Zygmunt Kiejstutowicz

Zygmunt I Kiejstutowicz
	; Pieczęć majestatyczna Zygmunta Kiejstutowicza z 1436
	Wielki Książę Litewski
Okres	od 1432; do 1440
Poprzednik	Świdrygiełło
Następca	Kazimierz I Jagiellończyk
	Książę Rusi Czarnej
Okres	od 1390; do 1440
Poprzednik	Towciwiłł Konrad
Następca	Michał Bolesław Zygmuntowicz
	Dane biograficzne
Dynastia	Giedyminowicze
Data urodzenia	ok. 1365
Data śmierci	20 marca 1440
Ojciec	Kiejstut Giedyminowicz
Matka	Biruta
Rodzeństwo	Wojdat,; Butawd Henryk,; Witold Kiejstutowicz,; Towciwiłł (Konrad),; Danuta Anna,; Mikłowsa Maria,; Ryngałła Anna
Żona	1. NN; 2. NN
Dzieci	Michał Bolesław Zygmuntowicz,; Jadwiga
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zygmunt I Kiejstutowicz, lit. Žygimantas Kęstutaitis (ur. ok. 1365, zm. 20 marca 1440 w Trokach) – wielki książę litewski w latach 1432–1440, książę możajski od 1383, książę Rusi Czarnej w latach 1390–1440.

Życiorys

Był synem Kiejstuta i Biruty. 14 czerwca 1384 roku zastrzeżono, że ziemie po Witoldzie odziedziczy właśnie Zygmunt. Chrzest przyjął 18 lutego 1386 roku w Krakowie. Po 4 marca 1386 roku jako książę litewski złożył hołd homagialny królowi Władysławowi II Jagielle, królowej Jadwidze Andegaweńskiej i Koronie Królestwa Polskiego^[1]. W styczniu 1390 roku został przekazany Krzyżakom przez Witolda w charakterze zakładnika (oprócz Zygmunta los ten spotkał jego brata Towciwiłła, siostrę Ryngałłę oraz Annę, żonę Witolda). W styczniu 1397 roku poseł Wacława IV Luksemburskiego domagał się od Krzyżaków, aby albo przekazali mu Zygmunta, albo go uwolnili. Wielki mistrz Konrad von Jungingen odmówił spełnienia tych żądań. Był jednym ze świadków traktatu pokojowego, który Witold zawarł z Krzyżakami 12 października 1398 roku na wyspie Salin. Był sygnatariuszem pokoju mełneńskiego 1422 roku^[2]. 1 września 1432 roku w wyniku zamachu stanu pozbawił władzy Świdrygiełłę i został wielkim księciem litewskim. 27 lutego 1434 roku w Grodnie odnowił zapisy złączenia i poddania Litwy Koronie. 6 maja 1434 roku zrównał w prawach bojarów litewskich i ruskich. 1 września 1435 roku wojska polsko-litewskie pod wodzą Jakuba z Kobylan i księcia Zygmunta stoczyły zwycięską bitwę pod Wiłkomierzem. 31 grudnia 1435 roku podpisał akt pokoju w Brześciu Kujawskim^[3]. Zginął zamordowany przez zwolenników Świdrygiełły.

Zygmunt Kiejstutowicz był co najmniej dwukrotnie żonaty. Po raz pierwszy ożenił się z nieznaną z imienia córką kniazia Andrzeja Odyncewicza, po raz drugi poślubił w styczniu 1416 nieznaną z imienia kobietę, która zmarła przed połową 1434, gdy Zygmunt planował kolejne małżeństwo, które nie zostało zawarte. Jego dzieci to Michał Bolesław Zygmuntowicz i Jadwiga.

Przypisy

↑ Grzegorz Błaszczyk, Dzieje stosunków polsko-litewskich tom II: Od Krewa do Lublina, część 1, Poznań 2007, s. 27.
↑ Maciej Dogiel, Codex Diplomaticus Regni Poloniae Et Magni Ducatus Litvaniae : In Quo Pacta, Foedera, Tractatus Pacis, Mutuae Amicitiae, Subsidiorum, Induciarum, Commerciorum Nec Non Conventiones [...] Aliaque Omnis Generis Publico Nomine Actorum, Et Gestorum Monumenta. T. 4, In Quo Totius Prussiae Res Continentur, Wilno 1764, s. 114.
↑ Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae, wydał Maciej Dodgiel, t. 4, Wilno 1764, s. 132.

Bibliografia

Tęgowski J., Pierwsze pokolenia Giedyminowiczów, Poznań – Wrocław 1999.

Linki zewnętrzne

Zygmunt Kiejstutowicz – dokumenty w bibliotece Polona

[1] Grzegorz Błaszczyk, Dzieje stosunków polsko-litewskich tom II: Od Krewa do Lublina, część 1, Poznań 2007, s. 27.

[2] Maciej Dogiel, Codex Diplomaticus Regni Poloniae Et Magni Ducatus Litvaniae : In Quo Pacta, Foedera, Tractatus Pacis, Mutuae Amicitiae, Subsidiorum, Induciarum, Commerciorum Nec Non Conventiones [...] Aliaque Omnis Generis Publico Nomine Actorum, Et Gestorum Monumenta. T. 4, In Quo Totius Prussiae Res Continentur, Wilno 1764, s. 114.

[3] Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae, wydał Maciej Dodgiel, t. 4, Wilno 1764, s. 132.

[1]

[2]

[3]

Wielkie Księstwo Litewskie (XIII w.-1385)	Żywibund (ok. 1219) Dowiat (ok. 1219) Dowsprunk (1219–między 1219 a 1238) Wilkaił (ok. 1219–ok. 1245) Mendog (1219-1263, od 1253 król) Treniota (1263–1264) Wojsiełk (1264–1267) Szwarno (1264–1269) Trojden (1269–1282) Dowmunt (1282–1285) Butygejd (1285–1291) Butywid (1291–1295) Witenes (1295–1316) Giedymin (1316–1341) Jewnuta (1341–1345) Olgierd (1345–1377) Jagiełło/Władysław I Jagiełło (1377-1381) Kiejstut (1381–1382)
Wielkie Księstwo Litewskie (w unii z Koroną Królestwa Polskiego) (1385-1569)	Jagiełło/Władysław I Jagiełło (1382–1434) Skirgiełło (1387–1392) Witold (1392–1430) Świdrygiełło (1430–1432) Zygmunt I Kiejstutowicz (1432–1440) Kazimierz I Jagiellończyk (1440–1492, zerwanie unii w latach 1440–1447) Aleksander Jagiellończyk (1492–1506, zerwanie unii w latach 1492–1501) Zygmunt II Stary (1506–1548) Zygmunt III August (1529/1548–1569)
Wielkie Księstwo Litewskie (jako część Rzeczypospolitej Obojga Narodów) (1569-1795)	Zygmunt III August (1569–1572) Henryk Walezy (1573–1575) Anna Jagiellonka (1575–1586/1596) Stefan Batory (1576–1586) Zygmunt IV Waza Władysław II Waza (1632–1648) Jan I Kazimierz Waza (1648–1668) Michał Korybut Wiśniowiecki (1669–1673) Jan III Sobieski (1674–1696) August II Mocny (1697–1704) Stanisław Leszczyński (1704–1709) August II Mocny (1709–1733) Stanisław Leszczyński (1733–1736) August III Sas (1733–1763) Stanisław August Poniatowski (1764–1795)