Zala Łancet-3

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zala Łancet-3
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 Rosja

Producent

Zala Aero Group

Typ

amunicja krążąca

Konstrukcja

kompozytowa

Załoga

0

Historia
Data oblotu

2019

Lata produkcji

od 2019

Dane techniczne
Napęd

1 x silnik elektryczny

Wymiary
Rozpiętość

1,0 m

Długość kadłuba

1,65 m

Masa
Użyteczna

3-5 kg

Startowa

12 kg

Osiągi
Prędkość maks.

300 km/h

Prędkość przelotowa

110 km/h

Prędkość minimalna

80 km/h

Zasięg

40-70 km

Długotrwałość lotu

40-60 min.

Dane operacyjne
Użytkownicy
 Rosja

Zala Łancet-3 (ros. ZALA «Ланцет-3») – bojowy, bezzałogowy statek powietrzny (UAV – Unmanned Aerial Vehicle) opracowany przez przedsiębiorstwo Zala Aero Group na potrzeby Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej. W zależności od przenoszonego wyposażenia może być użyty do zadań rozpoznawczych lub jako amunicja krążąca do zwalczania celów lądowych, morskich, powietrznych lub siły żywej.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Łancet-3 został opracowany przez Zala Aero, która jest częścią grupy koncernu Kałasznikow. Stanowi rozwinięcie wcześniejszej konstrukcji Zala Kub-BLA. W nowej konstrukcji zmieniono całkowicie układ aerodynamiczny, znacznie powiększono wymiary oraz masę przenoszonego ładunku bojowego. Po poprzedniku odziedziczył system startowy w postaci katapulty[1].

Pierwsza publiczna prezentacja nowej konstrukcji miała miejsce w czerwcu 2019 roku podczas wystawy wojskowej Armja-2019[2]. Lancet-3, jako wielozadaniowa amunicja krążąca, jest zdolny do autonomicznego wyszukiwania i atakowania celów. Może niszczyć sprzęt naziemny i inne obiekty na froncie i na zapleczu przeciwnika. W konstrukcji zastosowano budowę modułową co umożliwia dostosowanie go do bieżących typów zadań. Dzięki temu może być używany zarówno do misji bojowych jak i rozpoznawczych. Informacje udostępnione przez producenta mówią też o przewidywanym zastosowaniu Łancet-3 do zwalczania dronów przeciwnika, co ma być alternatywną i tanią formą ich niszczenia. W przypadku działań ukierunkowanych przeciwko wrogim dronom Łancet-3 ma mieć możliwość walki z użyciem taktyki roju, kontrolującego obszar ok. 30 km². Pojawiające się w mediach informacje sugerują, że planowane jest zastosowanie Łanceta do zwalczania dronów uderzeniowych Bayraktar TB2[3].

Na podstawie doświadczeń z użycia dronów podczas wojny domowej w Syrii, w Libii i Górskim Karabachu opracowano zmodyfikowaną wersję drona[4]. W odróżnieniu od poprzednika zmniejszeniu uległy wymiary tylnej powierzchni nośnej. Ma to poprawić manewrowość drona oraz zwiększyć skuteczność ataku. Opracowana modyfikacja utrudnia jego wykrycie wizualne lub przez radar[5]. Zmodyfikowana wersja otrzymała oznaczenie Łancet-3M[6].

W grudniu 2021 roku producent zaprezentował nagranie przedstawiające start drona z pokładu łodzi[7]. Obecnie prowadzone są prace rozwojowe konstrukcji mające na celu zastosowanie silnika spalinowego lub hybrydowego. Producent spodziewa się, że wydłuży to czas lotu do 12 godzin w przypadku pierwszego rozwiązania i do 20 godzin w przypadku drugiego[8]. Wersja z silnikiem hybrydowym jest przedstawiana w mediach jako Łancet-421[9].

Szacuje się, że koszt produkcji Łacet-3 wynosi 3 mln RUB, równowarte ok. 34 tys. USD (według kursu z dnia 28.07.2023)[10].

W listopadzie 2022 r. podano informacje o stworzeniu zmodyfikowanego Łanceta-3 zdolnego do przenoszenia głowicy bojowej o masie 5 kg. Ta wersja jest określana w doniesieniach jako "Produkt 51" (ros. «Изделие 51»)[11].

Zachodnie media, na podstawie doniesień TASS, podają, że Łancet przez wywiady państw NATO jest oceniany jako broń trudna do zwalczania i skuteczna. Z uwagi na duże zapotrzebowanie armii Federacji Rosyjskiej nie jest oferowany odbiorcom zagranicznym[12].

Użycie bojowe[edytuj | edytuj kod]

Od 2020 r. Łanciety znajdowały się na wyposażeniu rosyjskich jednostek stacjonujących na terenie Syrii[13]. W kwietniu 2021 roku Łanciety były stosowane podczas syryjskiej wojny domowej przez wojsko rosyjskie do atakowania bojowników w prowincji Idlib. Przeprowadzono ataki na pojazdy bojowe w ruchu, stanowiska ogniowe artylerii i umocnione punkty bojowe[14]. Na wojnie Rosji z Ukrainą skutecznie razi Siły Zbrojne Ukrainy i jest często używany[15][16].

Doświadczenia bojowe z dotychczasowego użycia wykazały, że Łanciet-3 ma trudności z atakowaniem celów znajdujących się w ruchu. Również w przypadku ataku na cele znajdujące się pod drzewami dochodziło do detonacji głowicy bojowej w ich koronach. Niewielka masa głowicy bojowej nie pozwalała w niektórych przypadkach na zniszczenie celu[17]. Celami atakowanymi w pierwszej kolejności przez operatorów Łancieta jest ukraińska artyleria holowana i samobieżna, wyrzutnie rakiet ziemia-powietrze, systemy obrony przeciwlotniczej oraz mobilne stacje radarowe. Wśród zniszczonych celów znalazła się również radiowa stacja przekaźnikowa używana do kontrolowania dronów Bayraktar TB2[18].

W 2023 r. prowadzono prace rozwojowe, i powstały nowe głowice bojowe, cięższe i skuteczniejsze. BSP może być wyposażony w głowicę kumulacyjną lub głowicę termobaryczną Szmiel-M[19].

Konstrukcja[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcie bezzałogowego statku powietrznego podwieszonego pod sufitem
ZALA Łancet-3

Łancet-3 jest zbudowany z wykorzystaniem układu aerodynamicznego pary powierzchni nośnych w kształcie litery X. Płaty (rozpiętość 100 cm) są montowane do kadłuba (długość 165 cm)[20] bezpośrednio przed startem, który odbywa się z wykorzystaniem pneumatycznej katapulty[21]. Kadłub drona ma budowę modułową, co umożliwia dostosowywanie go do wykonywania bieżącego typu zadania. W przedniej części kadłuba znajduje się głowica obserwacyjna, za nią znajduje się przedział na głowicę bojową lub ładunek użyteczny. Na końcu znajduje się przedział silnikowy. Dron jest wyposażony w silnik elektryczny napędzający dwułopatowe śmigło. W konstrukcji zastosowano tworzywa sztuczne oraz kompozyty, co przyczyniło się do zmniejszenia masy własnej drona. W konfiguracji bojowej ta broń może być uzbrojona w głowicę odłamkowo-burzącą, jak i kumulacyjną. W trybie rozpoznawczym możliwe jest zastosowanie głowic z kamerami pracującymi w podczerwieni i świetle widzialnym, wskaźnikiem laserowym czy też dalmierzem. Moduły: rozpoznawczy, nawigacyjny i komunikacyjny pozwalają na wykrycie i identyfikację celu oraz przekazanie danych innym dronom. Kanał komunikacyjny pozwala również na przekazywanie obrazu telewizyjnego operatorowi w trybie rzeczywistym co umożliwia przeprowadzanie precyzyjnego ataku[22].

Konstrukcja broni umożliwia mu przyspieszenie w momencie pościgu lub ataku do prędkości 300 km/h[23]. W materiałach producenta pojawiła się informacja, że dron jest zabezpieczony przed działaniem zakłócenia laserowego. Szczegóły tego rozwiązania nie są znane[24].

Głowicę bojową stanowi trzykilogramowy ładunek burząco-kumulacyjny KZ-6, który może pokonać 215 mm stali pancernej[25]. Dron nie ma możliwości rozbrojenia głowicy bojowej i lądowania. W przypadku nieodnalezienia celu musi ulec autodestrukcji[26]. Konstrukcja głowicy umożliwia jej detonację nad celem, co zwiększa skuteczność ataku przeciwko nieopancerzonym celom, jak lekkie pojazdy lub skupiska siły żywej[27].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Ударный беспилотник «Ланцет»: копье XXI века. Ростех. [dostęp 2022-11-02]. (ros.).
  2. Kalashnikov presented precision UAV weapon system ZALA LANCET. RUSSIAN AVIATION. [dostęp 2022-11-02]. (ang.).
  3. Российский дрон-камикадзе. Что известно о новом беспилотнике, который называют "убийцей Байрактаров". СТРАНА.ua. [dostęp 2022-11-03]. (ros.).
  4. ZALA Aero's Lancet 3 Russian loitering munition. Online Defense. [dostęp 2022-11-03]. (ang.).
  5. Loitering ammunition "Lancet-3". Military Review. [dostęp 2022-11-03]. (ang.).
  6. ЛАНЦЕТ-3М уничтожает технику ВСУ. Российский ДРОН-КАМИКАДЗЕ который никто не может сбить! (Hellfire555, 2 видео). Сводки с фронта. [dostęp 2022-11-03]. (ros.).
  7. Названы особенности российских дронов-камикадзе. Lenta.ru. [dostęp 2022-11-03]. (ros.).
  8. "Ланцет" - дрон-камикадзе. Действительно ли он "убийца Байрактаров".... Livejornal. [dostęp 2022-11-03]. (ros.).
  9. Русский «Ланцет» искромсает ВСУ. DISCRED.RU. [dostęp 2022-11-03]. (ros.).
  10. Загадка «Ланцета»: как недорогой беспилотник стал «бесшумным кошмаром» для дорогой техники. Дзен. [dostęp 2023-09-04]. (ros.).
  11. Триумф «Ланцета». Применение российского дрона в специальной военной операции. ANNA NEWS. [dostęp 2023-09-04]. (ros.).
  12. Russia not exporting Lancet drones as domestic demand high - TASS. Reuters. [dostęp 2024-03-23]. (ang.).
  13. Барражирующие боеприпасы «Ланцет» в Спецоперации. Военное обозрение. [dostęp 2023-09-04]. (ros.).
  14. Дроны-камикадзе «Ланцет». Самый эффективный российский БПЛА. Боевые подруги. [dostęp 2022-11-02]. (ros.).
  15. ZALA Lancet-3 Loitering Munition in Ukraine. Terrogence Global. [dostęp 2022-11-02]. (ang.).
  16. https://x.com/imp_navigator/status/1581208210811531265?s=20
  17. Hit Or Miss: The Russian Loitering Munition Kill List. Oryx. [dostęp 2022-11-25]. (ang.).
  18. Russian Loitering Munition Racks Up Kills But Shows Limitations. Forbes. [dostęp 2023-09-04]. (ang.).
  19. «Ланцет» использует в снаряде расплавленный сплав. Военная платформа. [dostęp 2024-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  20. «Ланцет» – самый манëвренный и точный российский беспилотник. Юрий Подоляка. [dostęp 2022-11-03]. (ros.).
  21. Эксперт оценил плюсы и минусы дронов-камикадзе «Ланцет». Terrogence Global. [dostęp 2022-11-03]. (ros.).
  22. TGA0699 ZALA Lancet-3 Loitering Munition in Ukraine. Terrogence Global. [dostęp 2022-11-03]. (ang.).
  23. TGA0699 ZALA Lancet-3 Loitering Munition in Ukraine. Terrogence Global. [dostęp 2022-11-03]. (ang.).
  24. Как дрон-камикадзе «Ланцет» защитили от лазерного оружия?. Аргументы и Факты. [dostęp 2022-11-03]. (ros.).
  25. Rosyjskie drony Lancet-3. Wykorzystują układy sztucznej inteligencji od Nvidii. WP Tech. [dostęp 2023-09-04]. (pol.).
  26. Military Knowledge: Lancet-3 Suicide Drone. Islamic World News. [dostęp 2022-11-03]. (ang.).
  27. Zala Lancet od Kałasznikowa. MILMAG Defense & Space. [dostęp 2022-11-03]. (pol.).

Odnośniki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]