Wieża widokowa na Kalenicy

Wieża widokowa na Kalenicy

Metalowa wieża widokowa na szczycie Kalenicy
Państwo	Polska
Miejscowość	Jugów
Typ budynku	wieża widokowa
Styl architektoniczny	międzywojenny modernizm
Inwestor	Towarzystwo Sowiogórskie ( Eulengebirgsverein)
Wysokość całkowita	20
Kondygnacje	2
Rozpoczęcie budowy	wiosna 1933 r.
Ukończenie budowy	2 czerwiec 1933 r.
Ważniejsze przebudowy	konserwacja 1991 r.
Pierwszy właściciel	Towarzystwo Sowiogórskie
Kolejni właściciele	PTT, PTTK
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building}

{{Budynek infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | alt zdjęcia = | plan budynku = | współrzędne = | nazwa oryginalna = Nieznane pola: "sekundN", "sekundE", "stopniN", "minutE", "stopniE" oraz "minutN".

Wieża widokowa na Kalenicy – stalowa wieża widokowa wzniesiona na szczycie góry Kalenica (964 m n.p.m., Sudety Środkowe). Zbudowana została z inicjatywy Towarzystwa Sowiogórskie (niem. Eulengebirgsverein) z Bielawy w latach 1932-1933. Stanowi dobry punkt widokowy na szczycie w środkowej części Gór Sowich. Wieża jest dobrze widoczna z większości miejsc i stanowi jeden z bardziej znanych symboli Gór Sowich.

Historia powstania

Szczyt Kalenicy ma kształt rozległej kopuły, wypłaszczenie terenu na szczycie ograniczające perspektywę utrudnia obserwacje panoramy. Turyści odwiedzający szczyt wzniesienia w pierwszej połowie XIX wieku zwracali uwagę na konieczność wzniesienia wieży na szczycie Kalenicy, która miłośnikom turystyki ułatwiałaby podziwianie okolicy z trzeciego co do wysokości wzniesienia Gór Sowich. W 1932 r. sekcja bielawskiego Towarzystwa Sowiogórskiego EGV dla uczczenia 50-lecia Towarzystwa podjęła decyzję budowy wieży widokowej na szczycie Kalenicy. Projekt i plan budowy zatwierdzono w 1932 r. wraz z podpisaniem umowy budowlanej. Zadanie budowy wieży powierzono Kurtowi Steuerowi, mistrzowi ślusarskiemu z Bielawy. Koszt inwestycji sfinansowało Towarzystwo Sowiogórskie (niem. Eulengebirgsverein) z Bielawy. Na sfinansowanie budowy wyemitowano okolicznościowe cegiełki. Przed transportem elementów wieży na szczyt Kalenicy zmontowano konstrukcję wieży na podwórzu warsztatu w Bielawie do próbnych oględzin, celem sprawdzenia stabilności. Po oględzinach wieżę rozebrano i konnymi wozami wiosną 1933 roku przetransportowano na szczyt Kalenicy. Prace budowlano-montażowe rozpoczęto na wiosnę 1933 r. W ciągu niespełna kilku miesięcy montaż wieży został ukończony a 2 czerwca 1933 r. nastąpiło uroczyste otwarcie wieży uświetnione okolicznościowym wierszem, który ukazał się na pierwszej stronie gazety "Wędrowiec Gór Sowich" (niem. Der Wander im Eulengebirge). Wieża otrzymała imię jednej z najważniejszych osobowości niemieckiej polityki w okresie międzywojennym, feldmarszałka i prezydenta Niemiec Paula von Hindenburga, który piastował wówczas urząd prezydenta Republiki Weimarskiej. Był to wyraz czci złożonej wielkiej postaci, której dokonania rozpostarły się między pruskim autorytaryzmem, a narodowym socjalizmem, wieża nazwę Hindenburgturm nosiła do 1945 roku.

Po II wojnie światowej wieża pozostawiona własnemu losowi niszczała. Na początku lat 90. XX wieku więżę poddano gruntownym pracom konserwatorskim. Wzmocniono fundament a metalową konstrukcję wieży pokryto antykorozyjna farbą.

Budowla na Kalenicy jest jedną z kilku wież widokowych w Sudetach Środkowych. Inne znajdują się na: Górze Świętej Anny, Górze Wszystkich Świętych, Wielkiej Sowie, Włodzickiej Górze.

Wygląd wieży

Wieża widokowa na Kalenicy na pierwszy rzut oka kojarzy się z wieżą szybu górniczego. Jest to konstrukcja kratowa z kutego żelaza. Jej kratowa konstrukcja jest krzykiem bezdusznego funkcjonalizmu z okresu międzywojennego modernizmu. Całkowita wysokość wieży wynosi 20 m. Składała się z dwóch kondygnacji’ na których umieszczono platformy widokowe. Platformy widokowe położone są wysokości 14 m i 20 m. Na platformy widokowe prowadzą, metalowe schody ułożone wewnątrz wieży.

Inne

• Z wieży roztacza się rozległy widok obejmujący Karkonosze ze Śnieżką, Góry Kamienne i Wałbrzyskie, cały grzbietu Gór Sowich, fragment Jugowa, Gór Bardzkich i Złotych Masyw Śnieżnika, a także Przedgórza Sudeckiego, Kotliny Kłodzkiej i Dzierżoniowskiej i Masywu Ślęży.

Ciekawostki

• W pierwszej wersji wieżę planowano postawić na szczycie Popielaka (niem. Asacherkoppe), na którym wcześniej istniały dwie kolejne drewniane wieże widokowe.
• Wieża stanęła w ówczesnych dobrach hrabiego Adolfa Seidlitz-Sandretzky z Roztocznika.
• Pod koniec XX wieku powstały plany przetransportowania wieży z Kalenicy na Śnieżnik po wysadzeniu w 1973 r. tamtejszej kamiennej wieży
• W 1974 roku wieża była wykorzystywana przez Dzierżoniowski Klub Krótkofalowców podczas zawodów "Polny dzień UKF -1974", o czym informuje przyczepiona na jej szczycie niewielka tabliczka.

Zobacz też

• Wieża widokowa na Górze Świętej Anny
• Wieża widokowa na Górze Wszystkich Świętych
• Wieża widokowa na Wielkiej Sowie
• Wieża widokowa na Włodzickiej Górze

Bibliografia

• T. Śnieżek, Góry Sowie. Przewodnik, Wyd. Oficyna Wydaw. „Rewasz” Piastów 2012, ISBN 8362460229 ss. 99-100
• K. W. Bryger, T. Śnieżek; Przewodnik turystyczny: Góry Sowie; Wyd. "PLAN"; Jelenia Góra 2006; ISBN 8360044740.