Wacław Harasymowicz

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wacław Harasymowicz
Ilustracja
Wacław Harasymowicz (1915)
pułkownik żandarmerii pułkownik żandarmerii
Data i miejsce urodzenia

28 września 1875
Hrubieszów

Data i miejsce śmierci

30 grudnia 1923
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

6 Dywizjon Żandarmerii,
1 Dywizjon Żandarmerii,
Departament Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych

Stanowiska

dowódca dywizjonu

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie)
Multimedia w Wikimedia Commons
Fragment pomnika nagrobnego Wacława Harasymowicza na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Wacław Harasymowicz (ur. 28 września 1875, zm. 30 grudnia 1923 w Warszawie) – pułkownik żandarmerii inżynier Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wacław Harasymowicz urodził się 28 września 1875 roku na Ziemi Chełmskiej, w rodzinie „opornych” unitów. Jego ojciec był skromnym urzędnikiem. Rodzina w okresie prześladowań zmuszona była do przesiedlenia na Ziemię Radomską i przejście na katolicyzm. W czasie nauki w radomskim gimnazjum był czynnym członkiem tajnych kółek samokształcenia oraz wyłonionego z nich koła rewolucyjnego. Następnie studiował na Carskim Uniwersytecie Warszawskim, a później przeniósł się do Instytutu Politechnicznego im. Cara Mikołaja II w Warszawie. Studia łączył z działalnością rewolucyjną. Prowadził kółka robotnicze i był kilka razy relegowany za udział w wystąpieniach studenckich. W 1904 roku został członkiem Organizacji Bojowej PPS. Jako technik, założył i prowadził „laboratorium bomb” w Warszawie i pełnił obowiązki instruktora. Po nawiązaniu przez Józefa Piłsudskiego kontaktów z japońskim Sztabem Generalnym, wyjechał za granicę, gdzie został przeszkolony przez japońskich instruktorów w zakresie pirotechniki. W 1905 roku, po powrocie do kraju, na skutek zdrady został aresztowany i osadzony w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej, a później skazany na karę śmierci, zamienioną na 20 lat katorgi. Pod koniec roku, w czasie rewolucji, został niespodziewanie uwolniony. Działalność bojową kontynuował przez kolejne dwa lata. W 1907 roku, będąc przekonany o nieskuteczności dalszej walki zbrojnej z caratem, wystąpił z Polskiej Partii Socjalistycznej i wyjechał do Galicji. We Lwowie uzyskał dyplom inżyniera, a następnie założył rodzinę i dorobił się majątku[1]. W pierwszej dekadzie sierpnia 1914 roku wstąpił do Legionu Zachodniego, a następnie do Legionów Polskich. 6 sierpnia 1914 został zastępcą komendanta-szefa Żandarmerii Polowej w Krakowie. 29 października 1914 roku, po śmierci rotmistrza Roberta Kunickiego, został komendantem Żandarmerii Polowej przy cesarskiej i królewskiej Komendzie Legionów Polskich. Na przełomie 1914 i 1915 roku obył kampanię karpacką. Wiosną 1915 roku złożył dymisję i został zwolniony z Legionów[2].

W czerwcu 1919 roku został szefem sztabu Kierownictwa Organizacji Żandarmerii[3]. Latem 1920 roku dowodził 6 dywizjonem żandarmerii we Lwowie. 11 czerwca 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu podpułkownika, w żandarmerii, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich[4]. W 1921 roku był zastępcą dowódcy żandarmerii[5]. 30 września 1921 roku objął dowództwo 6 dywizjonu żandarmerii we Lwowie[6]. 18 marca 1922 roku został dowódcą 1 dywizjonu żandarmerii w Warszawie[7]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 4. lokatą w korpusie oficerów żandarmerii[8]. Z dniem 10 października 1923 roku został wyznaczony na stanowisko pomocnika szefa Wydziału 2 Żandarmerii w Departamencie I Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie[9]. Z powodu choroby nie zdążył objąć obowiązków. Zmarł 30 grudnia 1923 roku w Warszawie[10][a]. 3 stycznia 1924 roku pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A12-11-1)[11].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ „Polska Zbrojna” Nr 1 z 1 stycznia 1924 roku, s. 5 podała, że pułkownik zmarł 31 grudnia 1923 roku w swoim majątku pod Grójcem po dłuższej chorobie płucnej. Podobnie na stronie internetowej Wykaz Legionistów Polskich 1914-1918 podano, że pułkownik Wacław Harasymowicz zmarł 31 grudnia 1923 roku w Żyrowie koło Grójca [1]. W nekrologu złożonym przez korpus oficerów żandarmerii i opublikowanym w „Polsce Zbrojnej” Nr 3 z 3 stycznia 1924 roku na s. 5 podano, że zgon nastąpił w nocy z 30 na 31 grudnia 1923 roku. W tym samym numerze, Józef Dąbrowski ps. „Jan Grabiec” jako datę śmierci podał 30 grudnia 1923 roku.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ „Jan Grabiec”, Ś.p. pułk. żand. Wacław Harasymowicz, „Polska Zbrojna” Nr 3 z 3 stycznia 1924 roku, s. 5.
  2. ↑ Jan Suliński, Żandarmeria organ bezpieczeństwa armii 1918-1945, Warszawa: Kompas II, 2003, s. 13, 17, 18, ISBN 83-912638-5-1, OCLC 189611436.
  3. ↑ Danuta Poźniakowska-Hanak, Żandarmeria ..., s. 115.
  4. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 26 z 14 lipca 1920 roku, poz. 565.
  5. ↑ D. Poźniakowska-Hanak, Żandarmeria ..., op. cit., s. 116.
  6. ↑ D. Poźniakowska-Hanak, Żandarmeria ..., op. cit., s. 132.
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 1053, 1063.
  8. ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 291.
  9. ↑ „Polska Zbrojna” Nr 273 z 6 października 1923 roku, s. 4.
  10. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 9 z 7 lutego 1924 roku, s. 52.
  11. ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-18].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wacław_Harasymowicz&oldid=70521683”