Johann Tetzel: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Mathiasrex (dyskusja | edycje) kat. |
Bibliografia |
||
Linia 46: | Linia 46: | ||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
Tetzel urodził się w [[Saksonia|saksońskim]] mieście Pirna w 1465 roku, jako syn lipskiego [[złotnictwo|złotnika]], Hansa Tetzla. W |
Tetzel urodził się w [[Saksonia|saksońskim]] mieście Pirna w 1465 roku, jako syn lipskiego [[złotnictwo|złotnika]], Hansa Tetzla. W Pilnie studiował [[teologia|teologię]] i [[filozofia|filozofię]]. W [[1489]] wstąpił do zakonu dominikanów. Odnosił pewne sukcesy jako [[kaznodzieja]]. W [[1502]] wyznaczony przez [[papież]]a do propagowania odpustu [[Rok Jubileuszowy|jubileuszowego]], którego udzielał odtąd przez całe swoje życie. W [[1509]] został ustanowiony [[inkwizycja|inkwizytorem]] na obszarze polskiej prowincji dominikańskiej, natomiast w 1517 został wyniesiony przez papieża [[Leon X|Leona X]] do godności komisarza ds. [[odpust]]ów w [[Święte Cesarstwo Rzymskie|Świętym Cesarstwie Rzymskim]]. |
||
W swojej działalności handlowej Tetzel posunął się do sporządzenia listy opłat za odpuszczenie różnych rodzajów [[grzech]]ów{{fakt|data=2018-05}}. Twierdził, że jego odpusty mogą chronić dusze, które znieważyły [[Maria z Nazaretu|Marię Pannę]]{{fakt|data=2018-05}}. Sprzedawał odpusty za zmarłych a także za grzechy jeszcze nie popełnione{{fakt|data=2018-05}}, traktując darowanie win wyłącznie jako pewnego rodzaju transakcję. W 1517 próbował dokonać zbiórki [[pieniądz|pieniędzy]] na trwającą w [[Rzym]]ie budowę [[Bazylika św. Piotra na Watykanie|Bazyliki św. Piotra]], co stanowiło inspirację dla [[Marcin Luter|Marcina Lutra]] przy pracy nad [[95 tez]]ami, w części poświęconej tetzlowej akcji. |
W swojej działalności handlowej Tetzel posunął się do sporządzenia listy opłat za odpuszczenie różnych rodzajów [[grzech]]ów{{fakt|data=2018-05}}. Twierdził, że jego odpusty mogą chronić dusze, które znieważyły [[Maria z Nazaretu|Marię Pannę]]{{fakt|data=2018-05}}. Sprzedawał odpusty za zmarłych a także za grzechy jeszcze nie popełnione{{fakt|data=2018-05}}, traktując darowanie win wyłącznie jako pewnego rodzaju transakcję. W 1517 próbował dokonać zbiórki [[pieniądz|pieniędzy]] na trwającą w [[Rzym]]ie budowę [[Bazylika św. Piotra na Watykanie|Bazyliki św. Piotra]], co stanowiło inspirację dla [[Marcin Luter|Marcina Lutra]] przy pracy nad [[95 tez]]ami, w części poświęconej tetzlowej akcji. |
||
Linia 54: | Linia 54: | ||
[[Karl von Miltitz]], [[kanonik]] [[Katedra w Moguncji|katedry w Moguncji]], zarzucał mu popełnienie licznych oszustw i defraudacji, twierdził też, że miał dwójkę nieślubnych dzieci{{fakt|data=2018-05}}. Przestraszony Tetzel wycofał się wówczas do klasztoru w [[Lipsk]]u, tam też zmarł w 1519. W okresie tym był już całkowicie skompromitowany{{według kogo|data=2018-05}} i nie udzielał się publicznie. Na łożu śmierci otrzymał uprzejmą korespondencję od Lutra, który stwierdził, iż nie wszystkie aspekty jego działalności miały negatywny charakter, jak również pocieszył umierającego adwersarza{{fakt|data=2018-05}}. |
[[Karl von Miltitz]], [[kanonik]] [[Katedra w Moguncji|katedry w Moguncji]], zarzucał mu popełnienie licznych oszustw i defraudacji, twierdził też, że miał dwójkę nieślubnych dzieci{{fakt|data=2018-05}}. Przestraszony Tetzel wycofał się wówczas do klasztoru w [[Lipsk]]u, tam też zmarł w 1519. W okresie tym był już całkowicie skompromitowany{{według kogo|data=2018-05}} i nie udzielał się publicznie. Na łożu śmierci otrzymał uprzejmą korespondencję od Lutra, który stwierdził, iż nie wszystkie aspekty jego działalności miały negatywny charakter, jak również pocieszył umierającego adwersarza{{fakt|data=2018-05}}. |
||
== Bibliografia == |
|||
⚫ | |||
: {{Cytuj książkę |
|||
| nazwisko = Pollard |
|||
| imię = Albert Frederick |
|||
| autor link = |
|||
| tytuł = Encyclopaedia Britannica |
|||
| rozdział = Tetzel, Johann |
|||
| tom = 26 |
|||
| strony = 672 |
|||
| rok = 1911 |
|||
| odn = tak |
|||
| url = https://en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclop%C3%A6dia_Britannica/Tetzel,_Johann}} |
|||
⚫ | |||
{{SORTUJ:Tetzel, Johann}} |
{{SORTUJ:Tetzel, Johann}} |
||
[[Kategoria:Absolwenci i studenci Uniwersytetu we Frankfurcie nad Odrą]] |
[[Kategoria:Absolwenci i studenci Uniwersytetu we Frankfurcie nad Odrą]] |
Wersja z 21:10, 29 sie 2019
Ten artykuł należy dopracować |
Inkwizytor heretyckiej przewrotności | |
Data i miejsce urodzenia |
ok. 1465 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
11 sierpnia 1519 |
Miejsce pochówku | |
Inkwizytor Polski | |
Okres sprawowania |
1509 – 1519 |
Komisarz generalny do spraw odpustów w Świętym Cesarstwie Rzymskim | |
Okres sprawowania |
1517 – 1519 |
Wyznanie |
Rzymskokatolickie |
Inkardynacja |
Zakon Kaznodziejski (O.P.) |
Śluby zakonne |
1489 |
Johann (lub Johannes) Tetzel OP (ur. 1465 w Pirnie, zm. 11 sierpnia 1519 w Lipsku) – niemiecki duchowny katolicki, dominikanin, przeor klasztoru w Głogowie, inkwizytor Polski. Znany głównie ze sprzedaży odpustów[przez kogo?], który to proceder stał się jedną z istotnych przyczyn reformacji. Autor powiedzenia Gdy tylko złoto w misce zadzwoni, do nieba jakaś duszyczka pogoni (niem. Sobald der Gülden im Becken klingt im huy die Seel im Himmel springt)[potrzebny przypis].
Życiorys
Tetzel urodził się w saksońskim mieście Pirna w 1465 roku, jako syn lipskiego złotnika, Hansa Tetzla. W Pilnie studiował teologię i filozofię. W 1489 wstąpił do zakonu dominikanów. Odnosił pewne sukcesy jako kaznodzieja. W 1502 wyznaczony przez papieża do propagowania odpustu jubileuszowego, którego udzielał odtąd przez całe swoje życie. W 1509 został ustanowiony inkwizytorem na obszarze polskiej prowincji dominikańskiej, natomiast w 1517 został wyniesiony przez papieża Leona X do godności komisarza ds. odpustów w Świętym Cesarstwie Rzymskim.
W swojej działalności handlowej Tetzel posunął się do sporządzenia listy opłat za odpuszczenie różnych rodzajów grzechów[potrzebny przypis]. Twierdził, że jego odpusty mogą chronić dusze, które znieważyły Marię Pannę[potrzebny przypis]. Sprzedawał odpusty za zmarłych a także za grzechy jeszcze nie popełnione[potrzebny przypis], traktując darowanie win wyłącznie jako pewnego rodzaju transakcję. W 1517 próbował dokonać zbiórki pieniędzy na trwającą w Rzymie budowę Bazyliki św. Piotra, co stanowiło inspirację dla Marcina Lutra przy pracy nad 95 tezami, w części poświęconej tetzlowej akcji.
W 1517 zdobył tytuł licencjata Świętej Teologii na Uniwersytecie Viadrina we Frankfurcie nad Odrą, a następnie doktora Świętej Teologii (1518), za obronę w dwóch mowach doktryny o odpustach przeciwko nauce Lutra. Oskarżenie, iż sprzedaje pełne odpuszczenie grzechów jeszcze nie popełnionych wywołało ogromny skandal. Marcin Luter uznał jego działalność za złą i niedopuszczalną oraz rozpoczął publicznie wypowiadać się przeciwko niemu.
Karl von Miltitz, kanonik katedry w Moguncji, zarzucał mu popełnienie licznych oszustw i defraudacji, twierdził też, że miał dwójkę nieślubnych dzieci[potrzebny przypis]. Przestraszony Tetzel wycofał się wówczas do klasztoru w Lipsku, tam też zmarł w 1519. W okresie tym był już całkowicie skompromitowany[według kogo?] i nie udzielał się publicznie. Na łożu śmierci otrzymał uprzejmą korespondencję od Lutra, który stwierdził, iż nie wszystkie aspekty jego działalności miały negatywny charakter, jak również pocieszył umierającego adwersarza[potrzebny przypis].
Bibliografia
- Tetzel, Johann. W: Albert Frederick Pollard: Encyclopaedia Britannica. T. 26. 1911, s. 672.