Nedoceratops: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Luckas-bot (dyskusja | edycje)
m robot poprawia: fr:Nedoceratops
uzupełnienie
Linia 1: Linia 1:
{{Zwierzę infobox
{{Zwierzę infobox
| Nazwa zwyczajowa = Nedoceratops
| nazwa zwyczajowa = Nedoceratops
| Łacińska = ''Nedoceratops''
| łacińska = ''Nedoceratops''
| Zoolog = Ukrainsky, 2007
| grafika = Diceratops BW.jpg
| zoolog = Ukrainsky, 2007
|okres istnienia={{okres istnienia grupy organizmów 2|Maastrichtian}}
| Typ = [[strunowce]]
| typ = [[strunowce]]
| Podtyp = [[kręgowce]]
| podtyp = [[kręgowce]]
| Gromada = [[zauropsydy]]
| gromada = [[zauropsydy]]
| Podgromada = [[diapsydy]]
| podgromada = [[diapsydy]]
| Infragromada = [[archozauromorfy]]
| nadrząd = [[dinozaury]]
| Nadrząd = [[dinozaury]]
| rząd = [[dinozaury ptasiomiedniczne]]
| Rząd = [[dinozaury ptasiomiedniczne]]
| podrząd = [[cerapody]]
| Podrząd = [[cerapody]]
| infrarząd = [[ceratopsy]]
| Infrarząd = [[ceratopsy]]
| rodzina = [[Ceratopsy (rodzina)|ceratopsy]]
| podrodzina = [[chasmozaury]]
| Rodzina = [[ceratopsy (rodzina)|Ceratopsidae]]
| Podrodzina = [[Ceratopsinae]]
| plemię=[[Triceratopsini]]
| Rodzaj = '''''Nedoceratops'''''
| rodzaj = '''Nedoceratops'''
| ranga podtaksonu = [[Gatunek (biologia)|Gatunki]]
| Gatunek = ''Nedoceratops hatcheri''<br /><small>([[Richard Swann Lull|Lull]], 1905)</small>
| podtaksony = * ''N. hatcheri'' <small>([[Richard Swann Lull|Lull]], 1905) ([[gatunek typowy|typowy]])</small>
| Obrazek = Diceratops BW.jpg
| wikispecies = Diceratops
| Opis_obrazka =
| Wikispecies = Diceratops
| commons = Category:Diceratops
}}
}}
'''''Nedoceratops''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[dinozaury|dinozaura]] z rodziny [[ceratopsy (rodzina)|ceratopsów]] (Ceratopsidae) żyjącego w późnej [[kreda (okres)|kredzie]] na obszarze dzisiejszej [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]]. Jego szczątki odnaleziono w stanie [[Wyoming]] w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]].
'''''Nedoceratops''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[dinozaury|dinozaura]] z rodziny [[ceratopsy (rodzina)|ceratopsów]] (Ceratopsidae) żyjącego w późnej [[kreda (okres)|kredzie]] na obszarze dzisiejszej [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]]. Jego szczątki odnaleziono w stanie [[Wyoming]] w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]]<ref name=Farke11>{{Cytuj pismo |autor=Farke, A. A. |tytuł=Anatomy and Taxonomic Status of the Chasmosaurine Ceratopsid Nedoceratops hatcheri from the Upper Cretaceous Lance Formation of Wyoming, U.S.A. |czasopismo=PLoS ONE |wolumin=6 |strony=e16196 |rok=2011 |doi=10.1371/journal.pone.0016196 |język=en}}</ref>. ''Nedoceratops'' ma niepewny status. W opinii niektórych naukowców jest ważnym [[takson]]em<ref name=Farke11 />. Wg innych jest młodszym synonimem ''[[Triceratops]]''<ref name=Scannella>{{Cytuj pismo |autor=Scannella, J. B. & Horner, J. R. |tytuł=Torosaurus Marsh, 1891, is Triceratops Marsh, 1889 (Ceratopsidae: Chasmosaurinae): synonymy through ontogeny |czasopismo=Journal of Vertebrate Paleontology |wolumin=30 |strony=1157–1168 |rok=2010 |doi=10.1080/02724634.2010.483632 |język=en}}</ref><ref name=Longrich>{{Cytuj pismo |autor=Longrich, N. R. |tytuł=Titanoceratops ouranous, a giant horned dinosaur from the Late Campanian of New Mexico |czasopismo=Cretaceous Research |doi=10.1016/j.cretres.2010.12.007 |rok=2011 |język=en}}</ref>.


== Morfologia ==
== Morfologia ==
''Nedoceratops'' był dużym przedstawicielem ceratopsów. [[Autapomorfia|Autapomorfie]] to: róg nosowy niemal zupełnie nieodróżnialny od kości nosowej, rogi nadoczne zwrócone do góry (pod kątem prostym do linii zębów) oraz bardzo małe okna w kości ciemieniowej<ref name=Farke11 />.
''Nedoceratops'' był dużym przedstawicielem ceratopsów, osiągał prawdopodobnie około 9 m długości. Jego czaszka wykazywała podobieństwa do czaszki [[triceratops]]a, różniła się jednak m.in. brakiem rogu nosowego i obecnością w kostnej kryzie dwóch okien, zmniejszających jej ciężar. Rogi nedoceratopsa, inaczej niż triceratopsa, wyrastały z czaszki niemal pod kątem prostym. Cechy te wspierają hipotezę odrębności nedoceratopsa od triceratopsa, mimo iż niektóre z nich mogły być wynikiem patologii, a nie cech gatunkowych<ref name=DinoData>{{Cytuj stronę |url=http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=6435&Itemid=67 |tytuł=''Diceratops hatcheri'' |opublikowany=DinoData |język=en |data dostępu=15 stycznia 2009}}</ref><ref name=Forster>{{Cytuj pismo |nazwisko=Forster |imię=CA |rok=1996 |tytuł=Species resolution in ''Triceratops'': cladistic and morphometric approaches |czasopismo=Journal of Vertebrate Paleontology |wolumin=16 |wydanie=2 |strony=259–270 |język=en}}</ref>.


== Historia odkryć ==
== Historia odkryć ==
''Nedoceratops'' jest znany wyłącznie z jednej słabo zachowanej czaszki. Opis nedoceratopsa był zawarty w dotyczącym ceratopsów [[magnum opus]] [[Othniel Charles Marsh|Othniela Charlesa Marsha]], jednak Marsh zmarł w 1899, nie ukończywszy dzieła. Pracę nad monografią przejął jego asystent [[John Bell Hatcher]], jednak zmarł na [[tyfus plamisty|tyfus]] w 1904, pozostawiając publikację nieukończoną. [[Richard Swann Lull]] ostatecznie stwierdził, że czaszka nie należała do przedstawiciela rodzaju ''Triceratops'' – co zakładali Marsh i Hatcher – i opisał zwierzę pod nazwą ''Diceratops hatcheri''<ref name=Lull>{{Cytuj pismo |tytuł=Restoration of the horned dinosaur ''Diceratops'' |nazwisko=Lull |imię=R. |czasopismo=American Journal of Science |wolumin=4 |strony=420–422 |rok=1905 |język=en}}</ref>. Nazwę ''Diceratops'' („dwurogie oblicze”) nosił już jednak rodzaj owada z rzędu [[błonkoskrzydłe|błonkoskrzydłych]], więc dinozaur został przemianowany na ''Nedoceratops'' przez Ukrainskyego w 2007<ref name=Ukrainsky07>{{Cytuj pismo |nazwisko=Ukrainsky |imię=A. S. |rok=2007 |tytuł=A new replacement name for ''Diceratops'' Lull, 1905 (Reptilia: Ornithischia: Ceratopsidae) |czasopismo=Zoosystematica Rossica |wolumin=16 |wydanie=2 |rok=2007 |strony=292 |język=en}}</ref>. Nie wiedząc o tym, [[Octávio Mateus]] przemianował ''Diceratops'' na ''Diceratus''<ref name=Mateus>{{Cytuj pismo |nazwisko=Mateus |imię=Octávio |tytuł=Two ornithischian dinosaurs renamed: ''Microceratops'' Bohlin 1953 and ''Diceratops'' Lull 1905 |czasopismo=Journal of Paleontology |wolumin=82 |wydanie=2 |rok=2008 |strony=423 |doi=10.1666/07-069.1 |język=en}}</ref>. Nazwa ''Diceratus'' jest obecnie uznawana za młodszy synonim ''Nedoceratops''<ref name=Ukrainsky09>{{Cytuj pismo |nazwisko=Ukrainsky |imię=A. S. |rok=2009 |tytuł=Sinonimiya rodov ''Nedoceratops'' Ukrainsky, 2007 i ''Diceratus'' Mateus, 2008 (Reptilia: Ornithischia: Ceratopsidae) |czasopismo=Paleontologicheskii zhurnal |rok=2009 |wolumin=1 |strony=108 |język=ru}}</ref>.
''Nedoceratops'' jest znany wyłącznie z jednej słabo zachowanej czaszki o długości 1,8 m<ref name=Farke11>{{Cytuj pismo |autor=Farke, A. A. |tytuł=Anatomy and Taxonomic Status of the Chasmosaurine Ceratopsid Nedoceratops hatcheri from the Upper Cretaceous Lance Formation of Wyoming, U.S.A. |czasopismo=PLoS ONE |wolumin=6 |strony=e16196 |rok=2011 |doi=10.1371/journal.pone.0016196 |język=en}}</ref>. Opis nedoceratopsa był zawarty w dotyczącym ceratopsów [[magnum opus]] [[Othniel Charles Marsh|Othniela Charlesa Marsha]], jednak Marsh zmarł w 1899, nie ukończywszy dzieła. Pracę nad monografią przejął jego asystent [[John Bell Hatcher]], jednak zmarł na [[tyfus plamisty|tyfus]] w 1904, pozostawiając publikację nieukończoną. [[Richard Swann Lull]] ostatecznie stwierdził, że czaszka nie należała do przedstawiciela rodzaju ''Triceratops'' – co zakładali Marsh i Hatcher – i opisał zwierzę pod nazwą ''Diceratops hatcheri''<ref name=Lull>{{Cytuj pismo |tytuł=Restoration of the horned dinosaur ''Diceratops'' |nazwisko=Lull |imię=R. |czasopismo=American Journal of Science |wolumin=4 |strony=420–422 |rok=1905 |język=en}}</ref>. Nazwę ''Diceratops'' („dwurogie oblicze”) nosił już jednak rodzaj owada z rzędu [[błonkoskrzydłe|błonkoskrzydłych]], więc dinozaur został przemianowany na ''Nedoceratops'' przez Ukrainskyego w 2007<ref name=Ukrainsky07>{{Cytuj pismo |nazwisko=Ukrainsky |imię=A. S. |rok=2007 |tytuł=A new replacement name for ''Diceratops'' Lull, 1905 (Reptilia: Ornithischia: Ceratopsidae) |czasopismo=Zoosystematica Rossica |wolumin=16 |wydanie=2 |rok=2007 |strony=292 |język=en}}</ref>. Nie wiedząc o tym, [[Octávio Mateus]] przemianował ''Diceratops'' na ''Diceratus''<ref name=Mateus>{{Cytuj pismo |nazwisko=Mateus |imię=Octávio |tytuł=Two ornithischian dinosaurs renamed: ''Microceratops'' Bohlin 1953 and ''Diceratops'' Lull 1905 |czasopismo=Journal of Paleontology |wolumin=82 |wydanie=2 |rok=2008 |strony=423 |doi=10.1666/07-069.1 |język=en}}</ref>. Nazwa ''Diceratus'' jest młodszym synonimem ''Nedoceratops''<ref name=Ukrainsky09>{{Cytuj pismo |nazwisko=Ukrainsky |imię=A. S. |rok=2009 |tytuł=Sinonimiya rodov ''Nedoceratops'' Ukrainsky, 2007 i ''Diceratus'' Mateus, 2008 (Reptilia: Ornithischia: Ceratopsidae) |czasopismo=Paleontologicheskii zhurnal |rok=2009 |wolumin=1 |strony=108 |język=ru}}</ref>.


{{Przypisy}}
{{Przypisy}}


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.forum.dinozaury.com/viewtopic.php?f=9&t=730&p=39180#p39180 Nedoceratops na Dinozaury.com!]
* [http://www.scienceviews.com/photo/thumb/SIA1600.jpg Czaszka nedoceratopsa]
* [http://www.scienceviews.com/photo/thumb/SIA1600.jpg Czaszka nedoceratopsa]
* [http://us.i1.yimg.com/us.yimg.com/i/ligans/dinosaurs/dc_card_dicer.jpg Rekonstrukcja nedoceratopsa]
* [http://us.i1.yimg.com/us.yimg.com/i/ligans/dinosaurs/dc_card_dicer.jpg Rekonstrukcja nedoceratopsa]

Wersja z 15:22, 13 lut 2011

Nedoceratops
{{{nazwa łacińska}}}[1]
Ukrainsky, 2007
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury ptasiomiedniczne

Podrząd

cerapody

Infrarząd

ceratopsy

Rodzina

ceratopsy

Podrodzina

chasmozaury

Plemię

Triceratopsini

Rodzaj

Nedoceratops

Gatunki

Nedoceratopsrodzaj dinozaura z rodziny ceratopsów (Ceratopsidae) żyjącego w późnej kredzie na obszarze dzisiejszej Ameryki Północnej. Jego szczątki odnaleziono w stanie Wyoming w Stanach Zjednoczonych[2]. Nedoceratops ma niepewny status. W opinii niektórych naukowców jest ważnym taksonem[2]. Wg innych jest młodszym synonimem Triceratops[3][4].

Morfologia

Nedoceratops był dużym przedstawicielem ceratopsów. Autapomorfie to: róg nosowy niemal zupełnie nieodróżnialny od kości nosowej, rogi nadoczne zwrócone do góry (pod kątem prostym do linii zębów) oraz bardzo małe okna w kości ciemieniowej[2].

Historia odkryć

Nedoceratops jest znany wyłącznie z jednej słabo zachowanej czaszki o długości 1,8 m[2]. Opis nedoceratopsa był zawarty w dotyczącym ceratopsów magnum opus Othniela Charlesa Marsha, jednak Marsh zmarł w 1899, nie ukończywszy dzieła. Pracę nad monografią przejął jego asystent John Bell Hatcher, jednak zmarł na tyfus w 1904, pozostawiając publikację nieukończoną. Richard Swann Lull ostatecznie stwierdził, że czaszka nie należała do przedstawiciela rodzaju Triceratops – co zakładali Marsh i Hatcher – i opisał zwierzę pod nazwą Diceratops hatcheri[5]. Nazwę Diceratops („dwurogie oblicze”) nosił już jednak rodzaj owada z rzędu błonkoskrzydłych, więc dinozaur został przemianowany na Nedoceratops przez Ukrainskyego w 2007[6]. Nie wiedząc o tym, Octávio Mateus przemianował Diceratops na Diceratus[7]. Nazwa Diceratus jest młodszym synonimem Nedoceratops[8].

  1. {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d Farke, A. A.. Anatomy and Taxonomic Status of the Chasmosaurine Ceratopsid Nedoceratops hatcheri from the Upper Cretaceous Lance Formation of Wyoming, U.S.A.. „PLoS ONE”. 6, s. e16196, 2011. DOI: 10.1371/journal.pone.0016196. (ang.). 
  3. Scannella, J. B. & Horner, J. R.. Torosaurus Marsh, 1891, is Triceratops Marsh, 1889 (Ceratopsidae: Chasmosaurinae): synonymy through ontogeny. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 30, s. 1157–1168, 2010. DOI: 10.1080/02724634.2010.483632. (ang.). 
  4. Longrich, N. R.. Titanoceratops ouranous, a giant horned dinosaur from the Late Campanian of New Mexico. „Cretaceous Research”, 2011. DOI: 10.1016/j.cretres.2010.12.007. (ang.). 
  5. R. Lull. Restoration of the horned dinosaur Diceratops. „American Journal of Science”. 4, s. 420–422, 1905. (ang.). 
  6. A. S. Ukrainsky. A new replacement name for Diceratops Lull, 1905 (Reptilia: Ornithischia: Ceratopsidae). „Zoosystematica Rossica”. 16 (2), s. 292, 2007. (ang.). 
  7. Octávio Mateus. Two ornithischian dinosaurs renamed: Microceratops Bohlin 1953 and Diceratops Lull 1905. „Journal of Paleontology”. 82 (2), s. 423, 2008. DOI: 10.1666/07-069.1. (ang.). 
  8. A. S. Ukrainsky. Sinonimiya rodov Nedoceratops Ukrainsky, 2007 i Diceratus Mateus, 2008 (Reptilia: Ornithischia: Ceratopsidae). „Paleontologicheskii zhurnal”. 1, s. 108, 2009. (ros.). 

Linki zewnętrzne