Australovenator: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m robot dodaje: hu:Australovenator |
aktualizacja |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Zwierzę infobox |
{{Zwierzę infobox |
||
| nazwa zwyczajowa = ''Australovenator'' |
| nazwa zwyczajowa = ''Australovenator'' |
||
| grafika =Australovenator wintonensis.png |
| grafika = Australovenator wintonensis.png |
||
| typ = [[strunowce]] |
| typ = [[strunowce]] |
||
| podtyp = [[kręgowce]] |
| podtyp = [[kręgowce]] |
||
Linia 13: | Linia 13: | ||
{{Wstaw takson|[[karnozaury]]}} |
{{Wstaw takson|[[karnozaury]]}} |
||
| nadrodzina = [[allozauroidy]] |
| nadrodzina = [[allozauroidy]] |
||
| rodzina = [[Neovenatoridae]] |
|||
| rodzaj = '''''Australovenator''''' |
| rodzaj = '''''Australovenator''''' |
||
| autor rodzaj = Hocknull ''et al.'', 2009 |
| autor rodzaj = [[Scott Hocknull|Hocknull]] ''et al.'', 2009 |
||
| ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]] |
| ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]] |
||
| podtaksony = * ''A. wintonensis'' <small>Hocknull ''et al.'', 2009</small> |
| podtaksony = * ''A. wintonensis'' <small>Hocknull ''et al.'', 2009</small> |
||
Linia 20: | Linia 21: | ||
| commons = |
| commons = |
||
}} |
}} |
||
[[Plik:Australovenator2.jpg|thumb|240px|Rekonstrukcja australowenatora pożywiającego się padliną ''Diamantinasaurus'']] |
|||
'''''Australovenator''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[teropody|teropoda]] |
'''''Australovenator''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[teropody|teropoda]] z rodziny [[Neovenatoridae]]. Został opisany przez Scotta Hocknulla i współpracowników w [[holotyp|oparciu]] o dziewięć zębów, lewą kość zębową, żebra grzbietowe i brzuszne oraz kilkanaście kości kończyn (AODF 604) wydobytych z datowanych na najpóźniejszy [[alb (geologia)|alb]] osadów formacji Winton w [[Australia|Australii]], około 60 km na północny zachód od [[Winton (Queensland)|Winton]] w stanie [[Queensland]]. ''Australovenator'' był średniej wielkości allozauroidem, osiągającym rozmiary zbliżone do [[fukuiraptor]]a. Izolowana kość skokowa pochodząca z wczesnej [[kreda (okres)|kredy]] Australii, zidentyfikowana wcześniej jako należąca do ''[[allozaur|Allosaurus]]'' sp., została przez Hocknulla i współpracowników uznana za reprezentującą w rzeczywistości ''Australovenator'' sp. Obecność szczątków australowenatora w datowanych na alb osadach potwierdza występowanie w tym okresie na terenach dzisiejszej Australii allozauroidów spokrewnionych z [[karcharodontozaur]]em<ref name=H2009>{{Cytuj pismo |nazwisko=Hocknull |imię=SA |nazwisko2=White |imię2=MA |nazwisko3=Tischler |imię3=TR |nazwisko4=Cook |imię4=AG |autor5=i inni |rok=2009 |tytuł=New Mid-Cretaceous (Latest Albian) Dinosaurs from Winton, Queensland, Australia |czasopismo=PLoS ONE |wolumin=4 |wydanie=7 |strony=e6190 |doi=10.1371/journal.pone.0006190 |język=en}}</ref>. |
||
=== Filogeneza === |
=== Filogeneza === |
||
Według analizy [[filogeneza|filogenetycznej]] przeprowadzonej przez Hocknulla i współpracowników ''Australovenator'' jest najbardziej [[klad bazalny|bazalnym]] [[karcharodontozaury]]dem, bardziej zaawansowanym zarówno od allozaura, jak i fukuiraptora (choć opisano go jako allozauroida bazalnego w stosunku do karcharodontozaurów). Z pozostałymi przedstawicielami Carcharodontosauridae zdaniem autorów łączy go pojedyncza niedwuznaczna [[synapomorfia]] – głowa kości udowej zakrzywiona grzbietowo, co skutkuje kątem rozwartym pomiędzy głową a trzonem kości<ref name=H2009/>. [[Kość skokowa]] wykazywała wiele odrębnych cech, spośród których niektóre występowały także u fukuiraptora. Analiza [[kladystyka|kladystyczna]] przeprowadzona przez [[Roger B. J. Benson|Rogera Bensona]], [[Matthew Carrano]] i [[Stephen Brusatte|Stephena Brusatte]] wsparła hipotezę o bliskim pokrewieństwie australowenatora i fukuiraptora. Według niej są one [[grupa siostrzana|taksonami siostrzanymi]] wewnątrz [[klad]]u [[Neovenatoridae|Megaraptora]], obejmującego zaawansowanych przedstawicieli grupy Neovenatoridae – teropodów blisko spokrewnionych z karcharodontozaurami<ref name=BCB09>{{Cytuj pismo |imię=Roger B. J. |nazwisko=Benson |imię2=Matthew T. |nazwisko2=Carrano |imię3=Stephen L. |nazwisko3=Brusatte |tytuł=A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic |czasopismo=Naturwissenschaften |wolumin= |wydanie= |strony= |rok=2009 |doi=10.1007/s00114-009-0614-x |język=en}}</ref>. |
|||
Hocknull i współpracownicy na podstawie przeprowadzonej przez siebie analizy [[filogeneza|filogenetycznej]] stwierdzili, że ''Australovenator'' jest zaawansowanym allozauroidem [[klad bazalny|bazalnym]] w stosunku do [[karcharodontozaury|Carcharodontosauridae]], z którymi łączy go pojedyncza niedwuznaczna [[synapomorfia]] – głowa kości udowej zakrzywiona dorsalnie, co skutkuje kątem rozwartym pomiędzy głową a trzonem kości<ref name=H2009/>. |
|||
[[Kladogram]] według analizy Hocknulla i in.<ref name=H2009/>: |
|||
-+-- ''[[herrerazaur|Herrerasaurus]]'' |
|||
`+-- ''[[torwozaur|Torvosaurus]]'' |
|||
`+-- ''[[celofyz|Coelophysis]]'' |
|||
`+-- [[kompsognaty|Compsognathidae]] |
|||
`--o [[allozauroidy|Allosauroidea]] |
|||
|-- ''[[Sinraptor]]'' |
|||
`--o |
|||
|-- ''[[Fukuiraptor]]'' |
|||
|-- ''[[allozaur|Allosaurus]]'' |
|||
|-- ''[[monolofozaur|Monolophosaurus]]'' |
|||
`--+-- '''''Australovenator''''' |
|||
`--o [[karcharodontozaury|Carcharodontosauridae]] |
|||
|-- ''[[neowenator|Neovenator]]'' |
|||
`+-- ''[[tyranotytan|Tyrannotitan]]'' |
|||
`+--o |
|||
| |-- ''[[akrokantozaur|Acrocanthosaurus]]'' |
|||
| `-- ''[[eokarcharia|Eocarcharia]]'' |
|||
`+-- ''[[karcharodontozaur|Carcharodontosaurus]]'' |
|||
`+-- ''[[giganotozaur|Giganotosaurus]]'' |
|||
`-- ''[[mapuzaur|Mapusaurus]]'' |
|||
Według definicji kladu Carcharodontosauridae "''Carcharodontosaurus saharicus'' ← ''Allosaurus fragilis'', ''Sinraptor dongi'', ''Monolophosaurus jiangi'', ''Cryolophosaurus ellioti''" zmodyfikowanej według Sereno, 1998<ref>{{cytuj stronę|url=http://home.comcast.net/~eoraptor/Carnosauria.htm#Carcharodontosauridae|tytuł=Carnosauria|autor=Michael Mortimer|opublikowany=The Theropod Database|data dostępu = 2009-07-23}}</ref> rodzaj ''Australovenator'' należy zaliczyć do tego taksonu. |
|||
=== Paleoekologia === |
=== Paleoekologia === |
||
Na terenie formacji Winton pod koniec wczesnej kredy – oprócz ''Australovenator'' – występowali również przedstawiciele dwóch rodzajów [[zauropody|zauropodów]] z grupy [[Titanosauriformes]] – ''[[Wintonotitan]]'' oraz ''[[Diamantinasaurus]]''. Fauna wczesnokredowej Australii była zróżnicowana i obejmowała zarówno formy [[plezjomorfia|plezjomorficzne]], takie jak ''Wintonotitan'' i ''Australovenator'', oraz zaawansowane, jak ''Diamantinasaurus''<ref name=H2009/>. |
Na terenie formacji Winton pod koniec wczesnej kredy – oprócz ''Australovenator'' – występowali również przedstawiciele dwóch rodzajów [[zauropody|zauropodów]] z grupy [[Titanosauriformes]] – ''[[Wintonotitan]]'' oraz ''[[Diamantinasaurus]]''. Fauna wczesnokredowej Australii była zróżnicowana i obejmowała zarówno formy [[plezjomorfia|plezjomorficzne]], takie jak ''Wintonotitan'' i ''Australovenator'', oraz zaawansowane, jak ''Diamantinasaurus''<ref name=H2009/>. Przedstawiciele grupy Megaraptora, do której należy ''Australovenator'', mieli wydłużone i silniejsze kończyny przednie, co sugeruje, iż mogli wykorzystywać je do polowania, a ich kończyny tylne wykazywały adaptacje do biegania. Benson i współpracownicy sugerują, że Megaraptora mogły być w [[ekosystem]]ach odpowiednikami przeważnie niewielkich [[celurozaury|celurozaurów]]<ref name=BCB09/>. |
||
=== Pochodzenie nazwy === |
=== Pochodzenie nazwy === |
||
Nazwa ''Australovenator'' pochodzi od łacińskich słów ''australis'' („południowy”) i ''venator'' („łowca”) – odnosi się ona do miejsca odnalezienia szczątków dinozaura, półkuli południowej, oraz mięsożerności dinozaura. Epitet gatunkowy [[gatunek typowy|gatunku typowego]], ''wintonensis'', pochodzi od nazwy miasta Winton, w pobliżu którego odkryto skamieniałości ''Australovenator''<ref name=H2009/>. |
Nazwa ''Australovenator'' pochodzi od łacińskich słów ''australis'' („południowy”) i ''venator'' („łowca”) – odnosi się ona do miejsca odnalezienia szczątków dinozaura, półkuli południowej, oraz mięsożerności dinozaura. Epitet gatunkowy [[gatunek typowy|gatunku typowego]], ''wintonensis'', pochodzi od nazwy miasta Winton, w pobliżu którego odkryto skamieniałości ''Australovenator''<ref name=H2009/>. |
||
{{Przypisy|stopień |
{{Przypisy|stopień= ===}} |
||
{{Teropody}} |
{{Teropody}} |
Wersja z 23:03, 7 gru 2009
{{{nazwa łacińska}}}[1] | |||
{{{zoolog}}} | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Infrarząd | |||
(bez rangi) | karnozaury | ||
Nadrodzina | |||
Rodzina | |||
Rodzaj |
Australovenator | ||
Gatunki | |||
|
Australovenator – rodzaj teropoda z rodziny Neovenatoridae. Został opisany przez Scotta Hocknulla i współpracowników w oparciu o dziewięć zębów, lewą kość zębową, żebra grzbietowe i brzuszne oraz kilkanaście kości kończyn (AODF 604) wydobytych z datowanych na najpóźniejszy alb osadów formacji Winton w Australii, około 60 km na północny zachód od Winton w stanie Queensland. Australovenator był średniej wielkości allozauroidem, osiągającym rozmiary zbliżone do fukuiraptora. Izolowana kość skokowa pochodząca z wczesnej kredy Australii, zidentyfikowana wcześniej jako należąca do Allosaurus sp., została przez Hocknulla i współpracowników uznana za reprezentującą w rzeczywistości Australovenator sp. Obecność szczątków australowenatora w datowanych na alb osadach potwierdza występowanie w tym okresie na terenach dzisiejszej Australii allozauroidów spokrewnionych z karcharodontozaurem[2].
Filogeneza
Według analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez Hocknulla i współpracowników Australovenator jest najbardziej bazalnym karcharodontozaurydem, bardziej zaawansowanym zarówno od allozaura, jak i fukuiraptora (choć opisano go jako allozauroida bazalnego w stosunku do karcharodontozaurów). Z pozostałymi przedstawicielami Carcharodontosauridae zdaniem autorów łączy go pojedyncza niedwuznaczna synapomorfia – głowa kości udowej zakrzywiona grzbietowo, co skutkuje kątem rozwartym pomiędzy głową a trzonem kości[2]. Kość skokowa wykazywała wiele odrębnych cech, spośród których niektóre występowały także u fukuiraptora. Analiza kladystyczna przeprowadzona przez Rogera Bensona, Matthew Carrano i Stephena Brusatte wsparła hipotezę o bliskim pokrewieństwie australowenatora i fukuiraptora. Według niej są one taksonami siostrzanymi wewnątrz kladu Megaraptora, obejmującego zaawansowanych przedstawicieli grupy Neovenatoridae – teropodów blisko spokrewnionych z karcharodontozaurami[3].
Paleoekologia
Na terenie formacji Winton pod koniec wczesnej kredy – oprócz Australovenator – występowali również przedstawiciele dwóch rodzajów zauropodów z grupy Titanosauriformes – Wintonotitan oraz Diamantinasaurus. Fauna wczesnokredowej Australii była zróżnicowana i obejmowała zarówno formy plezjomorficzne, takie jak Wintonotitan i Australovenator, oraz zaawansowane, jak Diamantinasaurus[2]. Przedstawiciele grupy Megaraptora, do której należy Australovenator, mieli wydłużone i silniejsze kończyny przednie, co sugeruje, iż mogli wykorzystywać je do polowania, a ich kończyny tylne wykazywały adaptacje do biegania. Benson i współpracownicy sugerują, że Megaraptora mogły być w ekosystemach odpowiednikami przeważnie niewielkich celurozaurów[3].
Pochodzenie nazwy
Nazwa Australovenator pochodzi od łacińskich słów australis („południowy”) i venator („łowca”) – odnosi się ona do miejsca odnalezienia szczątków dinozaura, półkuli południowej, oraz mięsożerności dinozaura. Epitet gatunkowy gatunku typowego, wintonensis, pochodzi od nazwy miasta Winton, w pobliżu którego odkryto skamieniałości Australovenator[2].
- ↑ {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d SA Hocknull, MA White, TR Tischler, AG Cook i inni. New Mid-Cretaceous (Latest Albian) Dinosaurs from Winton, Queensland, Australia. „PLoS ONE”. 4 (7), s. e6190, 2009. DOI: 10.1371/journal.pone.0006190. (ang.).
- ↑ a b Roger B. J. Benson, Matthew T. Carrano, Stephen L. Brusatte. A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic. „Naturwissenschaften”, 2009. DOI: 10.1007/s00114-009-0614-x. (ang.).
<ref>
o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.