Wirus Ebola: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Budowa: gdyby RNA było nonsensowne, wirus nie mógłby się namnażać. Jest antysensowne, czyli musi być najpierw przepisane na transkrypcyjne RNA
uaktualnienie
Linia 1: Linia 1:
{{Wirus infobox
{{Wirus infobox
|nazwa = wirus Ebola
|nazwa = Wirus Ebola (EBOV)
|obrazek = Ebola virus em.png
|obrazek = Ebola virus em.png
|opis obrazka = wirus Ebola
|opis obrazka = Wirus Ebola
|rozmiar obrazka = 240px
|skrót =
|skrót =
|rodzina = Filowirusy
|kwas =
|grupa wirusa = v
|rząd = ''Mononegavirales''
|nici =
|rodzina = [[Filowirusy]]
|segmenty =
|rodzaj = ''[[Ebolavirus]]''
|polaryzacja =
|gatunek = ''Zaire ebolavirus''
|osłonka =
|nagi kwas =
|kwas = RNA
|nici = ds
|rezerwuar = niektóre [[Małpy właściwe|małpy]]
|segmenty =
|choroby = [[Gorączka krwotoczna Ebola]]
|polaryzacja =
|łacina =
|osłonka =
|nagi kwas =
|rezerwuar = [[Rudawkowate|owocożerne nietoperze]]
|choroby = [[Gorączka krwotoczna Ebola]]
|autor =
|łacina =
|cytat =
}}
}}
'''''Wirus Ebola''''' ({{ang.|'''Ebola virus''' ('''EBOV''')}}), wcześniej nazywany oficjalnie '''''Zaire ebolavirus''''') - [[takson]] [[wirusy|wirusów]] (grupa wirusów) należących do [[Gatunek (biologia)|gatunku]] ''Zaire ebolavirus'', z [[Rodzaj (biologia)|rodzaju]] ''[[Ebolavirus]]'' i rodziny ''[[Filowirusy|Filoviridae]]'' (wirusy należące do tej rodziny nazywane są [[Filowirusy|filowirusami]])<ref name=KuhnArch>{{Cytuj pismo | autor = Jens H. Kuhn, Stephan Becker, Hideki Ebihara, Thomas W. Geisbert, Karl M. Johnson, Yoshihiro Kawaoka, W. Ian Lipkin, Ana I. Negredo, Sergey V. Netesov, Stuart T. Nichol, Gustavo Palacios, Clarence J. Peters, Antonio Tenorio, Viktor E. Volchkov, Peter B. Jahrling | tytuł = Proposal for a revised taxonomy of the family Filoviridae: classification, names of taxa and viruses, and virus abbreviations | czasopismo = Archives of Virology | wolumin = 155 (12) | strony = 2083–2103 | rok = 2010 | doi = 10.1007/s00705-010-0814-x | pmid = 21046175 | język = en }}</ref><ref name=who2014>{{Cytuj stronę | url = http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs103/en/ | tytuł = Ebola virus disease Fact sheet N°103 | data dostępu = 2014-07-27 | rok = 2014 | praca = World Health Organization | język = en }}</ref><ref name=cdc2014>{{Cytuj stronę | url = http://www.cdc.gov/vhf/ebola/ | tytuł = Ebola Hemorrgagic Fever | data dostępu = 2014-07-27 | rok = 2014 | praca = [[Centers for Disease Control and Prevention]] | język = en }}</ref><ref name=phe2014>{{Cytuj stronę | url = http://www.hpa.org.uk/Topics/InfectiousDiseases/InfectionsAZ/Ebola/GeneralInformation/ | tytuł = Ebola. General information | data dostępu = 2014-07-27 | rok = 2014 | praca = Public Health England | język = en }}</ref><ref name=rki2014>{{Cytuj stronę | url = http://www.rki.de/DE/Content/InfAZ/E/Ebola/Uebersicht.html | tytuł = Übersicht Ebola-Fieber / Marburg-Fieber | data dostępu = 2014-07-27 | rok = 2014 | praca = Robert Koch-Institut | język = de }}</ref><ref name=invs2014>{{Cytuj stronę | url = http://www.invs.sante.fr/fr/Dossiers-thematiques/Maladies-infectieuses/Fievre-hemorragique-virale-FHV-a-virus-Ebola | tytuł = Fièvre hémorragique virale (FHV) à virus Ebola | data dostępu = 2014-07-27 | rok = 2014 | praca = Institut de veille sanitaire | język = fr }}</ref>. Rodzina ''Filoviridae'' należy do [[Rząd (biologia)|rzędu]] ''Mononegavirales''<ref name=ictv>{{Cytuj stronę | url = http://ictvonline.org/virusTaxonomy.asp | tytuł = Virus Taxonomy: 2013 Release. EC 45, Edinburgh, July 2013; Email ratification 2014 (MSL #28) | data dostępu = 2014-07-27 | rok = 2014 | praca = International Committee on Taxonomy of Viruses | język = en }}</ref>.
'''Wirus Ebola''' – [[wirusy|wirus]] wywołujący [[Gorączka krwotoczna Ebola|gorączkę krwotoczną Ebola]]. Nazwa pochodzi od [[Ebola (rzeka)|rzeki Ebola]] w północnej części [[Demokratyczna Republika Konga|Demokratycznej Republiki Konga]], w której pobliżu odnotowano pierwsze przypadki choroby wywołanej tym wirusem.

Gatunek ''Zaire ebolavirus'' jest [[Gatunek typowy|gatunkiem typowym]] rodziny ''[[Ebolavirus]]''<ref name=ictv/>. Jest najbardziej niebezpiecznym (pod wględem liczby zakażeń i śmiertelności) z pięciu gatunków wchodzących w skład rodziny ''[[Ebolavirus]]'', z których cztery wywołują [[Gorączka krwotoczna Ebola|gorączkę krwotoczną Ebola]]<ref name=cdc2014t>{{Cytuj stronę | url = http://www.cdc.gov/vhf/ebola/resources/outbreak-table.html | tytuł = Chronology of Ebola Hemorrhagic Fever Outbreaks. Known Cases and Outbreaks of Ebola Hemorrhagic Fever, in Chronological Order | data dostępu = 2014-07-27 | rok = 2014 | praca = [[Centers for Disease Control and Prevention]] | język = en }}</ref><ref name=KuhnArch/> - ciężką chorobę zakaźną (z grupy [[Gorączka krwotoczna|gorączek krwotocznych]]) u ludzi i innych [[Naczelne|naczelnych]]<ref name=who2014/><ref name=cdc2014/><ref name=phe2014/>. Nazwa pochodzi od [[Ebola (rzeka)|rzeki Ebola]] w północnej części [[Demokratyczna Republika Konga|Demokratycznej Republiki Konga]], w której pobliżu odnotowano pierwsze przypadki choroby wywołanej tym wirusem.


== Budowa ==
== Budowa ==

Wersja z 01:13, 1 sie 2014

Wirus Ebola (EBOV)
Ilustracja
Wirus Ebola
Systematyka
Grupa

Grupa V ((-)ssRNA)

Rząd

Mononegavirales

Rodzina

Filowirusy

Rodzaj

Ebolavirus

Gatunek

Zaire ebolavirus

Cechy wiralne
Kwas nukleinowy

RNA

Liczba nici

ds

Rezerwuar

owocożerne nietoperze

Wywoływane choroby

Gorączka krwotoczna Ebola

Wirus Ebola (ang. Ebola virus (EBOV)), wcześniej nazywany oficjalnie Zaire ebolavirus) - takson wirusów (grupa wirusów) należących do gatunku Zaire ebolavirus, z rodzaju Ebolavirus i rodziny Filoviridae (wirusy należące do tej rodziny nazywane są filowirusami)[1][2][3][4][5][6]. Rodzina Filoviridae należy do rzędu Mononegavirales[7].

Gatunek Zaire ebolavirus jest gatunkiem typowym rodziny Ebolavirus[7]. Jest najbardziej niebezpiecznym (pod wględem liczby zakażeń i śmiertelności) z pięciu gatunków wchodzących w skład rodziny Ebolavirus, z których cztery wywołują gorączkę krwotoczną Ebola[8][1] - ciężką chorobę zakaźną (z grupy gorączek krwotocznych) u ludzi i innych naczelnych[2][3][4]. Nazwa pochodzi od rzeki Ebola w północnej części Demokratycznej Republiki Konga, w której pobliżu odnotowano pierwsze przypadki choroby wywołanej tym wirusem.

Budowa

Materiał genetyczny stanowi jednoniciowe antysensowne RNA. Podobnie jak wirus Marburg przypomina poskręcaną pałeczkę, ale wykazuje odmienność antygenową. Ebola zbudowana jest z 7 białek, z których nie przebadano jeszcze 4, a co najmniej jedno z nich jest odpowiedzialne za supresję (spowolnienie) działania układu immunologicznego.

Patogenność

Wirusy te są przyczyną poważnych i trudnych w leczeniu, występujących endemicznie na obszarze Afryki gorączek krwotocznych Ebola (VHF). Najwięcej ofiar pochłonęła trwająca obecnie epidemia w Afryce Zachodniej (2014).

Zakaźność, drogi szerzenia i rezerwuar

Do zakażenia dochodzi na drodze kropelkowej, pośredniego i bezpośredniego kontaktu (z czego te dwa ostatnie mają największe znaczenie). Najpoważniej zazwyczaj kończą się zakażenia wśród służb medycznych, które nastąpiły na skutek kontaktu z płynami ustrojowymi i kałem.
Rezerwuar stanowią chorzy ludzie, prawdopodobnie także świnie, gryzonie i niektóre gatunki małp.

Odporność populacji

Występuje powszechna wrażliwość. Prace nad szczepionką trwają. Wykryto przeciwciała u niektórych badanych pacjentów.

Zastosowania filowirusów jako broni biologicznej

Wirus gorączki krwotocznej Ebola jest wymieniany w kategorii A jako jeden z najgroźniejszych czynników o wysokim potencjale bioterrorystycznym. Nigdy nie były użyte na polu walki, choć badania nad tym były prowadzone (szczególnie przez ZSRR[potrzebny przypis]). Obecnie ich znaczenie jako broni B jest wątpliwe, ze względu na szczególne tendencje wirusa do samoograniczania swojego rozszerzania (duża śmiertelność i gwałtowny przebieg). Poza tym jedną z trudności przy wykorzystaniu Eboli jako broni biologicznej jest problem z uzyskaniem wirusa. Podobna sytuacja dotyczy wirusa Marburg, który charakteryzuje się jednak znacznie mniejszą wirulencją.

Wrażliwość na czynniki zewnętrzne

Wirusy te wrażliwe są na promieniowanie jonizujące, światło słoneczne (promienie UV), temperaturę powyżej 60 °C oraz powszechnie dostępne chemiczne środki do dezynfekcji (fenol, alkohol metylowy).

Historia odkrycia

Odkryty w 1976 r. w czasie epidemii w Zairze (ognisko znajdowało się prawdopodobnie koło rzeki Ebola, dlatego też tak nazwano wirus) i Sudanie (w Zairze wykazywał większą wirulencję i śmiertelność).

Szczepionka

W lutym 2008 roku doniesiono, że przeprowadzono pomyślne testy na małpach. Zwiększa to szansę odkrycia szczepionki skutecznej dla ludzi, nad którą naukowcy pracują od 2009 roku[9].

Ebola w literaturze i filmie

Szczególnie wirus Ebola i gorączka krwotoczna, którą wywołuje, są tematem filmów science-fiction (podobnie jak w przypadku wirusa Machupo).
Wirus ten jest też tematem głównym filmu Johna Murlowskiego Wirus. W swojej powieści Dekret Tom Clancy opisuje atak biologiczny na Stany Zjednoczone przy użyciu wirusa Ebola. Tematykę walki z Ebolą porusza również Robin Cook w Epidemii.

Wirus w nieco zmodyfikowanej postaci pojawia się także w grze Crysis 2. Jedna z misji ratunkowych w grze Emergency 2 polega na uratowaniu miasta przed trzema małpami, z których jedna jest nosicielem wirusa.

Zobacz też

  1. a b Jens H. Kuhn, Stephan Becker, Hideki Ebihara, Thomas W. Geisbert, Karl M. Johnson, Yoshihiro Kawaoka, W. Ian Lipkin, Ana I. Negredo, Sergey V. Netesov, Stuart T. Nichol, Gustavo Palacios, Clarence J. Peters, Antonio Tenorio, Viktor E. Volchkov, Peter B. Jahrling. Proposal for a revised taxonomy of the family Filoviridae: classification, names of taxa and viruses, and virus abbreviations. „Archives of Virology”. 155 (12), s. 2083–2103, 2010. DOI: 10.1007/s00705-010-0814-x. PMID: 21046175. (ang.). 
  2. a b Ebola virus disease Fact sheet N°103. [w:] World Health Organization [on-line]. 2014. [dostęp 2014-07-27]. (ang.).
  3. a b Ebola Hemorrgagic Fever. [w:] Centers for Disease Control and Prevention [on-line]. 2014. [dostęp 2014-07-27]. (ang.).
  4. a b Ebola. General information. [w:] Public Health England [on-line]. 2014. [dostęp 2014-07-27]. (ang.).
  5. Übersicht Ebola-Fieber / Marburg-Fieber. [w:] Robert Koch-Institut [on-line]. 2014. [dostęp 2014-07-27]. (niem.).
  6. Fièvre hémorragique virale (FHV) à virus Ebola. [w:] Institut de veille sanitaire [on-line]. 2014. [dostęp 2014-07-27]. (fr.).
  7. a b Virus Taxonomy: 2013 Release. EC 45, Edinburgh, July 2013; Email ratification 2014 (MSL #28). [w:] International Committee on Taxonomy of Viruses [on-line]. 2014. [dostęp 2014-07-27]. (ang.).
  8. Chronology of Ebola Hemorrhagic Fever Outbreaks. Known Cases and Outbreaks of Ebola Hemorrhagic Fever, in Chronological Order. [w:] Centers for Disease Control and Prevention [on-line]. 2014. [dostęp 2014-07-27]. (ang.).
  9. Development of a preventive vaccine for Ebola virus infection in primates. (ang.).

Bibliografia