Teoria spiskowa: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji nr 9130697 autora 83.27.132.140
drobne merytoryczne
Linia 8: Linia 8:
Czasami wcześniejsze teorie spiskowe są ujawniane jako faktyczne zdarzenia i działania grup, przybierające formę potwierdzonych [[spisek|spisków]], np. [[afera Watergate]]. Inny często podawany przez zwolenników spisków przykład to [[Operacja Northwoods]] z 1962 r., w której [[CIA]] planowało dokonać sfingowanych ataków kubańskich na bazę [[Stany Zjednoczone|USA]] w celu usprawiedliwienia i przekonania opinii publicznej do konieczności wojny z [[Kuba|Kubą]] <ref>{{lang|en}}[http://www.gwu.edu/~nsarchiv/news/20010430/ "Pentagon Proposed Pretexts for Cuba Invasion in 1962"]</ref>. Operacja ta ostatecznie nie została przeprowadzona.
Czasami wcześniejsze teorie spiskowe są ujawniane jako faktyczne zdarzenia i działania grup, przybierające formę potwierdzonych [[spisek|spisków]], np. [[afera Watergate]]. Inny często podawany przez zwolenników spisków przykład to [[Operacja Northwoods]] z 1962 r., w której [[CIA]] planowało dokonać sfingowanych ataków kubańskich na bazę [[Stany Zjednoczone|USA]] w celu usprawiedliwienia i przekonania opinii publicznej do konieczności wojny z [[Kuba|Kubą]] <ref>{{lang|en}}[http://www.gwu.edu/~nsarchiv/news/20010430/ "Pentagon Proposed Pretexts for Cuba Invasion in 1962"]</ref>. Operacja ta ostatecznie nie została przeprowadzona.


Istnieje wiele teorii spiskowych, od dotyczących ogólnoświatowych sił rządzących państwami ([[Protokoły Mędrców Syjonu]]), przez krajowe czy zawodowe, jak informatycy, [[Echelon]]. Najczęściej brak przekonujących dowodów potwierdzających lub zaprzeczających, często można jednak mówić o różnego rodzaju poszlakach czy możliwościach.
Istnieje wiele teorii spiskowych, od dotyczących ogólnoświatowych sił rządzących państwami ([[Protokoły Mędrców Syjonu]], [[Echelon]]), przez krajowe czy zawodowe, jak informatycy. Najczęściej brak przekonujących dowodów potwierdzających lub zaprzeczających, często można jednak mówić o różnego rodzaju poszlakach czy możliwościach.


Wspólną cechą większości teorii spiskowych jest ich nikła [[Falsyfikacja|falsyfikowalność]]. Wynika to z tego, że wszelkie próby obalenia teorii spiskowej mogą być tłumaczone przez jej zwolenników właśnie jako przejaw działań spiskowców.
Wspólną cechą większości teorii spiskowych jest ich nikła [[Falsyfikacja|falsyfikowalność]]. Wynika to z tego, że wszelkie próby obalenia teorii spiskowej mogą być tłumaczone przez jej zwolenników właśnie jako przejaw działań spiskowców.

Wersja z 09:51, 27 wrz 2007

Szablon:Źródła Teoria spiskowa – twierdzenie mówiące, że pewna grupa ludzi działa świadomie i w utajnieniu (spiskuje) na szkodę reszty społeczeństwa lub pewnych jego grup. Na przykład w celu dominacji ekonomicznej lub politycznej (popularnie określanej jako: przejęcie władzy nad światem).Teorie te często biorą się z założenia, ze nawet w bardzo małych środowiskach: szkole, zakładzie pracy, małym miasteczku można odnaleźć nieformalne porozumienia oraz ludzi tworzących grupy interesów. Teorie te zakładają że takie zjawiska także występują w skali makro. A wraz z globalizacja nawet w skali globalnej.

Zwolennicy teorii spiskowych zazwyczaj uważają, że spiskującą grupą jest rząd, przedstawiciele tajnych organizacji (także wyimaginowanych), jednej lub wielu działających wspólnie korporacji lub przedstawiciele określonych narodów, czasem – obce cywilizacje.

Zazwyczaj określenia "teoria spiskowa" używa się pejoratywnie, dla podkreślenia, że dane twierdzenie uważa się za nieprawdziwe i niedorzeczne. Z tego względu, w rozumieniu potocznym, definicja teorii spiskowej uległa rozszerzeniu na wszelkie poglądy niepodzielane przez większość. W szczególności przypisujące pewnym działaniom inny cel niż ten powszechnie uznawany za prawdziwy (np. przeznaczenie pewnych instalacji naukowych bądź militarnych), mimo iż nie zawierają one w sobie elementu spisku.

Czasami wcześniejsze teorie spiskowe są ujawniane jako faktyczne zdarzenia i działania grup, przybierające formę potwierdzonych spisków, np. afera Watergate. Inny często podawany przez zwolenników spisków przykład to Operacja Northwoods z 1962 r., w której CIA planowało dokonać sfingowanych ataków kubańskich na bazę USA w celu usprawiedliwienia i przekonania opinii publicznej do konieczności wojny z Kubą [1]. Operacja ta ostatecznie nie została przeprowadzona.

Istnieje wiele teorii spiskowych, od dotyczących ogólnoświatowych sił rządzących państwami (Protokoły Mędrców Syjonu, Echelon), przez krajowe czy zawodowe, jak informatycy. Najczęściej brak przekonujących dowodów potwierdzających lub zaprzeczających, często można jednak mówić o różnego rodzaju poszlakach czy możliwościach.

Wspólną cechą większości teorii spiskowych jest ich nikła falsyfikowalność. Wynika to z tego, że wszelkie próby obalenia teorii spiskowej mogą być tłumaczone przez jej zwolenników właśnie jako przejaw działań spiskowców.

Szczególnym przykładem teorii spiskowej jest Spiskowa teoria dziejów.

Przykłady teorii spiskowych

Niektóre z tych teorii można również uznać za miejskie legendy.

Polska

  • Lech Wałęsa był agentem SB o pseudonimie "Bolek", patrz film Plusy dodatnie, plusy ujemne oraz wypowiedzi niektórych twórców Solidarności.
  • Istnieją różne teorie spiskowe dotyczące rozmów Okrągłego Stołu, np. mówiąca że ustalono wówczas, iż w kolejnych wyborach parlamentarnych w Polsce mają zwyciężać na przemian partie prawicowe i lewicowe.
  • Zabójstwo Piotra Jaroszewicza (wraz z jego żoną Alicją Solską) miało charakter polityczny (a nie rabunkowy, jak głosi oficjalna wersja) i było spowodowane wiedzą Jaroszewicza dotyczącą m.in. zastępowania sobowtórami ważnych polityków w dobie PRL i III RP.

Świat

  • Człowiek nigdy nie wylądował na Księżycu, zdjęcia zrobione przez astronautów w rzeczywistości wykonano w studiu filmowym na Ziemi.
  • Istnieje grupa ludzi dążących do przejęcia władzy nad światem lub już zakulisowo nim rządząca. Według różnych teorii spiskowych mają to być Żydzi, Czaszka i piszczele, Komisja Trójstronna, Bilderberg, rząd Stanów Zjednoczonych samodzielnie lub w porozumieniu z istotami pozaziemskimi. Patrz: Spiskowa teoria dziejów.
  • Istnieje wiele teorii dotyczących zamachu na prezydenta USA Johna Kennedy'ego, na przykład mówiące że:
  • Istnieje kilka teorii dotyczących zamachu na premiera Szwecji Olofa Palme, na przykład mówiące że: został zabity na zlecenie KGB, CIA, RPA, Iranu, Indii, lub przez grupę prawicowych ekstremistów w szeregach policji.
  • Istnieje technologia pozwalająca sztucznie doprowadzać do występowania trzęsień ziemi i innych naturalnych kataklizmów (znana w USA jako HAARP). Według zwolenników tej teorii Huragan Katrina, powodzie w Korei Północnej i Powódź tysiąclecia zostały stworzone w sztuczny sposób.
  • Rząd USA (także i innych państw) ukrywa informacje dotyczące obiektów UFO. Rozwinięciem tej teorii jest współpraca różnych rządów (głównie USA) z kosmitami, a obiekty UFO to pojazdy kosmitów, stąd ukrywanie informacji dot. UFO (bazuje ona na hipotezie, że UFO to statki kosmiczne inteligentnych istot pozaziemskich).
  • Stany Zjednoczone posiadają dowody na istnienie kosmitów lub nawet ich ciała oraz pojazdy, znajdujące się w Strefie 51.
  • Holocaust jest sfabrykowany lub rozdmuchany przez Żydów by ułatwić im manipulowanie opinią publiczną na świecie, szczególnie zachodnim. Zobacz negacjonizm.
  • Przywódcy mocarstw korzystając z materiałów zdobytych przez wywiad czy kontrwywiad ich państw świadomie narażają swych współobywateli, by zrealizować własne cele polityczne.
    • Prezydent USA z czasów II wojny światowej, Franklin Delano Roosevelt miał informacje o japońskich planach ataku na Pearl Harbor, ale nie usiłował w ich realizacji przeszkodzić, by atak przekonał sceptycznie nastawione do udziału w wojnie społeczeństwo amerykańskie, że należy się do niej włączyć.
    • Sformułowano wiele teorii dotyczących ataków terrorystycznych na World Trade Center z 11 września 2001. Najpopularniejsza mówi, że George W. Bush i amerykańskie władze wiedziały o planach zamachu, ale mu nie zapobiegły, by wykorzystać go później jako pretekst do rozpoczęcia "wojny z terroryzmem".
  • Wirus Ebola, SARS, HIV został celowo stworzony przez człowieka. W Związku Radzieckim twierdzono, że to działalność kapitalistów mająca na celu zastraszanie i podporządkowanie gospodarcze krajów Trzeciego Świata przychylnych socjalizmowi. Najbardziej rozpowszechniona w Stanach Zjednoczonych teoria spiskowa mówi o stworzeniu HIV przez białych naukowców w celu zniszczenia czarnej rasy. Wedle innej wersji, AIDS miało doprowadzić do "wybicia" homoseksualistów.
  • Wielkie koncerny farmaceutyczne wstrzymują rozwój medycyny, by nie dopuścić do stworzenia nowych, tańszych leków. Podobne teorie spiskowe mówią o producentach żarówek, akumulatorów, silników czy koncernach paliwowych i energetycznych, które nie ujawniają wynalazków, by nie zmniejszać swych zysków.

Przypisy

Zobacz też

Linki zewnętrzne

  • Teoria Spisku w bazie IMDb (ang.) – film o człowieku, który wszędzie węszy spisek – jak się okazuje nie bez racji.

Szablon:Link FA Szablon:Link FA