Stanisław Gano
![]() | |
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne |
|
Jednostki | |
Stanowiska |
szef oddziału |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Stanisław Włodzimierz Paweł Gano ps. "Stanisław" (ur. 17 maja 1895 w Opatowie, zm. 5 lipca 1968 w Casablance) – podpułkownik Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej i pułkownik Polskich Sił Zbrojnych, szef Oddziału II Sztabu Naczelnego Wodza.
Życiorys
Studiował w Instytucie Technologicznym w Moskwie. Podczas I wojny światowej był oficerem saperów w armii rosyjskiej, następnie w 4 Dywizji Strzelców Polskich, po odzyskaniu niepodległości w 2 Dywizji Piechoty Legionów. Był absolwentem Wyższej Szkoły Wojennej. Z dniem 1 października 1924 roku, po ukończeniu kursu i uzyskaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, przydzielony został do Oddziału III Sztabu Generalnego WP. Od 1928 pełnił służbę na różnych stanowiskach w Oddziale II, był m.in. twórcą i szefem Samodzielnej Sekcji Technicznej. 19 marca 1937 roku awansował na podpułkownika ze starszeństwem z 19 marca 1937 roku i 43. lokatą w korpusie oficerów piechoty.
W czasie II wojny światowej był najpierw zastępcą szefa, a potem szefem Oddziału II Sztabu Naczelnego Wodza. Uważany jest za jednego z autorów sukcesów tej służby.
W czasie służby w PSZ został mianowany pułkownikiem.[potrzebny przypis]
W 1945 r. przekazał Brytyjczykom w depozyt, na ich żądanie, akta wywiadowcze II Oddziału Sztabu Naczelnego Wodza. Akta nie zawierały kartoteki agentów, którą płk Gano rozkazał spalić, by nie weszła w posiadanie Sowietów. Po demobilizacji osiedlił się w Maroku.
Uchwałą Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej z 26 września 1946 roku pozbawiony został obywatelstwa polskiego, które przywrócono mu pośmiertnie w 1971 roku.
Awansowany przez Naczelnego Wodza, gen. broni Władysława Andersa generałem brygady ze starszeństwem z 1 stycznia 1964.
Zmarł 5 lipca 1968 roku w Casablance.
Staraniem Ambasady RP w Rabacie w dniu 27 stycznia 2013 r. odsłonięto nowy pomnik nagrobny Generała na Cmentarzu chrześcijańskim w Casablance. W uroczystości uczestniczyli między innymi kierownik Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Stanisław Ciechanowski, wysoki komisarz do spraw kombatantów Królestwa Maroka Mustafa El Ktiri, konsul USA w Casablance Erica Magallon oraz burmistrz Opatowa Andrzej Chaniecki.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921)[1]
- Medal Niepodległości
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie
- Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami
- Srebrny Krzyż Zasługi
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 3390 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 41, s. 1608)
Bibliografia
- Marek Lis. Generał Stanisław Gano (1895-1968). „Rocznik Muzeum Historyczno Archeologicznego w Ostrowcu Świętokrzyskim”, s. Tom III, s. 173-194, 2000.
- Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione
- Podpułkownicy piechoty II Rzeczypospolitej
- Pułkownicy piechoty Polskich Sił Zbrojnych
- Ludzie związani z Opatowem
- Szefowie wywiadu i kontrwywiadu II Rzeczypospolitej
- Oficerowie dyplomowani II Rzeczypospolitej
- Żołnierze Armii Polskiej we Francji 1917–1919
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni Medalem Niepodległości
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami
- Oficerowie II Korpusu Polskiego w Rosji
- Polacy – oficerowie Imperium Rosyjskiego
- Pozbawieni obywatelstwa polskiego przez władze Polski Ludowej 1944–1989
- Uczestnicy kampanii wrześniowej
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej
- Urodzeni w 1895
- Zmarli w 1968