Meklemburgia: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m Wycofano edycje użytkownika 89.79.56.115 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Mulat.
WP:SK, usunięcie zbędnych linków do dat, drobne redakcyjne, drobne techniczne
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:Flag of Mecklenburg (1992 proposal).svg|thumb|Flaga Meklemburgii]]
[[Plik:Flag of Mecklenburg (1992 proposal).svg|thumb|Flaga Meklemburgii]]
[[Plik:Karte-Mecklenburg.png|thumb|Mapa Meklemburgii 1815-1934]]
[[Plik:Karte-Mecklenburg.png|thumb|Mapa Meklemburgii 1815-1934]]
'''Meklemburgia''' ([[Język niemiecki|niem.]] ''Mecklenburg'' - kalka obodrzyckiej nazwy ''Weligard'', staroniem. ''mikile'' - wielki) – kraina historyczna położona pomiędzy rzekami [[Łaba|Łabą]] a [[Recknitz|Reknicą]], zajmuje płaskie i faliste tereny [[Pojezierze Meklemburskie|Pojezierza Meklemburskiego]]. Obecnie jest to zachodnia i największa część kraju związkowego [[Meklemburgia-Pomorze Przednie]] (''Mecklenburg-Vorpommern'') w [[Niemcy|Niemczech]].
'''Meklemburgia''' ([[Język niemiecki|niem.]] ''Mecklenburg'' – kalka obodrzyckiej nazwy ''Weligard'', staroniem. ''mikile'' – wielki) – kraina historyczna położona pomiędzy rzekami [[Łaba|Łabą]] a [[Recknitz|Reknicą]], zajmuje płaskie i faliste tereny [[Pojezierze Meklemburskie|Pojezierza Meklemburskiego]]. Obecnie jest to zachodnia i największa część kraju związkowego [[Meklemburgia-Pomorze Przednie]] (''Mecklenburg-Vorpommern'') w [[Niemcy|Niemczech]].


[[Plik:Mecklenburg-Vorpommern Map Districts Border Mecklenburg Western Pomerania - Landkreise Grenzen Karte MV MeckPomm.svg|thumb|Land [[Meklemburgia-Pomorze Przednie]] z zaznaczoną granicą dawnej [[Pomorze (prowincja)|prowincji Pomorze]], uznawaną za granicę Pomorza Przedniego]]
[[Plik:Mecklenburg-Vorpommern Map Districts Border Mecklenburg Western Pomerania - Landkreise Grenzen Karte MV MeckPomm.svg|thumb|Land [[Meklemburgia-Pomorze Przednie]] z zaznaczoną granicą dawnej [[Pomorze (prowincja)|prowincji Pomorze]], uznawaną za granicę Pomorza Przedniego]]
Linia 12: Linia 12:
Wiadomości o zasiedleniu [[średniowiecze|wczesnośredniowiecznym]] i historii oraz wprowadzaniu [[chrześcijaństwo|chrześcijaństwa]] na terenach północnej [[Europa|Europy]] przekazał [[Adam z Bremy]] zwany również Adamem Bremeńskim, niemiecki kronikarz, kanonik bremeński. Ludność miejscowa, a zwłaszcza Obodrzyce, czynnie sprzeciwiali się wprowadzaniu nowych porządków.
Wiadomości o zasiedleniu [[średniowiecze|wczesnośredniowiecznym]] i historii oraz wprowadzaniu [[chrześcijaństwo|chrześcijaństwa]] na terenach północnej [[Europa|Europy]] przekazał [[Adam z Bremy]] zwany również Adamem Bremeńskim, niemiecki kronikarz, kanonik bremeński. Ludność miejscowa, a zwłaszcza Obodrzyce, czynnie sprzeciwiali się wprowadzaniu nowych porządków.


Dopiero [[Henryk Lew]] [[1129]]-[[1195]], syn [[Władcy Bawarii|księcia bawarskiego]] [[Henryk X Pyszny|Henryka Pysznego]] z niemieckiego rodu [[Welfowie|Welfów]], wnuk cesarza [[Lotar III|Lotara III]], w latach [[1160]]-[[1163]] ostatecznie podbił i skolonizował ziemie Obodrzyców i odnowił biskupstwo w Ratzeburgu.
Dopiero [[Henryk Lew]] 1129–1195, syn [[Władcy Bawarii|księcia bawarskiego]] [[Henryk X Pyszny|Henryka Pysznego]] z niemieckiego rodu [[Welfowie|Welfów]], wnuk cesarza [[Lotar III|Lotara III]], w latach 1160–1163 ostatecznie podbił i skolonizował ziemie Obodrzyców i odnowił biskupstwo w Ratzeburgu.


W [[XIII wiek|XIII]] i [[XIV wiek]]u Meklemburgia została skolonizowana przez ludność niemiecką i w większości zgermanizowana, jednak całkowicie zniemczona [[Władcy Meklemburgii|dynastia meklemburska]] książąt obodrzyckich zachowała tron do roku [[1918]].
W XIII i XIV wieku Meklemburgia została skolonizowana przez ludność niemiecką i w większości zgermanizowana, jednak całkowicie zniemczona [[Władcy Meklemburgii|dynastia meklemburska]] książąt obodrzyckich zachowała tron do roku 1918.


W średniowieczu główne miasta należały do [[Hanza|Związku Hanzeatyckiego]].
W średniowieczu główne miasta należały do [[Hanza|Związku Hanzeatyckiego]].
Linia 20: Linia 20:
Miasto [[Wismar]] od 1648 do 1803 znajdowało się pod panowaniem [[Szwecja|Szwecji]], choć Szwedzi ostatecznie zrzekli się praw do miasta dopiero w 1903 roku.
Miasto [[Wismar]] od 1648 do 1803 znajdowało się pod panowaniem [[Szwecja|Szwecji]], choć Szwedzi ostatecznie zrzekli się praw do miasta dopiero w 1903 roku.


W roku [[1701]] nastąpił podział na dwa księstwa: [[Schwerin|Meklemburgia-Schwerin]] i [[Neustrelitz|Meklemburgia-Strelitz]]. W 1871 znalazły się w granicach [[Cesarstwo Niemieckie|Niemiec]]. Obydwa terytoria zjednoczono w jeden kraj w roku 1934<ref>Jan Wąsicki ''Rzesza a kraje niemieckie 1914-1949'', Wydawnictwo Poznańskie 1977</ref>.
W roku 1701 nastąpił podział na dwa księstwa: [[Schwerin|Meklemburgia-Schwerin]] i [[Neustrelitz|Meklemburgia-Strelitz]]. W 1871 znalazły się w granicach [[Cesarstwo Niemieckie|Niemiec]]. Obydwa terytoria zjednoczono w jeden kraj w roku 1934<ref>Jan Wąsicki ''Rzesza a kraje niemieckie 1914-1949'', Wydawnictwo Poznańskie 1977.</ref>.


== Gospodarka ==
== Gospodarka ==
[[Plik:Rostock Panorama Nikolaikirche nach Norden 2011-03-08.jpg|thumb|[[Rostock]]]]
[[Plik:Rostock Panorama Nikolaikirche nach Norden 2011-03-08.jpg|thumb|[[Rostock]]]]
Największymi miastami są:
Największymi miastami są:
{|class=standard style=" max-width 70%;"
{|class=standard style="max-width 70%;"
!
!
!nazwa<br />w j. niemieckim
!nazwa<br />w j. niemieckim
Linia 34: Linia 34:
|[[Rostock]]
|[[Rostock]]
|''Roztoka''
|''Roztoka''
|style="text-align:right"|204 167
|style="text-align:right"| 204 167
|-
|-
|2.
|2.
|[[Schwerin]]
|[[Schwerin]]
|''Zwierzyn''
|''Zwierzyn''
|style="text-align:right"|92 138
|style="text-align:right"| 92 138
|-
|-
|3.
|3.
|[[Neubrandenburg]]
|[[Neubrandenburg]]
|''Nowy Branibórz''
|''Nowy Branibórz''
|style="text-align:right"|63 311
|style="text-align:right"| 63 311
|-
|-
|4.
|4.
|[[Wismar]]
|[[Wismar]]
|''Wyszomierz''
|''Wyszomierz''
|style="text-align:right"|42 392
|style="text-align:right"| 42 392
|-
|-
|5.
|5.
|[[Güstrow]]
|[[Güstrow]]
|''Guszczerowo''
|''Guszczerowo''
|style="text-align:right"|28 791
|style="text-align:right"| 28 791
|-
|-
|6.
|6.
|[[Waren (Müritz)]]
|[[Waren (Müritz)]]
|''Warzno''
|''Warzno''
|style="text-align:right"|21 042
|style="text-align:right"| 21 042
|-
|-
|7.
|7.
|[[Neustrelitz]]
|[[Neustrelitz]]
|''Strzelce Nowe''
|''Strzelce Nowe''
|style="text-align:right"|20 476
|style="text-align:right"| 20 476
|-
|-
|8.
|8.
|[[Parchim]]
|[[Parchim]]
|''Parchim''
|''Parchim''
|style="text-align:right"|17 794
|style="text-align:right"| 17 794
|-
|-
|9.
|9.
|[[Ribnitz-Damgarten]]<ref group="uwaga">W granicach Meklemburgii leży Ribnitz, Damgarten stanowi część [[Pomorze|Pomorza]].</ref>
|[[Ribnitz-Damgarten]]<ref group="uwaga">W granicach Meklemburgii leży Ribnitz, Damgarten stanowi część [[Pomorze|Pomorza]].</ref>
|''Rybnica-Dębogóra''
|''Rybnica-Dębogóra''
|style="text-align:right"|15 103
|style="text-align:right"| 15 103
|-
|-
|10.
|10.
|[[Ludwigslust]]
|[[Ludwigslust]]
|
|
|style="text-align:right"|12 243
|style="text-align:right"| 12 243
|}
|}


Linia 89: Linia 89:


== Zobacz też ==
== Zobacz też ==
⚫
{{Commonscat|Mecklenburg}}
* [[Wielkie Księstwo Meklemburgii-Schwerin]]
* [[Wielkie Księstwo Meklemburgii-Schwerin]]
* [[Wielkie Księstwo Meklemburgii-Strelitz]]
* [[Wielkie Księstwo Meklemburgii-Strelitz]]
Linia 96: Linia 97:
{{Uwagi}}
{{Uwagi}}
{{Przypisy}}
{{Przypisy}}

⚫
{{Commonscat|Mecklenburg}}
{{ka}}


[[Kategoria:Krainy historyczne Niemiec]]
[[Kategoria:Krainy historyczne Niemiec]]
[[Kategoria:Historia Meklemburgii-Pomorza Przedniego|*]]
[[Kategoria:Historia Meklemburgii-Pomorza Przedniego| ]]
[[Kategoria:Geografia Meklemburgii-Pomorza Przedniego]]
[[Kategoria:Geografia Meklemburgii-Pomorza Przedniego]]

Wersja z 00:14, 9 lut 2017

Flaga Meklemburgii
Mapa Meklemburgii 1815-1934

Meklemburgia (niem. Mecklenburg – kalka obodrzyckiej nazwy Weligard, staroniem. mikile – wielki) – kraina historyczna położona pomiędzy rzekami Łabą a Reknicą, zajmuje płaskie i faliste tereny Pojezierza Meklemburskiego. Obecnie jest to zachodnia i największa część kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie (Mecklenburg-Vorpommern) w Niemczech.

Land Meklemburgia-Pomorze Przednie z zaznaczoną granicą dawnej prowincji Pomorze, uznawaną za granicę Pomorza Przedniego

Meklemburgia graniczy na zachodzie z Holsztynem, na południowym zachodzie z Ostfalią, stanowiącą część dawnego Księstwa Saksonii, na południu z Brandenburgią, a na wschodzie z Pomorzem.

Historia

Meklemburgia powstała na dawnych ziemiach zachodniosłowiańskich jako kontynuacja plemiennego księstwa Obodrzyców z ośrodkiem o charakterze miejskim (Mechlin) leżącym wówczas pomiędzy obecnym Wismarem a Schwerinem. Na zachód od nich zamieszkiwali Połabianie wokół grodu Racibórz, należącego obecnie do Holsztyna.

Wiadomości o zasiedleniu wczesnośredniowiecznym i historii oraz wprowadzaniu chrześcijaństwa na terenach północnej Europy przekazał Adam z Bremy zwany również Adamem Bremeńskim, niemiecki kronikarz, kanonik bremeński. Ludność miejscowa, a zwłaszcza Obodrzyce, czynnie sprzeciwiali się wprowadzaniu nowych porządków.

Dopiero Henryk Lew 1129–1195, syn księcia bawarskiego Henryka Pysznego z niemieckiego rodu Welfów, wnuk cesarza Lotara III, w latach 1160–1163 ostatecznie podbił i skolonizował ziemie Obodrzyców i odnowił biskupstwo w Ratzeburgu.

W XIII i XIV wieku Meklemburgia została skolonizowana przez ludność niemiecką i w większości zgermanizowana, jednak całkowicie zniemczona dynastia meklemburska książąt obodrzyckich zachowała tron do roku 1918.

W średniowieczu główne miasta należały do Związku Hanzeatyckiego.

Miasto Wismar od 1648 do 1803 znajdowało się pod panowaniem Szwecji, choć Szwedzi ostatecznie zrzekli się praw do miasta dopiero w 1903 roku.

W roku 1701 nastąpił podział na dwa księstwa: Meklemburgia-Schwerin i Meklemburgia-Strelitz. W 1871 znalazły się w granicach Niemiec. Obydwa terytoria zjednoczono w jeden kraj w roku 1934[1].

Gospodarka

Rostock

Największymi miastami są:

nazwa
w j. niemieckim 		nazwa
w j. polskim 		populacja
(2014)
1. Rostock Roztoka 204 167
2. Schwerin Zwierzyn 92 138
3. Neubrandenburg Nowy Branibórz 63 311
4. Wismar Wyszomierz 42 392
5. Güstrow Guszczerowo 28 791
6. Waren (Müritz) Warzno 21 042
7. Neustrelitz Strzelce Nowe 20 476
8. Parchim Parchim 17 794
9. Ribnitz-Damgarten[a] Rybnica-Dębogóra 15 103
10. Ludwigslust 12 243

Jest to obszar o najmniejszej gęstości zaludnienia w Niemczech, klasyczny kraj rolniczy, wielkie posiadłości ziemskie (dawne latyfundia junkierskie), tylko w większych miastach powstało trochę zakładów przemysłowych i handlowych.

Obecnie jedyną dziedziną wykazującą rozwój jest turystyka na wybrzeżu Bałtyku oraz nad licznymi jeziorami Pojezierza Meklemburskiego.

Ludność miejscowa mówi językiem dolnoniemieckim (plattdeutsch), jednak w miarę potrzeby posługuje się powszechnie używanym językiem niemieckim.

Zobacz też

  1. ↑ W granicach Meklemburgii leży Ribnitz, Damgarten stanowi część Pomorza.
  1. ↑ Jan Wąsicki Rzesza a kraje niemieckie 1914-1949, Wydawnictwo Poznańskie 1977.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Meklemburgia&oldid=48474315”