Wytwórnia Filmów Oświatowych
Wytwórnia Filmów Oświatowych Sp. z o.o. (WFO) – wytwórnia filmowa utworzona 1 stycznia 1950[1] w Łodzi, została powołana zarządzeniem ministra kultury i sztuki. Przejęła częściowo kompetencje Instytutu Filmowego w Łodzi, działającego od 13 listopada 1945 roku. Była jednym z największych w kraju producentów krótkometrażowych filmów szkolnych i instruktażowych oraz jedynym producentem filmów popularnonaukowych, przeznaczonych dla masowego widza. Od roku 1994 firma nosi nazwę: Wytwórnia Filmów Oświatowych i Programów Edukacyjnych (później przywrócono pierwotną nazwę firmy). Dorobek Wytwórni to ok. 5 tysięcy filmów, głównie oświatowych i dokumentalnych. Jest również, wraz ze stowarzyszeniem „Łódź Filmowa”, właścicielem kina "Polonia".
WFO odniosła największe sukcesy w dziedzinie filmu przyrodniczego (Włodzimierz Puchalski, Karol Marczak, Józef Arkusz, Bolesław Bączyński, Aleksandra Jaskólska, Stanisław Kokesz, Remigiusz Ronikier, Ryszard Wyrzykowski – „Pan Rysio”).
W wytwórni powstało też wiele filmów o sztuce. Realizowali je wybitni reżyserzy filmu oświatowego, między innymi: Jarosław Brzozowski, Zbigniew Bochenek, Krystyna Dobrowolska, Grzegorz Dubowski, Konstanty Gordon, Stanisław Grabowski, Bohdan Mościcki, Kazimierz Mucha, Andrzej Papuziński, Andrzej Różycki, Witold Żukowski, Barbara Pyzałka, Andrzej B. Czulda.
Z Wytwórnią realizowali swoje pierwsze filmy młodzi twórcy, którzy później odnieśli sukcesy w polskim filmie fabularnym, między innymi: w latach 50.: Wojciech Jerzy Has, Stanisław Lenartowicz, Janusz Nasfeter; w latach 60.: Krzysztof Zanussi, Antoni Krauze, Grzegorz Królikiewicz; w latach 70.: Piotr Andrejew, Andrzej Barański, Marek Koterski, Juliusz Machulski, Piotr Szulkin, Leszek Wosiewicz; w latach 80.: Jan Jakub Kolski, Łukasz Wylężałek. Wielu znanych w świecie operatorów filmowych współpracowało (lub nadal współpracuje) z Wytwórnią: Bogdan Dziworski, Wit Dąbal, Jolanta Dylewska, Paweł Edelman, Ryszard Lenczewski, Krzysztof Ptak, Zbigniew Rybczyński, Piotr Sobociński, Jerzy Zieliński.
W Wytwórni pracował legendarny fotograf Powstania Warszawskiego – Eugeniusz Haneman.
W dorobku Wytwórni jest ponad 1 200 nagród zdobytych na krajowych i zagranicznych festiwalach filmowych. Pierwsze trofeum to Grand Prix w dziale filmów popularnonaukowych dla filmu Wieliczka w reżyserii Jarosława Brzozowskiego na I Festiwalu Filmowym w Cannes w roku 1946[2]. Niektóre filmy uzyskały po kilkanaście nagród i wyróżnień na najbardziej liczących się festiwalach, np. Hokej i Olimpiada Bogdana Dziworskiego, Szczurołap Andrzeja Czarneckiego, Bykowi chwała Andrzeja Papuzińskiego, Nienormalni Jacka Bławuta, Usłyszcie mój krzyk Macieja Drygasa. Ten ostatni film zdobył w roku 1991 Europejską Nagrodę Filmową[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zarządzenie Ministra Kultury i Sztuki z dnia 29 grudnia 1949 r. o utworzeniu przedsiębiorstwa państwowego pod nazwą: „Wytwórnia Filmów Oświatowych” (M.P. z 1950 r. nr 10, poz. 98).
- ↑ Nagrody otrzymane przez Jarosława Brzozowskiego na stronie Filmweb
- ↑ Laureaci nagrody Felixa z roku 1991. europeanfilmacademy.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-08)]. na stronie European Film Academy