiterium. Wejście do wnętrza kościoła prowadzi przez dużą XIX–wieczną kruchtę i wieżę w osi kościoła. Wieża jest przysadzista, kwadratowa u podstawy, górna część ośmiokątna i zwieńczona stożkowym hełmem. Prezbiterium ze skarpami nakryte jest kolebkowym sklepieniem. Wyposażenie wnętrza jest dość bogate głównie barokowe, m.in. empora przy ścianach bocznych ołtarz główny wykonany ok. 1730 roku. Z tego okresu pochodzi również ambona z malowidłami przedstawiającymi ewangelistów. Wśród rzeźb z XVIII wieku wyróżnić można św. Jana Nepomucena i błogosławionego Jana Sarkandra. Ponadto zachowało się parę obrazów malowanych na szkle, płaskorzeźby Drogi Krzyżowej oraz piaskowcowe płyty nagrobne – epitafia wmurowane w ściany zewnętrzne kościoła
- Pałac – w centrum Rościszowa z XVIII wieku – okazała budowla dwukondygnacyjna na rzucie lekko załamanego prostokąta z usytuowaną pośrodku niską wieżą zakończoną dzwonowatym hełmem, przykryta dachem mansardowym z lukarnami powiekowymi. Jest to obiekt o wyglądzie barokowo-klasycystycznym, w który w czasie budowy wkomponowano stojący tu wcześniejszy, XVII-wieczny dwór. Pałac w XIX wieku został znacznie przebudowany. Dobudowano wówczas boczne skrzydło i budowle towarzyszące. W latach 70. XX wieku przy przebudowie pałacu łącznie z bocznym skrzydłem na ośrodek wczasowy dokonano wielu zmian konstrukcyjnych które, zatarły większość cech stylowych i detali architektonicznych.
- Park pałacowy – z ciekawymi okazami starodrzewu.
- Park sanatoryjny – rozległy park leśny, z fontanną.
- Pastorówka (obok domu mieszkalnego nr 73) – która zachowała się z dawnego zespołu kościoła ewangelickiego jest to okazały piętrowy budynek z XVIII wieku przykryty łamanym dachem z oknami w opaskach ze skromnym portalem kamiennym. Kościół wzniesiony został w 1785 r. w 1861 r. dobudowano do niego wieżę. Po 1945 r. nieużytkowany popadł w ruinę i został rozebrany.
- Zespół budynków – mieszkalnych i mieszkalno-gospodarczych, o konstrukcji drewnianej lub szachulcowej, o zróżnicowanych formach i wielkościach – od dużych zagród złożonych z kilku obiektów po małe budynki mieszkalno-gospodarcze, należą one do najbogatszych w Górach Sowich. Prawie wszystkie stare budowle zasługują na ochronę konserwatorską. Jednym z cenniejszych jest nr 51 (koło kościoła) – murowano-szachulcowy z XVIII w., przebudowany na przełomie XIX/XX w.
- Budynek sanatorium z 1898 r. – rozczłonkowana, asymetryczna bryła 4 kondygnacyjna z widoczną z daleka wieżą. Całość ma charakter architektury secesyjnej zdobiona licznymi detalami i elementami nawiązującymi do modnego na przełomie stuleci "stylu kurortowego" jak: balkoniki, tarasy, werandy, fragmenty konstrukcji ryglowej, kamienne detale architektoniczne.
- Ruiny piastowskiego zamku z 2 poł. XIII wieku - znajduje się na porośniętym lasem szczycie wzniesienia Grodzisko (535 m. n.p.m.). Od leżącej nieco na południe, wyższej Góry Zamecznej, oddzielony jest przełęczą. Zbudowany został na planie trzech okręgów, z centralnym położonym na szczycie. Zasięgiem obejmuje obszar o powierzchni prawie 1,5 ha. Badania archeologiczne skoncentrowane zostały na jego najwyższej części, która nazwana została zamkiem górnym, w odróżnieniu od dwóch podzamczy. Odkryte w trakcie badań wykopaliskowych obiekty mieszkalne, urządzenia obronne, a także zbiór zabytków ruchomych, wskazuje na to, że warownia funkcjonowała w drugiej połowie XIII wieku. Wielkość założenia oraz stopień ufortyfikowania sugeruje, że było ono własnością książęcą śląskich Piastów. Powstanie zamku wiązać można z intensywną kolonizacją terenów górskich w XIII wieku i chęć zabezpieczenia południowej granicy Śląska od strony Czech. W tym wypadku wchodziłaby w grę ochrona przejścia górskiego na Przełęczy Walimskiej. Nie wiadomo z jakiego powodu zamek został opuszczony.
Sporty samochodowe
W Rościszowie corocznie gromadzą się kibice, by oglądać kierowców z całej Polski podczas Rajdu Elmot i Sudeckiego Wyścigu Górskiego.
- ↑ a b Dz.U. z 2015 r. poz. 2277
- ↑ Gmina Pieszyce. Portal informacyjny o Górach Sowich. [dostęp 14 czerwca 2013].
Bibliografia
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Góry Sowie, Wzgórza Włodzickie, T. 11, pod red. M. Staffy, Wrocław: Wyd. I-Bis 1995, ISBN 83-85733-12-6, s. 320-325
- K. R. Mazurski;Przewodnik turystyczny: Góry Sowie; Wyd. Sudety; Wrocław 1996; ISBN 8385550844
- Praca zbiorowa; mapa turystyczna ; "Góry Sowie"; skala 1:35 000; Wyd. "PLAN"; J. Góra 2007/8; ISBN 9788360975442
- K. W. Bryger, T. Śnieżek; Przewodnik turystyczny: Góry Sowie; Wyd. "PLAN"; J.Góra 2006; ISBN 8360044740