Tatra (przedsiębiorstwo): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Historia: drobne merytoryczne
Zastąpienie dziwacznego zdania " Firmę Tatra przedsiębiorstwo przyjęło w 1921 roku", historią powstania marki Tatra, zaczerpniętą z czeskiej wersji hasła w wikipedii.
Linia 38: Linia 38:
== Historia ==
== Historia ==
[[Plik:PresidentFirstCar.jpg|mały|lewo|model Präsident]]
[[Plik:PresidentFirstCar.jpg|mały|lewo|model Präsident]]
Geneza Tatry sięga 1850 roku, kiedy to [[Ignác Šustala]] założył warsztat zajmujący się wytwarzaniem [[bryczka|bryczek]] [[Koń|konnych]], które wytwarzano do 1925 roku. W 1881 roku przedsiębiorstwo rozszerzono działalność o [[produkcja|produkcję]] [[wagon]]ów kolejowych, a w 1897 roku wyprodukowany został pierwszy [[samochód osobowy]] marki, bazujący na automobilu [[Benz & Cie.|Benz]] – model Präsident. [[Firma|Firmę]] Tatra przedsiębiorstwo przyjęło w 1921 roku.
Geneza Tatry sięga 1850 roku. Wtedy to [[Ignác Šustala]] założył w mieście Kopřivnice warsztat ''(Ignatz Schustala & Cie)'' zajmujący się wytwarzaniem [[bryczka|bryczek]] [[Koń|konnych]]. Bryczki wytwarzano do roku 1925, jednak w 1881 roku przedsiębiorstwo rozszerzyło działalność o [[produkcja|produkcję]] [[wagon]]ów kolejowych, a w 1897 roku wyprodukowany został pierwszy [[samochód osobowy]] marki, bazujący na automobilu [[Benz & Cie.|Benz]] – model Präsident.

W roku 1890 przedsiębiorstwo przekształciło się w spółkę akcyjną, przyjmując nazwę Nesselsdorfer Wagenbau-Fabriks-Gesellschaft A.G. (w skrócie NW).

Po pierwszej wojnie światowej Kopřivnice stały się częścią nowo powstałej Republiki Czechosłowackiej, gdzie niemiecki nie był już językiem urzędowym, a wiele firm musiało lub chciało zmienić swoją nazwę. Od 1921 roku NW przyjęła także czeskie oznaczenie Kopřivnická vozovka, a.s. Ze zmianą nazwy fabryki i produktów wiąże się legenda oparta na wspomnieniach kierowcy testowego i wyścigowego Josefa Veřmiřovskiego: W styczniu 1919 roku fabryka testowała na Słowacji kilka typów samochodów, którym udało się pokonać trudną trasę ze Szczyrby przez Szczyrbskie Jezioro do Tatrzańskiej Łomnicy w Tatrach. Jeźdźcy testowi usłyszeli wówczas pochwały okolicznych mieszkańców, którzy ponoć mówili, że „ta maszyna jest stworzona pod Tatry”. Na testach obecny był także ówczesny szef działu motoryzacji firmy inż. Jan Novák (a później projektant silników lotniczych Walter), który wówczas zaproponował, aby samochody NW nosiły dumną markę Tatra, co zarząd firmy zaakceptował i zarejestrował jako znak towarowy
[[Plik:Tatra 570.JPG|thumb|left|prototyp Tatry V570]]
[[Plik:Tatra 570.JPG|thumb|left|prototyp Tatry V570]]
[[Plik:Tatra 77A dutch licence registration AM-44-01 pic12.JPG|thumb|Tatra 77A]]
[[Plik:Tatra 77A dutch licence registration AM-44-01 pic12.JPG|thumb|Tatra 77A]]

Wersja z 11:26, 19 kwi 2024

Tatra Trucks a.s.
Logo
ilustracja
Państwo

 Czechy

Siedziba

Areál Tatry 1450/1
742 21 Kopřivnice

Data założenia

1850

Forma prawna

spółka akcyjna

Prezes

Ronald Adams (CEO)

Udziałowcy

Czechoslovak Group a.s.
Promet Group a.s.

Zatrudnienie

1101 (2017)[1]

brak współrzędnych
Strona internetowa

Tatra Trucks a.s.czeskie przedsiębiorstwo branży motoryzacyjnej założone w 1850 roku przez Ignáca Šustala.

Historia

model Präsident

Geneza Tatry sięga 1850 roku. Wtedy to Ignác Šustala założył w mieście Kopřivnice warsztat (Ignatz Schustala & Cie) zajmujący się wytwarzaniem bryczek konnych. Bryczki wytwarzano aż do roku 1925, jednak w 1881 roku przedsiębiorstwo rozszerzyło działalność o produkcję wagonów kolejowych, a w 1897 roku wyprodukowany został pierwszy samochód osobowy marki, bazujący na automobilu Benz – model Präsident.

W roku 1890 przedsiębiorstwo przekształciło się w spółkę akcyjną, przyjmując nazwę Nesselsdorfer Wagenbau-Fabriks-Gesellschaft A.G. (w skrócie NW).

Po pierwszej wojnie światowej Kopřivnice stały się częścią nowo powstałej Republiki Czechosłowackiej, gdzie niemiecki nie był już językiem urzędowym, a wiele firm musiało lub chciało zmienić swoją nazwę. Od 1921 roku NW przyjęła także czeskie oznaczenie Kopřivnická vozovka, a.s. Ze zmianą nazwy fabryki i produktów wiąże się legenda oparta na wspomnieniach kierowcy testowego i wyścigowego Josefa Veřmiřovskiego: W styczniu 1919 roku fabryka testowała na Słowacji kilka typów samochodów, którym udało się pokonać trudną trasę ze Szczyrby przez Szczyrbskie Jezioro do Tatrzańskiej Łomnicy w Tatrach. Jeźdźcy testowi usłyszeli wówczas pochwały okolicznych mieszkańców, którzy ponoć mówili, że „ta maszyna jest stworzona pod Tatry”. Na testach obecny był także ówczesny szef działu motoryzacji firmy inż. Jan Novák (a później projektant silników lotniczych Walter), który wówczas zaproponował, aby samochody NW nosiły dumną markę Tatra, co zarząd firmy zaakceptował i zarejestrował jako znak towarowy

prototyp Tatry V570
Tatra 77A
Tatra 600 Tatraplan
Tatra 603
Tatra 613
Tatra 700
Tatra Beta
MTX Tatra V8
Tatra 148
Tatra 815
Tatra 810

W latach 20 XX wieku Tatra rozpoczęła produkcję zaawansowanych technicznie samochodów ciężarowych i osobowych, a w latach 30 XX wieku za sprawą inżyniera Hansa Ledwinki weszła na rynek samochodów o niskim oporze aerodynamicznym. Pierwszym prototypem był model V570 (Volkswagen Garbus jest podobny do czechosłowackiego samochodu)[2]. W 1933 roku wprowadzona została pierwsza ciężarówka marki – model 25 produkowany do 1936 roku, wyposażony w 11 litrowy silnik o mocy 110 KM. Ze względu na nietypowy kształt pojazdu, auto zyskało przydomek Buldog. W 1934 roku wprowadzony został model T77, charakteryzujący się opływową karoserią oraz 3 litrowym chłodzonym powietrzem silnikiem V8. Współczynnik oporu aerodynamicznego pojazdu wynosił 0,21[2]. Tuż przed wybuchem II wojny światowej Tatra miała dziesięć roszczeń prawnych przeciwko VW za naruszenie patentu. Ferdinand Porsche miał zapłacić Tatrze odszkodowanie i zawrzeć ugodę, został jednak powstrzymany przez A.Hitlera, który stwierdził, że rozwiąże problem. Tatra wytoczyła proces przeciwko VW, w 1939 roku doszło do zajęcia Czechosłowacji przez Niemcy. W rezultacie w marcu 1939 roku fabryka Tatra przeszła pod kontrolę rządzonej przez NSDAP Rzeszy Niemieckiej[3]. Z rozkazu A.Hitlera modele T97 i T57 zostały usunięte ze stoiska Tatry na Wystawie Samochodów w Berlinie w 1939 roku. Tatra miała skupić się na rozwoju samochodów ciężarowych i silników wysokoprężnych, zaniechano produkcji modeli osobowych z wyjątkiem T87[3]. Sprawa została poruszona po II wojnie światowej, w roku 1961 Volkswagen zapłacił Ringhoffer-Tatra 3 miliony marek niemieckich odszkodowania przyznanych przez sąd[3].

Wkrótce po II wojnie światowej rozpoczęto produkcję modelu 600 Tatraplan, który kontynuował przed drugowojenne tradycje aerodynamicznych pojazdów. To był pierwszy pojazd marki wyposażony w silnik czterocylindrowy. W 1943 roku zaprojektowany został 300-konny silnik W18[2].

W 1956 roku rozpoczęto produkcję Tatry 603. Model wzorowany na przedwojennych limuzynach, dostępny dla wyższych partyjnych urzędników, wyższych urzędników, dyrektorów przedsiębiorstw państwowych lub uprzywilejowanych osób zamożnych, podobnie jak następca z 1968 roku – Tatra 613. Ostatnim produkowanym osobowym modelem Tatry była limuzyna Tatra 700 produkowana w latach 1996–1999. To modernizacja modelu 613 wyposażonego w 3.5 l lub 4.4 l silnik chłodzony powietrzem, umieszczony z tyłu pojazdu.

W 2003 roku Terex Corporation wykupiła większościowy pakiet udziałów w spółce (71%). Po trzech latach pakiet sprzedano konsorcjum czterech czeskich i zagranicznych inwestorów[4]. W 2011 roku podano informację o planowanym zakupie 19% akcji przedsiębiorstwa przez DAF Trucks[5]. Do przejęcia udziałów jednak nie doszło[4]. Podpisano jedynie porozumienie o współpracy, której pierwszym efektem został zaprezentowany w sierpniu 2011 roku nowy model Tatra Phoenix (typ 158), z kabiną oraz silnikami dostarczanymi przez DAF[4].

Kolejne zmiany własnościowe nastąpiły w 2013 roku[4]. Za kwotę 176 mln koron czeskich pakiet kontrolny spółki kupił czeski Truck Development utworzony przez Promet Group oraz Excalibur Group (branża zbrojeniowa) (obecnie Czechoslovak Group)[4].

Zabytkowe Tatry są prezentowane w Muzeum Tatry. Zakłady Tatra wyprodukowały także czechosłowacki szybki pociąg Slovenská strela.

Modele samochodów Tatra

Samochody osobowe

Samochody ciężarowe

Przypisy

  1. Tatra Trucks a.s.. Czechoslovak Group. [dostęp 2020-04-08].
  2. a b c Michał Szukalski: Muzeum Tatra – warto odwiedzić!. autocentrum.pl. [dostęp 2016-11-17].
  3. a b c Karl Ludvigsen: Battle for the Beetle. Cambridge, Massachusetts: R. Bentley, 2000. ISBN 0-8376-0071-5. (ang.).
  4. a b c d e David Bureš: DTatra v nové době: Supersport, limuzína i největší české vozidlo. Auto.cz, 2016-10-05. [dostęp 2020-04-08].
  5. DAF i Tatra zacieśniają współpracę. Samar, 3 sierpnia 2011. [dostęp 2011-08-10].

Linki zewnętrzne