Sztuczne unasienianie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Pilot Pirx (dyskusja | edycje) etymologia uzupełnienie |
poprawa linków |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
'''Sztuczne unasiennianie''', inseminacja ([[łac.]] ''inseminatio'' od ''in'' 'w' i ''semen'' dop. ''semenis'' 'nasienie') – metoda kontrolowanej [[rozmnażanie|prokreacji]], polegająca na bezpośrednim wstrzyknięciu pobranej wcześniej od samca [[sperma|spermy]] do [[szyjka macicy|szyjki macicy]] samicy, bez odbywania bezpośredniego [[stosunek płciowy|stosunku płciowego]]. |
'''Sztuczne unasiennianie''', inseminacja ([[łac.]] ''inseminatio'' od ''in'' 'w' i ''semen'' dop. ''semenis'' 'nasienie') – metoda kontrolowanej [[rozmnażanie|prokreacji]], polegająca na bezpośrednim wstrzyknięciu pobranej wcześniej od samca [[sperma|spermy]] do [[szyjka macicy|szyjki macicy]] samicy, bez odbywania bezpośredniego [[stosunek płciowy|stosunku płciowego]]. |
||
W przypadku zwierząt jest to powszechnie stosowana metoda rozrodu, która ma zastosowanie u [[bydło|bydła]], [[koń|koni]], [[Owca domowa|owiec]], [[Koza domowa|kóz]], [[Świnia domowa|świń]]{{r|zoot}}, [[drób|drobiu]] oraz [[pszczoła|pszczół]]. Uznana jest za metodę hodowlaną, przyczyniła się ona do udoskonalenia [[populacja (biologia)|populacji]] zwierząt gospodarskich, w szczególności bydła. |
W przypadku zwierząt jest to powszechnie stosowana metoda rozrodu, która ma zastosowanie u [[bydło|bydła]], [[koń|koni]], [[Owca domowa|owiec]], [[Koza domowa|kóz]], [[Świnia domowa|świń]]{{r|zoot}}, [[drób|drobiu]] oraz [[pszczoła miodna|pszczół]]. Uznana jest za metodę hodowlaną, przyczyniła się ona do udoskonalenia [[populacja (biologia)|populacji]] zwierząt gospodarskich, w szczególności bydła. |
||
Metoda ta bywa też w szczególnych przypadkach stosowana u ludzi, jako forma leczenia [[niepłodność|niepłodności]]. Najczęstszym wskazaniem do inseminacji są nieprawidłowości dotyczące nasienia. Kiedy liczba, jakość i ruchliwość plemników nie spełniają wymaganych norm, wówczas inseminacja jest rozwiązaniem dającym szansę na zajście w ciążę. Aby inseminacja miała szanse powodzenia, w nasieniu partnera musimy stwierdzić minimum milion prawidłowych plemników w mililitrze. Każdy wynik poniżej miliona kwalifikuje do ''[[in vitro]]'', a szanse na uzyskanie ciąży drogą inseminacji z takim wynikiem są bliskie zeru. |
Metoda ta bywa też w szczególnych przypadkach stosowana u ludzi, jako forma leczenia [[niepłodność|niepłodności]]. Najczęstszym wskazaniem do inseminacji są nieprawidłowości dotyczące nasienia. Kiedy liczba, jakość i ruchliwość plemników nie spełniają wymaganych norm, wówczas inseminacja jest rozwiązaniem dającym szansę na zajście w ciążę. Aby inseminacja miała szanse powodzenia, w nasieniu partnera musimy stwierdzić minimum milion prawidłowych plemników w mililitrze. Każdy wynik poniżej miliona kwalifikuje do ''[[in vitro]]'', a szanse na uzyskanie ciąży drogą inseminacji z takim wynikiem są bliskie zeru. |
||
Wersja z 14:40, 28 gru 2019
Sztuczne unasiennianie, inseminacja (łac. inseminatio od in 'w' i semen dop. semenis 'nasienie') – metoda kontrolowanej prokreacji, polegająca na bezpośrednim wstrzyknięciu pobranej wcześniej od samca spermy do szyjki macicy samicy, bez odbywania bezpośredniego stosunku płciowego.
W przypadku zwierząt jest to powszechnie stosowana metoda rozrodu, która ma zastosowanie u bydła, koni, owiec, kóz, świń[1], drobiu oraz pszczół. Uznana jest za metodę hodowlaną, przyczyniła się ona do udoskonalenia populacji zwierząt gospodarskich, w szczególności bydła.
Metoda ta bywa też w szczególnych przypadkach stosowana u ludzi, jako forma leczenia niepłodności. Najczęstszym wskazaniem do inseminacji są nieprawidłowości dotyczące nasienia. Kiedy liczba, jakość i ruchliwość plemników nie spełniają wymaganych norm, wówczas inseminacja jest rozwiązaniem dającym szansę na zajście w ciążę. Aby inseminacja miała szanse powodzenia, w nasieniu partnera musimy stwierdzić minimum milion prawidłowych plemników w mililitrze. Każdy wynik poniżej miliona kwalifikuje do in vitro, a szanse na uzyskanie ciąży drogą inseminacji z takim wynikiem są bliskie zeru.
Jest to też forma leczenia niepłodności wynikającej z nieprawidłowej budowy układu rodnego kobiety[2] oraz jako forma prokreacji dla kobiet niechcących lub niemogących odbyć stosunku z mężczyzną[3].
Etapy sztucznego unasienniania zwierząt hodowlanych:
- pobieranie nasienia,
- badanie nasienia,
- rozrzedzanie i konfekcjonowanie nasienia,
- przechowywanie nasienia,
- rozprowadzanie nasienia do punktów inseminacyjnych,
- unasiennianie samic.
Zalety sztucznego unasienniania:
- możliwość unasiennienia nasieniem pobranym od samca znacznie większej liczby samic[1],
- możliwość dłuższego uzyskania potomstwa od danego samca, niż działoby się to przy naturalnym kryciu[1],
- większą liczbę uzyskiwanego potomstwa,
- dokładniejszą ocenę wartości hodowlanej ojców,
- możliwość wykorzystania nasienia samca nawet po jego śmierci,
- unikanie chorób związanych z naturalnym kryciem[1],
- możliwość transportu nasienia na duże odległości,
- niższe koszty zakupu nasienia niż samego samca,
- możliwość unasiennienia samicy nasieniem samca, który odmawia skoku na daną samicę (np. w przypadku bastardyzacji).
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d praca zbiorowa: Zootechniczny słownik encyklopedyczny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1965, s. 631.
- ↑ Inseminacja domaciczna nasieniem partnera. [dostęp 2016-02-08].
- ↑ Tomasz Kraska: Metody sztucznego zapłodnienia. biomedical.pl, 2005-08-08. [dostęp 2016-02-08].
