Włodzimierz Koskowski

Włodzimierz Koskowski
	; Włodzimierz Koskowski. Obraz pędzla Bolesława Barbackiego
Data i miejsce urodzenia	29 lipca 1893 ; Łaszczów
Data i miejsce śmierci	20 maja 1965 ; Swindon
	Prezes Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża
Okres	od 1940; do 1945
Poprzednik	Aleksander Osiński
Następca	Ludwik Christians
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Włodzimierz Koskowski (ur. 29 lipca 1893 w Łaszczowie, zm. 20 maja 1965 w Swindon) – polski lekarz farmakolog, profesor Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie i dziekan tego wydziału. Na uchodźstwie profesor farmakologii fizjologicznej Polskiego Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu w Edynburgu, profesor Uniwersytetu w Aleksandrii. Prezes Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża (1940-1945).

Życiorys

Syn prof. Bronisława Koskowskiego, farmaceuty. Absolwent gimnazjum we Lwowie. W latach 1911–1918 studiował medycynę na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Lwowskiego i Sorbonie. Uczeń profesorów Leona Popielskiego i Charlesa Roberta Richet, laureata Nagrody Nobla (1913) w dziedzinie fizjologii i medycyny. Był członkiem Ligi Narodowej w latach 1905–1908^[1]. W 1918 uzyskał doktorat na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Uczestniczył w walkach o Lwów w wojnie polsko-ukraińskiej, będąc w służbie sanitarnej podczas obrony szkoły kadeckiej^[2]^[3]. Następnie do roku 1921 był oficerem-lekarzem w Wojsku Polskim podczas wojny polsko-bolszewickiej. Został awansowany na stopień porucznika sanitarnego ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919^[4]. W latach 1921–23 odbywał staże w instytucie fizjologii w Lozannie, w Londynie i w Baltimore. Od 1924 docent, adiunkt, a następnie od 1925 profesor farmakologii eksperymentalnej na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jana Kazimierza. Kierownik Zakładu Farmakologii UJK (1930—1936), dziekan Wydziału Lekarskiego 1932-1933^[5], 1936-1938. W październiku 1936 otrzymał tytuł profesora zwyczajnego farmakologii doświadczalnej na Wydziale Lekarskim UJK^[6].

Po agresji III Rzeszy i ZSRR na Polskę znalazł się na uchodźstwie. Od 13 sierpnia 1940 do września 1945 pełnił funkcję prezesa Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża z siedzibą przy rządzie RP na uchodźstwie w Londynie. W latach 1941–1947 profesor farmakologii fizjologicznej na Polskim Wydziale Lekarskim na Uniwersytecie w Edynburgu. W latach 1949–1963 profesor farmakologii na Uniwersytecie w Aleksandrii.

W 1963 przeszedł na emeryturę. Osiadł w Swindon w Anglii, gdzie prowadził praktykę lekarską. Przystąpił do Koła Lwowian w Londynie. Zmarł 20 maja 1965 w Swindon^[3]. Został pochowany na cmentarzu przy Radnor Street w Swindon 24 maja 1965^[3].

Członek korespondent (1933) i członek czynny (1935) Polskiej Akademii Umiejętności, członek zwyczajny Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (1946), członek założyciel Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie (1950).

Odznaczenia i wyróżnienia

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1938)^[7]
Krzyż Walecznych – dwukrotnie^[3]
Krzyż Obrony Lwowa z Mieczami
Filister honorowy korporacji Obotritia (od listopada 1927)
Wielki Krzyż Kawalerów Maltańskich^[3]

Osiągnięcia badawcze

Udowodnił istnienie pohistaminowych efektów ogólnoustrojowych i wydzielniczych żołądka u człowieka, wprowadzając sobie samemu podskórnie histaminę (1917).

Wyjaśnił specyficzną interakcję histaminy i katecholamin na naczynia krwionośne z pomocą oryginalnej tezy, według której miejsce działania β-imidazolyletylaminy jest właśnie to samo co adrenaliny (1918). Innymi słowy wykazał istnienie receptorów, choć nie użył tej nazwy.

Ostatecznie udowodnił pobudzający wpływ histaminy na wydzielanie soku żołądkowego u człowieka (1922).

Niektóre prace

Anatomia opisowa według wykładów Edwarda Lotha (1915)
O tak zwanych awitaminozach (1923);
Wpływ histaminy na wydzielanie soku jelitowego (1925);
Badania nad zachowaniem białych ciałek krwi w czasie wstrząsu hemoklasycznego (1926);
O nikotynie i paleniu tytoniu (monografia) (1925);
Z badań nad roli fizjologicznym histaminy w ustroju (monografia) (1931);
Farmakologja (podręcznik) (1933);
O starości (monografia) (1959)
The habit of tobacco smoking (1955)

Przypisy

↑ Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887-1907), Londyn 1964, s. 576.
↑ Jan Rogowski: Wulka i szkoła kadecka. W: Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1-22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918-1920. Relacje uczestników. Warszawa: 1993, s. 320. ISBN 83-85218-56-4.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 1 (8), s. 76, Maj 1965. Koło Lwowian w Londynie.
↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1160, 1233.
↑ Nowi dziekani Uniwersytetu Lwowskiego. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 128 z 8 czerwca 1932.
↑ Nowi profesorowie na Uniwersytecie lwowskim. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 245 z 24 października 1936.
↑ 10 listopada 1938 „za zasługi na polu pracy naukowej i społecznej” M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592

Bibliografia, literatura, linki

Stanisław Portalski, Zarys Historii Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie, Londyn 2009, wyd. PTNO
Włodzimierz Koskowski w: Katedra historii medycyny Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. khm.cm-uj.krakow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-05-19)].
Włodzimierz Koskowski w: Archiwum Korporacyjne
Koskowski Włodzimierz, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2012-10-06] .
Wspomnienie rocznicowe (ang.)
Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.

[1] Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887-1907), Londyn 1964, s. 576.

[2] Jan Rogowski: Wulka i szkoła kadecka. W: Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1-22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918-1920. Relacje uczestników. Warszawa: 1993, s. 320. ISBN 83-85218-56-4.

[BKL-3] Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 1 (8), s. 76, Maj 1965. Koło Lwowian w Londynie.

[CITEREFRocznik_Oficerski19231160,_1233-4] Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1160, 1233.

[5] Nowi dziekani Uniwersytetu Lwowskiego. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 128 z 8 czerwca 1932.

[6] Nowi profesorowie na Uniwersytecie lwowskim. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 245 z 24 października 1936.

[7] 10 listopada 1938 „za zasługi na polu pracy naukowej i społecznej” M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]