Australovenator: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Alexbot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: hu:Australovenator
aktualizacja
Linia 1: Linia 1:
{{Zwierzę infobox
{{Zwierzę infobox
| nazwa zwyczajowa = ''Australovenator''
| nazwa zwyczajowa = ''Australovenator''
| grafika =Australovenator wintonensis.png
| grafika = Australovenator wintonensis.png
| typ = [[strunowce]]
| typ = [[strunowce]]
| podtyp = [[kręgowce]]
| podtyp = [[kręgowce]]
Linia 13: Linia 13:
{{Wstaw takson|[[karnozaury]]}}
{{Wstaw takson|[[karnozaury]]}}
| nadrodzina = [[allozauroidy]]
| nadrodzina = [[allozauroidy]]
| rodzina = [[Neovenatoridae]]
| rodzaj = '''''Australovenator'''''
| rodzaj = '''''Australovenator'''''
| autor rodzaj = Hocknull ''et al.'', 2009
| autor rodzaj = [[Scott Hocknull|Hocknull]] ''et al.'', 2009
| ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]]
| ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]]
| podtaksony = * ''A. wintonensis'' <small>Hocknull ''et al.'', 2009</small>
| podtaksony = * ''A. wintonensis'' <small>Hocknull ''et al.'', 2009</small>
Linia 20: Linia 21:
| commons =
| commons =
}}
}}
[[Plik:Australovenator2.jpg|thumb|240px|Rekonstrukcja australowenatora pożywiającego się padliną ''Diamantinasaurus'']]
'''''Australovenator''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[teropody|teropoda]] należącego do grupy [[allozauroidy|allozauroidów]] (Allosauroidea). [[Holotyp]] (AODF 604) obejmuje dziewięć zębów, lewą kość zębową, żebra grzbietowe i brzuszne oraz kilkanaście kości kończyn wydobytych z datowanych na najpóźniejszy [[alb (geologia)|alb]] osadów formacji Winton w [[Australia|Australii]], około 60 km na północny zachód od [[Winton (Queensland)|Winton]] w stanie [[Queensland]]. ''Australovenator'' był średniej wielkości allozauroidem, osiągającym rozmiary zbliżone do [[fukuiraptor]]a. Izolowana kość skokowa pochodząca z wczesnej [[kreda (okres)|kredy]] Australii, zidentyfikowana wcześniej jako należąca do ''[[allozaur|Allosaurus]]'' sp., została przez Hocknulla i współpracowników uznana za reprezentującą w rzeczywistości ''Australovenator'' sp. Obecność szczątków australowenatora w datowanych na alb osadach potwierdza występowanie w tym okresie na terenach dzisiejszej Australii allozauroidów spokrewnionych z [[karcharodontozaur]]em<ref name=H2009>{{Cytuj pismo |nazwisko=Hocknull |imię=SA |nazwisko2=White |imię2=MA |nazwisko3=Tischler |imię3=TR |nazwisko4=Cook |imię4=AG |autor5=i inni |rok=2009 |tytuł=New Mid-Cretaceous (Latest Albian) Dinosaurs from Winton, Queensland, Australia |czasopismo=PLoS ONE |wolumin=4 |wydanie=7 |strony=e6190 |doi=10.1371/journal.pone.0006190 |język=en}}</ref>.
'''''Australovenator''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[teropody|teropoda]] z rodziny [[Neovenatoridae]]. Został opisany przez Scotta Hocknulla i współpracowników w [[holotyp|oparciu]] o dziewięć zębów, lewą kość zębową, żebra grzbietowe i brzuszne oraz kilkanaście kości kończyn (AODF 604) wydobytych z datowanych na najpóźniejszy [[alb (geologia)|alb]] osadów formacji Winton w [[Australia|Australii]], około 60 km na północny zachód od [[Winton (Queensland)|Winton]] w stanie [[Queensland]]. ''Australovenator'' był średniej wielkości allozauroidem, osiągającym rozmiary zbliżone do [[fukuiraptor]]a. Izolowana kość skokowa pochodząca z wczesnej [[kreda (okres)|kredy]] Australii, zidentyfikowana wcześniej jako należąca do ''[[allozaur|Allosaurus]]'' sp., została przez Hocknulla i współpracowników uznana za reprezentującą w rzeczywistości ''Australovenator'' sp. Obecność szczątków australowenatora w datowanych na alb osadach potwierdza występowanie w tym okresie na terenach dzisiejszej Australii allozauroidów spokrewnionych z [[karcharodontozaur]]em<ref name=H2009>{{Cytuj pismo |nazwisko=Hocknull |imię=SA |nazwisko2=White |imię2=MA |nazwisko3=Tischler |imię3=TR |nazwisko4=Cook |imię4=AG |autor5=i inni |rok=2009 |tytuł=New Mid-Cretaceous (Latest Albian) Dinosaurs from Winton, Queensland, Australia |czasopismo=PLoS ONE |wolumin=4 |wydanie=7 |strony=e6190 |doi=10.1371/journal.pone.0006190 |język=en}}</ref>.


=== Filogeneza ===
=== Filogeneza ===
Według analizy [[filogeneza|filogenetycznej]] przeprowadzonej przez Hocknulla i współpracowników ''Australovenator'' jest najbardziej [[klad bazalny|bazalnym]] [[karcharodontozaury]]dem, bardziej zaawansowanym zarówno od allozaura, jak i fukuiraptora (choć opisano go jako allozauroida bazalnego w stosunku do karcharodontozaurów). Z pozostałymi przedstawicielami Carcharodontosauridae zdaniem autorów łączy go pojedyncza niedwuznaczna [[synapomorfia]] – głowa kości udowej zakrzywiona grzbietowo, co skutkuje kątem rozwartym pomiędzy głową a trzonem kości<ref name=H2009/>. [[Kość skokowa]] wykazywała wiele odrębnych cech, spośród których niektóre występowały także u fukuiraptora. Analiza [[kladystyka|kladystyczna]] przeprowadzona przez [[Roger B. J. Benson|Rogera Bensona]], [[Matthew Carrano]] i [[Stephen Brusatte|Stephena Brusatte]] wsparła hipotezę o bliskim pokrewieństwie australowenatora i fukuiraptora. Według niej są one [[grupa siostrzana|taksonami siostrzanymi]] wewnątrz [[klad]]u [[Neovenatoridae|Megaraptora]], obejmującego zaawansowanych przedstawicieli grupy Neovenatoridae – teropodów blisko spokrewnionych z karcharodontozaurami<ref name=BCB09>{{Cytuj pismo |imię=Roger B. J. |nazwisko=Benson |imię2=Matthew T. |nazwisko2=Carrano |imię3=Stephen L. |nazwisko3=Brusatte |tytuł=A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic |czasopismo=Naturwissenschaften |wolumin= |wydanie= |strony= |rok=2009 |doi=10.1007/s00114-009-0614-x |język=en}}</ref>.
Hocknull i współpracownicy na podstawie przeprowadzonej przez siebie analizy [[filogeneza|filogenetycznej]] stwierdzili, że ''Australovenator'' jest zaawansowanym allozauroidem [[klad bazalny|bazalnym]] w stosunku do [[karcharodontozaury|Carcharodontosauridae]], z którymi łączy go pojedyncza niedwuznaczna [[synapomorfia]] – głowa kości udowej zakrzywiona dorsalnie, co skutkuje kątem rozwartym pomiędzy głową a trzonem kości<ref name=H2009/>.

[[Kladogram]] według analizy Hocknulla i in.<ref name=H2009/>:
-+-- ''[[herrerazaur|Herrerasaurus]]''
`+-- ''[[torwozaur|Torvosaurus]]''
`+-- ''[[celofyz|Coelophysis]]''
`+-- [[kompsognaty|Compsognathidae]]
`--o [[allozauroidy|Allosauroidea]]
|-- ''[[Sinraptor]]''
`--o
|-- ''[[Fukuiraptor]]''
|-- ''[[allozaur|Allosaurus]]''
|-- ''[[monolofozaur|Monolophosaurus]]''
`--+-- '''''Australovenator'''''
`--o [[karcharodontozaury|Carcharodontosauridae]]
|-- ''[[neowenator|Neovenator]]''
`+-- ''[[tyranotytan|Tyrannotitan]]''
`+--o
| |-- ''[[akrokantozaur|Acrocanthosaurus]]''
| `-- ''[[eokarcharia|Eocarcharia]]''
`+-- ''[[karcharodontozaur|Carcharodontosaurus]]''
`+-- ''[[giganotozaur|Giganotosaurus]]''
`-- ''[[mapuzaur|Mapusaurus]]''

Według definicji kladu Carcharodontosauridae "''Carcharodontosaurus saharicus'' ← ''Allosaurus fragilis'', ''Sinraptor dongi'', ''Monolophosaurus jiangi'', ''Cryolophosaurus ellioti''" zmodyfikowanej według Sereno, 1998<ref>{{cytuj stronę|url=http://home.comcast.net/~eoraptor/Carnosauria.htm#Carcharodontosauridae|tytuł=Carnosauria|autor=Michael Mortimer|opublikowany=The Theropod Database|data dostępu = 2009-07-23}}</ref> rodzaj ''Australovenator'' należy zaliczyć do tego taksonu.


=== Paleoekologia ===
=== Paleoekologia ===
Na terenie formacji Winton pod koniec wczesnej kredy – oprócz ''Australovenator'' – występowali również przedstawiciele dwóch rodzajów [[zauropody|zauropodów]] z grupy [[Titanosauriformes]] – ''[[Wintonotitan]]'' oraz ''[[Diamantinasaurus]]''. Fauna wczesnokredowej Australii była zróżnicowana i obejmowała zarówno formy [[plezjomorfia|plezjomorficzne]], takie jak ''Wintonotitan'' i ''Australovenator'', oraz zaawansowane, jak ''Diamantinasaurus''<ref name=H2009/>.
Na terenie formacji Winton pod koniec wczesnej kredy – oprócz ''Australovenator'' – występowali również przedstawiciele dwóch rodzajów [[zauropody|zauropodów]] z grupy [[Titanosauriformes]] – ''[[Wintonotitan]]'' oraz ''[[Diamantinasaurus]]''. Fauna wczesnokredowej Australii była zróżnicowana i obejmowała zarówno formy [[plezjomorfia|plezjomorficzne]], takie jak ''Wintonotitan'' i ''Australovenator'', oraz zaawansowane, jak ''Diamantinasaurus''<ref name=H2009/>. Przedstawiciele grupy Megaraptora, do której należy ''Australovenator'', mieli wydłużone i silniejsze kończyny przednie, co sugeruje, iż mogli wykorzystywać je do polowania, a ich kończyny tylne wykazywały adaptacje do biegania. Benson i współpracownicy sugerują, że Megaraptora mogły być w [[ekosystem]]ach odpowiednikami przeważnie niewielkich [[celurozaury|celurozaurów]]<ref name=BCB09/>.


=== Pochodzenie nazwy ===
=== Pochodzenie nazwy ===
Nazwa ''Australovenator'' pochodzi od łacińskich słów ''australis'' („południowy”) i ''venator'' („łowca”) – odnosi się ona do miejsca odnalezienia szczątków dinozaura, półkuli południowej, oraz mięsożerności dinozaura. Epitet gatunkowy [[gatunek typowy|gatunku typowego]], ''wintonensis'', pochodzi od nazwy miasta Winton, w pobliżu którego odkryto skamieniałości ''Australovenator''<ref name=H2009/>.
Nazwa ''Australovenator'' pochodzi od łacińskich słów ''australis'' („południowy”) i ''venator'' („łowca”) – odnosi się ona do miejsca odnalezienia szczątków dinozaura, półkuli południowej, oraz mięsożerności dinozaura. Epitet gatunkowy [[gatunek typowy|gatunku typowego]], ''wintonensis'', pochodzi od nazwy miasta Winton, w pobliżu którego odkryto skamieniałości ''Australovenator''<ref name=H2009/>.


{{Przypisy|stopień = ===}}
{{Przypisy|stopień= ===}}


{{Teropody}}
{{Teropody}}

Wersja z 23:03, 7 gru 2009

Australovenator
{{{nazwa łacińska}}}[1]
{{{zoolog}}}
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Infragromada

archozauromorfy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury gadziomiedniczne

Podrząd

teropody

Infrarząd

tetanury

(bez rangi) karnozaury
Nadrodzina

allozauroidy

Rodzina

Neovenatoridae

Rodzaj

Australovenator
Hocknull et al., 2009

Gatunki
  • A. wintonensis Hocknull et al., 2009
Rekonstrukcja australowenatora pożywiającego się padliną Diamantinasaurus

Australovenatorrodzaj teropoda z rodziny Neovenatoridae. Został opisany przez Scotta Hocknulla i współpracowników w oparciu o dziewięć zębów, lewą kość zębową, żebra grzbietowe i brzuszne oraz kilkanaście kości kończyn (AODF 604) wydobytych z datowanych na najpóźniejszy alb osadów formacji Winton w Australii, około 60 km na północny zachód od Winton w stanie Queensland. Australovenator był średniej wielkości allozauroidem, osiągającym rozmiary zbliżone do fukuiraptora. Izolowana kość skokowa pochodząca z wczesnej kredy Australii, zidentyfikowana wcześniej jako należąca do Allosaurus sp., została przez Hocknulla i współpracowników uznana za reprezentującą w rzeczywistości Australovenator sp. Obecność szczątków australowenatora w datowanych na alb osadach potwierdza występowanie w tym okresie na terenach dzisiejszej Australii allozauroidów spokrewnionych z karcharodontozaurem[2].

Filogeneza

Według analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez Hocknulla i współpracowników Australovenator jest najbardziej bazalnym karcharodontozaurydem, bardziej zaawansowanym zarówno od allozaura, jak i fukuiraptora (choć opisano go jako allozauroida bazalnego w stosunku do karcharodontozaurów). Z pozostałymi przedstawicielami Carcharodontosauridae zdaniem autorów łączy go pojedyncza niedwuznaczna synapomorfia – głowa kości udowej zakrzywiona grzbietowo, co skutkuje kątem rozwartym pomiędzy głową a trzonem kości[2]. Kość skokowa wykazywała wiele odrębnych cech, spośród których niektóre występowały także u fukuiraptora. Analiza kladystyczna przeprowadzona przez Rogera Bensona, Matthew Carrano i Stephena Brusatte wsparła hipotezę o bliskim pokrewieństwie australowenatora i fukuiraptora. Według niej są one taksonami siostrzanymi wewnątrz kladu Megaraptora, obejmującego zaawansowanych przedstawicieli grupy Neovenatoridae – teropodów blisko spokrewnionych z karcharodontozaurami[3].

Paleoekologia

Na terenie formacji Winton pod koniec wczesnej kredy – oprócz Australovenator – występowali również przedstawiciele dwóch rodzajów zauropodów z grupy TitanosauriformesWintonotitan oraz Diamantinasaurus. Fauna wczesnokredowej Australii była zróżnicowana i obejmowała zarówno formy plezjomorficzne, takie jak Wintonotitan i Australovenator, oraz zaawansowane, jak Diamantinasaurus[2]. Przedstawiciele grupy Megaraptora, do której należy Australovenator, mieli wydłużone i silniejsze kończyny przednie, co sugeruje, iż mogli wykorzystywać je do polowania, a ich kończyny tylne wykazywały adaptacje do biegania. Benson i współpracownicy sugerują, że Megaraptora mogły być w ekosystemach odpowiednikami przeważnie niewielkich celurozaurów[3].

Pochodzenie nazwy

Nazwa Australovenator pochodzi od łacińskich słów australis („południowy”) i venator („łowca”) – odnosi się ona do miejsca odnalezienia szczątków dinozaura, półkuli południowej, oraz mięsożerności dinozaura. Epitet gatunkowy gatunku typowego, wintonensis, pochodzi od nazwy miasta Winton, w pobliżu którego odkryto skamieniałości Australovenator[2].

  1. {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d SA Hocknull, MA White, TR Tischler, AG Cook i inni. New Mid-Cretaceous (Latest Albian) Dinosaurs from Winton, Queensland, Australia. „PLoS ONE”. 4 (7), s. e6190, 2009. DOI: 10.1371/journal.pone.0006190. (ang.). 
  3. a b Roger B. J. Benson, Matthew T. Carrano, Stephen L. Brusatte. A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic. „Naturwissenschaften”, 2009. DOI: 10.1007/s00114-009-0614-x. (ang.). 
Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW