Ulica Nowy Świat w Warszawie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Boston9 (dyskusja | edycje) o 22:28, 20 lip 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Nowy Świat
{{{nazwa oryginalna}}}
{{{jednostki}}}
Ilustracja
{{{opis zdjęcia}}}
Państwo

 Polska

Miejscowość

{{{miejscowość}}}

Długość

1 km

Poprzednie nazwy

{{{poprzednie nazwy}}}

Plan
[[Plik:{{{plan}}}|240x240px|alt=Plan przebiegu ulicy|]]
Przebieg
pl. Trzech Krzyży
światła ul. Książęca, ul. Żurawia
65m ul. Lorentza
145m ul. Mysia
światła 240m Rondo gen. Charles’a de Gaulle’a, Aleje Jerozolimskie
300m ul. Smolna
440m ul. Foksal, ul. Chmielna
700m ul. Ordynacka, ul. Warecka
światła 865m ul. Świętokrzyska
1010m ul. Oboźna
Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark}
Ulica na fotografii Konrada Brandla (ok. 1870)
Ulica przed skrzyżowaniem z Alejami Jerozolimskimi przed 1916, po lewej widoczna oficyna pałacu Branickich z apteką
Szwadron w szyku rozwiniętym na Nowym Świecie (1929)
Ulica w latach 30. XX wieku
Ulica przy skrzyżowaniu z Alejami Jerozolimskich
Ulica po zniszczeniach z września 1939 (wiosna 1940)
Ulica w 1945

Ulica Nowy Świat – ulica w Śródmieściu Warszawy, część Traktu Królewskiego.

Historia

Ulica stanowi fragment dawnego traktu ze Starej Warszawy do Ujazdowa[1]. Nazwa „Nowy Świat” nawiązywała do nowego osadnictwa (głównie jurydyk) rozwijającego się za wałami miejskimi w XVII wieku[2][3]. Pierwotnie dotyczyła zarówno ulicy, jak i osady, która powstała przy trakcie[4].

Po zniszczeniach II wojny światowej zabudowa ulicy została odtworzona. Wyrównano wtedy wysokość pierzei ulicy obniżając najwyższe budynki[5]

Na przełomie lat 1995 i 1996 wykonany został remont ulicy z okazji 400-rocznicy stołeczności Warszawy wg projektu dr. Krzysztofa Domaradzkiego, który trwał 133 dni i kosztował 3,4 mln złotych[6]. W trakcie tego remontu zwężono jezdnie z 14 do 7 metrów, poszerzono chodniki, a z ulicy zniknęły pojazdy prywatne ustępując miejsca taksówkom i autobusom. Mimo że nie udało się zamienić ulicy w deptak, na chodnikach pojawiły się letnie kawiarniane ogródki oraz drzewa w pojemnikach wraz z ławkami.

Przy ulicy rosną dwa drzewa, grusze-samosiejki: w pobliżu wylotu ul. Foksal oraz pomiędzy Ordynacką i Świętokrzyską[7].

W 1994 Trakt Królewski w Warszawie wraz z historycznym zespołem miasta i Wilanowem został uznany za pomnik historii[8].

Opis

Ulica zaczyna się przy placu Trzech Krzyży, przecina Aleje Jerozolimskie i ul. Świętokrzyską, po czym przechodzi w ul. Krakowskie Przedmieście u wlotu ul. Oboźnej – przy pomniku Mikołaja Kopernika. Na odcinku od Al. Jerozolimskich do ul. Świętokrzyskiej posiada zwartą zabudowę utrzymaną w stylu klasycystycznym, która jest stylizacją nadaną ulicy podczas odbudowy ruin po II wojnie światowej. Ulica na tym odcinku została odbudowana tylko do wysokości dwóch pięter, przy czym zmieniono elewację części budynków w celu przywrócenia im XIX-wiecznego charakteru; w południowym biegu budynki zachowały pierwotną wysokość.

W topografii miasta Nowy Świat jest naturalną kontynuacją Krakowskiego Przedmieścia. Nowy Świat kończy się przy pomniku Mikołaja Kopernika – po drugiej stronie ulicy sąsiadują ze sobą bezpośrednio budynki z adresami „Nowy Świat 69” i „Krakowskie Przedmieście 1”.

Obiekty

Strona nieparzysta (pierzeja zachodnia)[a]:

Strona parzysta (pierzeja wschodnia):

Zobacz też

Uwagi

  1. Nazewnictwo obiektów na podstawie Atlasu dawnej architektury ulic i placów Warszawy Jarosława Zielińskiego

Przypisy

  1. Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 153. ISBN 83-86619-97X.
  2. Eugeniusz Szwankowski: Ulice i place Warszawy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 145.
  3. Jarosław Zieliński: Ulica Nowy Świat. Warszawa: Wydawnictwo Veda, 1998, s. 7–8. ISBN 83-85584-55-2.
  4. Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 153–154. ISBN 83-86619-97X.
  5. Grzegorz Mika: Od wielkich idei do wielkiej płyty. Burzliwe dzieje warszawskiej architektury. Agencja Wydawniczo-Reklamowa Skarpa Warszawska, 2017, s. 273. ISBN 978-83-63842-67-3.
  6. Dariusz Bartoszewicz, Nowy Świat i okolice. gazeta.pl, 2002-06-16
  7. Jerzy Lileyko: Skarpa Warszawska w oczach historyka sztuki – jaka być powinna [w:] Bożena Wierzbicka (red.) Skarpa Warszawska. Materiały sesji naukowej, Warszawa 28–29 maja 1993. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkani, 1993, s. 107-108.
  8. Zarządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 8 września 1994 r. w sprawie uznania za pomnik historii (M.P. z 1994 r. nr 50, poz. 423).

Bibliografia