Przejdź do zawartości

Wioślarstwo

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wioślarstwo
Ilustracja
Charakterystyka
Rodzaj sportu

sport wodny powierzchniowy

Popularność
Dyscyplina olimpijska

od 1900 roku do dziś

Wielka Wioślarska o Puchar Brdy – osada Uniwersytetu Oxford w centrum Bydgoszczy
Dwójka podwójna
Akademicka ósemka ze sternikiem na Odrze we Wrocławiu
Wnętrze czwórki

Wioślarstwo – niegdyś odmiana transportu (wodnego), współcześnie dyscyplina sportowa polegająca na wprowadzeniu w ruch łodzi pływającej po wodzie przy użyciu siły mięśni wioślarza używającego wioseł jako dźwigni prostej.

Opis dyscypliny

[edytuj | edytuj kod]

Wioślarz siedzi plecami do zasadniczego kierunku ruchu łodzi. W łodzi wioślarskiej wszystkie części nośne, w tym również osie elementów ruchomych, muszą być trwale przymocowane do kadłuba łodzi, z wyjątkiem wózka, który porusza się po szynach wzdłuż osi podłużnej łodzi. Łodzie poruszane są przy pomocy wioseł opartych w obrotowych dulkach znajdujących się na odsadniach przymocowanych do burt łodzi. Sternik w osadach ze sternikiem, w przeciwieństwie do wioślarzy, zwrócony jest twarzą w kierunku płynięcia łodzi leżąc w części dziobowej lub siedząc z tyłu.

Regaty wioślarskie rozgrywane są na spełniających określone normy akwenach, na wytyczonych bojami torach o długości dwóch kilometrów. W jednym biegu wioślarskim udział bierze sześć osad. Największe światowe zawody wioślarskie prowadzone są systemem FISA polegającym na rozgrywaniu dwóch biegów kwalifikacyjnych: przedbiegów i międzybiegów, podczas których poszczególne osady walczą o prawo startu w półfinałach. Półfinały wyłaniają osady, które startują w finale A (o miejsca 1-6) oraz finale B (o miejsca 7-12). W mniej prestiżowych regatach i przy małej ilości osad kwalifikacja do finału odbywa się na podstawie samych przedbiegów. Pucharowy system wyłaniania osady zwycięskiej stosowany jest w wioślarstwie niezmiernie rzadko m.in. w trakcie corocznych królewskich regat w Henley rozgrywanych na Tamizie.

Ze względu na duży wpływ warunków pogodowych na osiągane wyniki w wioślarstwie nie prowadzi się rankingu oficjalnych rekordów czasowych. Nieoficjalne rekordy na dystansie 2000 m są jednak odnotowywane[1].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze zawody wioślarskie odbyły się w 1715 roku na Tamizie – były to zawody Race for Doggett's Coat and Badge, które od tamtego czasu odbywają się corocznie do dziś[2]. W 1893 roku powstała Międzynarodowa Federacja Towarzystw Wioślarskich. Od 1900 r. wioślarstwo jest dyscypliną olimpijską. W Polsce w 1878 roku założono Warszawskie Towarzystwo Wioślarskie, a w roku 1907 powstał Komitet Regatowy, przekształcony w roku 1919 w Polski Związek Towarzystw Wioślarskich.

Barwy wioseł

[edytuj | edytuj kod]

Jedną z tradycji wioślarstwa jest malowanie wioseł. Każdy klub maluje pióra wioseł w charakterystyczne dla siebie barwy klubowe[3][4]. Narodowe barwy wioseł przypisane są do każdej z reprezentacji uczestniczących w rywalizacji międzynarodowej[5][6].

Konkurencje

[edytuj | edytuj kod]

Konkurencje oznaczane są w formacie: [litery][cyfra][znak]. Np. W4x – czwórka podwójna kobiet. Gdzie:

  • [litery] to W dla kobiet, M dla mężczyzn. Są też dodatkowe kategorie, np. waga lekka jest oznaczona literą L (LM waga lekka mężczyzn).
  • [cyfra] oznacza liczbę wiosłujących.
  • [znak] na końcu oznacza rodzaj konkurencji:
    • [x] – z podwójnymi wiosłami (ang. sculls), czyli dwa wiosła na zawodnika.
    • [-] – bez sternika (ang. coxless), z jednym wiosłem na zawodnika trzymanym oburącz (czyli dla W4- są 4 osoby, 4 wiosła).
    • [+] – ze sternikiem (ang. coxed), j/w, ale z dodatkowym sternikiem (np. dla M8+ na łódce jest 9 osób).

Zawody (regaty) rozgrywane są przeważnie na dystansie 2000 m.

Waga lekka została wprowadzona do wioślarstwa z uwagi na fakt, że w sporcie tym zdecydowanie większe możliwości mają zawodnicy wysocy (długość ramion i nóg przekłada się na długość pociągnięcia wioseł), co odbierało możliwość uprawiania wioślarstwa sportowcom niższego wzrostu. W wadze lekkiej zawodniczka może ważyć maksymalnie 59 kg, a ponadto średnia wagi zawodniczek w osadzie (dwójce lub czwórce) nie może przekroczyć 57 kg. U mężczyzn limity te wynoszą odpowiednio 72,5 kg dla jednego zawodnika oraz 70 kg dla średniej wagi w osadzie. Dla juniorów limity wagi są niższe[7][8].

Konkurencje olimpijskie

[edytuj | edytuj kod]

Na igrzyskach olimpijskich, począwszy od Igrzysk Olimpijskich w 2020 roku, rozgrywanych jest siedem konkurencji kobiecych oraz siedem męskich[9].

Konkurencje mężczyzn:

  • M1x – jedynka mężczyzn
  • M2x – dwójka podwójna mężczyzn
  • M4x – czwórka podwójna mężczyzn
  • M2- – dwójka bez sternika mężczyzn
  • M4- – czwórka bez sternika mężczyzn
  • M8+ – ósemka mężczyzn
  • LM2x – dwójka podwójna wagi lekkiej mężczyzn

Kobiet:

  • W1x – jedynka kobiet
  • W2x – dwójka podwójna kobiet
  • W4x – czwórka podwójna kobiet
  • W2- – dwójka bez sterniczki kobiet
  • W4- – czwórka bez sterniczki kobiet
  • W8+ – ósemka kobiet
  • LW2x – dwójka podwójna wagi lekkiej kobiet

Konkurencje wagi lekkiej rozgrywane są na igrzyskach olimpijskich począwszy od igrzysk w Atlancie w 1996 r. W zamian za wprowadzenie konkurencji wagi lekkiej wycofano z igrzysk dwójki i czwórki ze sternikiem (w konkurencjach olimpijskich sternicy pozostali tylko w ósemkach).

Konkurencje paraolimpiskie

[edytuj | edytuj kod]

Konkurencje paraolimpijskie:

  • LTAMix4+ – czwórka ze sternikiem niepełnosprawnych ruchowo i wzrokowo
  • TAMix2x – dwójka podwójna niepełnosprawnych ruchowo
  • ASW1x – jedynka kobiet niepełnosprawnych ruchowo
  • ASM1x – jedynka mężczyzn niepełnosprawnych ruchowo

Pozostałe

[edytuj | edytuj kod]

Konkurencje nieolimpijskie mężczyzn:

  • M2+ – dwójka ze sternikiem mężczyzn
  • M4+ – czwórka ze sternikiem mężczyzn
  • LM1x – jedynka wagi lekkiej mężczyzn
  • LM4x – czwórka podwójna wagi lekkiej mężczyzn
  • LM2- – dwójka bez sternika wagi lekkiej mężczyzn
  • LM4- – czwórka bez sternika wagi lekkiej mężczyzn
  • LM8+ – ósemka wagi lekkiej mężczyzn

Kobiet:

  • LW1x – jedynka wagi lekkiej kobiet
  • LW4x – czwórka podwójna wagi lekkiej kobiet

Kategorie wiekowe

[edytuj | edytuj kod]
  • 12-14 lat = młodzik
  • 14-16 lat = junior młodszy
  • 16-18 lat = junior
  • 18-23 lat = młodzieżowiec
  • 23 i więcej = senior

W corocznie rozgrywanych mistrzostwach świata rywalizacja odbywa się osobno dla kategorii wiekowych: juniorskiej (do 18 roku życia), młodzieżowej (19 – 22 lata) oraz seniorskiej.

Kluby wioślarskie

[edytuj | edytuj kod]
 Zobacz też kategorię: Kluby wioślarskie.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. World Best Times worldrowing.com
  2. Race for Doggett’s Coat & Badge. History.. [dostęp 2018-11-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-10)]. (ang.).
  3. Barwy wioseł – PZTW [dostęp: 2018-12-07]
  4. Barwy Klubowe WTW strona klubu [dostęp: 2018-12-07]
  5. Barwy wioseł z całego świata (ang.) [dostęp: 2018-12-07]
  6. Oar power – the symbol on the end of the blade worldrowing.com (ang.) [dostęp: 2018-12-07]
  7. Redakcja, Olimpijski poradnik kibica w kapciach (odc. 2) – tajniki wioślarstwa [online], Polska Times, 10 lipca 2008 [dostęp 2021-07-31] (pol.).
  8. Polski Związek Towarzystw Wioślarskich – Przepisy regatowe
  9. O wioślarstwie [online], www.pztw.pl [dostęp 2021-07-29].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]