Viola hirsutula

*Viola hirsutula*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	malpigiowce
Rodzina	fiołkowate
Rodzaj	fiołek
Gatunek	Viola hirsutula
	Nazwa systematyczna
	Viola hirsutula Brainerd; Rhodora 9: 98 (1907)
Synonimy
	Viola hirsutula f. albicans L.K.Henry;
	Viola hirsutula f. albicans L.K.Henry;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Viola hirsutula Brainerd – gatunek roślin z rodziny fiołkowatych (Violaceae). Występuje naturalnie w Stanach Zjednoczonych – w Alabamie, Connecticut, Delaware, Dystrykcie Kolumbii, na Florydzie, w Georgii, Indianie, Kentucky, Marylandzie, Missisipi, New Jersey, stanie Nowy Jork, Północnej Karolinie, Ohio, Pensylwanii, Południowej Karolinie, Tennessee, Wirginii i Wirginii Zachodniej^[3]^[4]. W całym swym zasięgu jest gatunkiem bliskim zagrożeniu, ale regionalnie – w Indianie – jest krytycznie zagrożony^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Bylina dorastająca do 2–15 cm wysokości^[4]. Jest bezłodygowa, tworzy krótkie i grube kłącza^[6].
Liście: Blaszka liściowa ma kształt od owalnego do nerkowatego. Mierzy 1–6 cm długości oraz 1–5 cm szerokości, jest piłkowana na brzegu, ma sercowatą nasadę i tępy wierzchołek^[4]. Górna powierzchnia jest owłosiona i zielonawosrebrzysta z ciemnofioletowymi żyłkami, natomiast od spodu jest naga i bladosrebrzysto-fioletowa. Ogonek liściowy jest nagi i ma 1–10 cm długości^[6]. Przylistki są równowąsko lancetowate^[4].
Kwiaty: Pojedyncze, osadzone na nagich szypułkach o długości 2–12 cm wyrastających z kątów pędów. Mają działki kielicha o kształcie od lancetowatego do jajowatego. Płatki są odwrotnie jajowate i mają barwę od jasno- lub ciemnoczerwonawo-fioletowej do niebieskofioletowej na obu powierzchniach, trzy dolne płatki są białawe u podstawy, z ciemnofioletowymi żyłkami, dwa płatki boczne są gęsto brodate, płatek najniższy mierzy 11–17 mm długości, posiada fioletową, garbatą ostrogę o długości 2-3 mm^[7].
Owoce: Torebki mierzące 8-12 mm długości, o elipsoidalnym kształcie^[4]. Nasiona są beżowe z brązowymi plamkami, o długości 1–1,5 mm^[7].
Gatunki podobne: Roślina jest podobna do gatunku V. walteri, który różni się wytwarzaniem łodyg oraz zajmuje inne siedliska^[6].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Rośnie w suchych lasach sosnowych lub liściastych, na poboczach dróg i cmentarzach^[6]. Występuje na wysokości od 100 do 1000 m n.p.m.^[4] Kwitnie od marca do czerwca^[7].

Zmienność[edytuj | edytuj kod]

W handlu dostępne są dwa kultywary:

V. hirsutula 'Alba' – o srebrzystych liściach z ciemnymi żyłkami^[6]
V. hirsutula 'Purpurea' – o bardzo ciemnych liściach^[6]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Lista gatunków z rodzaju fiołek

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-01] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Viola hirsutula Brainerd. Plants of the World Online. [dostęp 2021-03-10]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Viola hirsutula. Plantes & Botanique. [dostęp 2021-03-10]. (fr.).
↑ Viola hirsutula / Southern Woodland Violet. NatureServe Explorer 2.0. [dostęp 2021-03-11]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Viola hirsutula - Species Page. APA: Alabama Plant Atlas. [dostęp 2021-03-11]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c [http://beta.floranorthamerica.org/Viola_hirsutula Viola hirsutula Brainerd]. Flora of North America. [dostęp 2021-03-11]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-01] (ang.).

[pow-3] Viola hirsutula Brainerd. Plants of the World Online. [dostęp 2021-03-10]. (ang.).

[peb-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Viola hirsutula. Plantes & Botanique. [dostęp 2021-03-10]. (fr.).

[ns-5] Viola hirsutula / Southern Woodland Violet. NatureServe Explorer 2.0. [dostęp 2021-03-11]. (ang.).

[apa-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Viola hirsutula - Species Page. APA: Alabama Plant Atlas. [dostęp 2021-03-11]. (ang.).

[floranorthamerica-7] [http://beta.floranorthamerica.org/Viola_hirsutula Viola hirsutula Brainerd]. Flora of North America. [dostęp 2021-03-11]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]