Wojna rosyjsko-turecka (1787–1792): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne merytoryczne |
drobne merytoryczne, drobne techniczne |
||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
|nazwa = Wojna rosyjsko-turecka 1787–1792 |
|nazwa = Wojna rosyjsko-turecka 1787–1792 |
||
|epoka = nowożytność |
|epoka = nowożytność |
||
|konflikt = |
|konflikt = [[wojny rosyjsko-tureckie]] |
||
|grafika = January Suchodolski - Ochakiv siege.jpg |
|grafika = January Suchodolski - Ochakiv siege.jpg |
||
|opis grafiki = ''Szturm [[Oczaków|Oczakowa]]'' [[January Suchodolski|Januarego Suchodolskiego]] |
|opis grafiki = ''Szturm [[Oczaków|Oczakowa]]'' [[January Suchodolski|Januarego Suchodolskiego]] |
||
|czas = 12 sierpnia |
|czas = 12 sierpnia 1787 – 9 stycznia 1792 |
||
| ⚫ | |||
| |
|terytorium = |
||
| ⚫ | |||
|przyczyna = |
|przyczyna = |
||
|wynik = zwycięstwo Rosji<br />[[traktat w Jassach]] |
|wynik = zwycięstwo Rosji<br />[[traktat w Jassach]] |
||
| Linia 25: | Linia 25: | ||
'''Wojna rosyjsko-turecka 1787–1792''' – wojna pomiędzy [[Imperium Rosyjskie|Imperium Rosyjskim]] a [[Imperium Osmańskie|Imperium Osmańskim]], które chciało odzyskać ziemie utracone w 1774, po [[wojna rosyjsko-turecka (1768–1774)|przegranej wojnie z Rosją]]. |
'''Wojna rosyjsko-turecka 1787–1792''' – wojna pomiędzy [[Imperium Rosyjskie|Imperium Rosyjskim]] a [[Imperium Osmańskie|Imperium Osmańskim]], które chciało odzyskać ziemie utracone w 1774, po [[wojna rosyjsko-turecka (1768–1774)|przegranej wojnie z Rosją]]. |
||
W maju-czerwcu 1787 caryca [[Katarzyna II Wielka|Katarzyna II]] przeprowadziła demonstrację siły wobec Imperium Osmańskiego po podróży [[Dniepr]]em, spotykając się na anektowanym [[Półwysep Krymski|Krymie]] z cesarzem Austrii [[Józef II Habsburg|Józefem II]]. Turcja potraktowała to wydarzenie jako jawne złamanie warunków [[Traktat w Küczük Kajnardży|traktatu w Küczük Kajnardży]] i przy poparciu dyplomacji [[Francja|Francji]] i [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] w sierpniu 1787 wypowiedziała wojnę Rosji. W lutym 1788 z pomocą Katarzynie II przyszła [[Austria]]. |
W maju-czerwcu 1787 caryca [[Katarzyna II Wielka|Katarzyna II]] przeprowadziła demonstrację siły wobec Imperium Osmańskiego po podróży [[Dniepr]]em, spotykając się na anektowanym [[Półwysep Krymski|Krymie]] z cesarzem Austrii [[Józef II Habsburg|Józefem II]]. Turcja potraktowała to wydarzenie jako jawne złamanie warunków [[Traktat w Küczük Kajnardży|traktatu w Küczük Kajnardży]] i przy poparciu dyplomacji [[Francja|Francji]] i [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] w sierpniu 1787 wypowiedziała wojnę Rosji. W lutym 1788 z pomocą Katarzynie II przyszła [[Monarchia Habsburgów|Austria]]. |
||
W 1789 armia turecka opanowała [[Banat (kraina)|Banat]], podczas gdy Rosjanie uderzyli na [[Hospodarstwo Mołdawskie]]. [[Marszałek polny|Feldmarszałek]] [[Piotr Rumiancew]] zdobył [[Jassy]] i [[Chocim]]. Zimą Rosjanie pod wodzą [[Grigorij Potiomkin|Grigorija Potiomkina]] przeprowadzili długotrwałe oblężenie [[Oczaków|Oczakowa]], zakończone masakrą jego obrońców (m.in. wymordowano kobiety i dzieci). Na wieść o tej klęsce umarł [[sułtan]] [[Abdülhamid I]]. Rosjanie rozbili turecką odsiecz dla twierdz [[Bendery]] i [[Białogród nad Dniestrem|Akerman]], a austriacki feldmarszałek [[Gideon Ernst von Laudon]] zdobył [[Belgrad]]. W 1790 turecka twierdza [[Izmaił]] została zdobyta szturmem przez wojska gen. [[Aleksandr Suworow|Aleksandra Suworowa]]. Rosyjski [[admirał]] [[Fiodor Uszakow]] pobił flotę turecką w serii bitew: [[bitwa pod Fidonisi|pod Fidonisi]], [[Bitwa przy mierzei Tendra|Tendrą]], [[Bitwa w Cieśninie Kerczeńskiej|w Cieśninie Kerczeńskiej]], [[bitwa koło przylądka Kaliakra|koło przylądka Kaliakra]]. Rosjanie zdobyli też ważny port czarnomorski – [[Anapa|Anapę]]. Na domiar złego Turcy nigdy nie doczekali się pomocy [[Królestwo Prus|Prus]], z którymi zawarli 31 stycznia 1790 skierowany przeciwko Rosji i Austrii traktat zaczepny. Prusy doprowadziły jednak poprzez demonstrację militarną wobec Austrii do jej wycofania się z wojny z Turcją, co przewidywała prusko-austriacka [[konwencja w Reichenbach]] (27 lipca 1790). |
W 1789 armia turecka opanowała [[Banat (kraina)|Banat]], podczas gdy Rosjanie uderzyli na [[Hospodarstwo Mołdawskie]]. [[Marszałek polny|Feldmarszałek]] [[Piotr Rumiancew]] zdobył [[Jassy]] i [[Chocim]]. Zimą Rosjanie pod wodzą [[Grigorij Potiomkin|Grigorija Potiomkina]] przeprowadzili długotrwałe oblężenie [[Oczaków|Oczakowa]], zakończone masakrą jego obrońców (m.in. wymordowano kobiety i dzieci). Na wieść o tej klęsce umarł [[sułtan]] [[Abdülhamid I]]. Rosjanie rozbili turecką odsiecz dla twierdz [[Bendery]] i [[Białogród nad Dniestrem|Akerman]], a austriacki feldmarszałek [[Gideon Ernst von Laudon]] zdobył [[Belgrad]]. W 1790 turecka twierdza [[Izmaił]] została zdobyta szturmem przez wojska gen. [[Aleksandr Suworow|Aleksandra Suworowa]]. Rosyjski [[admirał]] [[Fiodor Uszakow]] pobił flotę turecką w serii bitew: [[bitwa pod Fidonisi|pod Fidonisi]], [[Bitwa przy mierzei Tendra|Tendrą]], [[Bitwa w Cieśninie Kerczeńskiej|w Cieśninie Kerczeńskiej]], [[bitwa koło przylądka Kaliakra|koło przylądka Kaliakra]]. Rosjanie zdobyli też ważny port czarnomorski – [[Anapa|Anapę]]. Na domiar złego Turcy nigdy nie doczekali się pomocy [[Królestwo Prus|Prus]], z którymi zawarli 31 stycznia 1790 skierowany przeciwko Rosji i Austrii traktat zaczepny. Prusy doprowadziły jednak poprzez demonstrację militarną wobec Austrii do jej wycofania się z wojny z Turcją, co przewidywała prusko-austriacka [[konwencja w Reichenbach]] (27 lipca 1790). |
||
Wersja z 14:50, 16 paź 2020
| wojny rosyjsko-tureckie | |||
 Szturm Oczakowa Januarego Suchodolskiego | |||
| Czas |
12 sierpnia 1787 – 9 stycznia 1792 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Wynik |
zwycięstwo Rosji | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Wojna rosyjsko-turecka 1787–1792 – wojna pomiędzy Imperium Rosyjskim a Imperium Osmańskim, które chciało odzyskać ziemie utracone w 1774, po przegranej wojnie z Rosją.
W maju-czerwcu 1787 caryca Katarzyna II przeprowadziła demonstrację siły wobec Imperium Osmańskiego po podróży Dnieprem, spotykając się na anektowanym Krymie z cesarzem Austrii Józefem II. Turcja potraktowała to wydarzenie jako jawne złamanie warunków traktatu w Küczük Kajnardży i przy poparciu dyplomacji Francji i Wielkiej Brytanii w sierpniu 1787 wypowiedziała wojnę Rosji. W lutym 1788 z pomocą Katarzynie II przyszła Austria.
W 1789 armia turecka opanowała Banat, podczas gdy Rosjanie uderzyli na Hospodarstwo Mołdawskie. Feldmarszałek Piotr Rumiancew zdobył Jassy i Chocim. Zimą Rosjanie pod wodzą Grigorija Potiomkina przeprowadzili długotrwałe oblężenie Oczakowa, zakończone masakrą jego obrońców (m.in. wymordowano kobiety i dzieci). Na wieść o tej klęsce umarł sułtan Abdülhamid I. Rosjanie rozbili turecką odsiecz dla twierdz Bendery i Akerman, a austriacki feldmarszałek Gideon Ernst von Laudon zdobył Belgrad. W 1790 turecka twierdza Izmaił została zdobyta szturmem przez wojska gen. Aleksandra Suworowa. Rosyjski admirał Fiodor Uszakow pobił flotę turecką w serii bitew: pod Fidonisi, Tendrą, w Cieśninie Kerczeńskiej, koło przylądka Kaliakra. Rosjanie zdobyli też ważny port czarnomorski – Anapę. Na domiar złego Turcy nigdy nie doczekali się pomocy Prus, z którymi zawarli 31 stycznia 1790 skierowany przeciwko Rosji i Austrii traktat zaczepny. Prusy doprowadziły jednak poprzez demonstrację militarną wobec Austrii do jej wycofania się z wojny z Turcją, co przewidywała prusko-austriacka konwencja w Reichenbach (27 lipca 1790).
Młody sułtan Selim III zmuszony był podpisać 9 stycznia 1792 traktat w Jassach, mocą którego Rosja zachowywała anektowany Krym, zdobywając Jedysan. Granicą turecko-rosyjską został Dniestr. Rosja mogła teraz przerzucić swoje armie do Rzeczypospolitej, rozpoczynając wojnę o obalenie Konstytucji 3 maja.