Standardy edukacji seksualnej w Europie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne merytoryczne, drobne techniczne |
propozycje uzupełnień, na tyle na ile umiem NPOV; śmiało edytować |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Czy wiesz do artykułu|2}} |
{{Czy wiesz do artykułu|2}} |
||
'''Standardy edukacji seksualnej w Europie''' – publikacja [[Światowa Organizacja Zdrowia|Światowej Organizacji Zdrowia]] i niemieckiego [[Federalne Biuro ds. Edukacji Zdrowotnej|Federalnego Biura ds. Edukacji Zdrowotnej]] (BZgA) zawierająca zalecenia dla osób i instytucji odpowiedzialnych za zdrowie i edukację seksualną, wydana w 2010 roku{{r|who}} (w 2012 w języku polskim<ref name="bzga">{{cytuj | url=https://www.bzga-whocc.de/fileadmin/user_upload/Dokumente/WHO_BzgA_Standards_polnisch.pdf | tytuł = Biuro Regionalne WHO dla Europy i BZgA. Standardy edukacji seksualnej w Europie. Podstawowe zalecenia dla decydentów oraz specjalistów zajmujących się edukacją i zdrowiem | autor = Biuro Regionalne Światowej Organizacji Zdrowia dla Europy i Federalne Biuro ds. Edukacji Zdrowotnej (BZgA) | data = | s = 5, 7 | isbn = 978-83-7563-149-4}}</ref>). |
'''Standardy edukacji seksualnej w Europie''' – publikacja [[Światowa Organizacja Zdrowia|Światowej Organizacji Zdrowia]] i niemieckiego [[Federalne Biuro ds. Edukacji Zdrowotnej|Federalnego Biura ds. Edukacji Zdrowotnej]] (BZgA) zawierająca zalecenia dla osób i instytucji odpowiedzialnych za zdrowie i [[Edukacja seksualna|edukację seksualną]], wydana w 2010 roku{{r|who}} (w 2012 w języku polskim<ref name="bzga">{{cytuj | url=https://www.bzga-whocc.de/fileadmin/user_upload/Dokumente/WHO_BzgA_Standards_polnisch.pdf | tytuł = Biuro Regionalne WHO dla Europy i BZgA. Standardy edukacji seksualnej w Europie. Podstawowe zalecenia dla decydentów oraz specjalistów zajmujących się edukacją i zdrowiem | autor = Biuro Regionalne Światowej Organizacji Zdrowia dla Europy i Federalne Biuro ds. Edukacji Zdrowotnej (BZgA) | data = | s = 5, 7 | isbn = 978-83-7563-149-4}}</ref>), i zaktualizowana w 2018<ref>{{Cytuj |autor = UNESCO, UNAIDS, UNFPA, UNICEF, U. N. Women |tytuł = International technical guidance on sexuality education: an evidence-informed approach |data = 2018-01-15 |data dostępu = 2019-03-22 |isbn = 9789231002595 |wydawca = UNESCO Publishing |url = https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000260770 |język = en}}</ref>. Obie wersje tekstu opierają się na przeglądzie literatury naukowej i konsultacjach z ekspertami; druga nawiązuje do ruchu [[Evidence-based medicine|medycyny opartej na dowodach]] bezpośrednio w tytule. |
||
Celem publikacji |
Celem publikacji jest rozwinięcie u dzieci i młodzieży pozytywnego i odpowiedzialnego postępowania w zakresie spraw związanych z seksualnością w odniesieniu do siebie oraz do innych członków społeczeństwa. Zagadnienia należytej edukacji seksualnej są istotne w kontekście istniejących na terenie Europy zjawisk związanych ze zdrowiem seksualnym, takich jak np. wzrost liczby zakażeń [[Ludzki wirus niedoboru odporności|wirusem HIV]], zachorowania na inne [[choroby przenoszone drogą płciową]], niechciane ciąże nastolatek czy [[Przemoc seksualna|przemoc seksualna]]{{r|bzga}}. |
||
W większości krajów europejskich opracowano własne wytyczne dotyczące edukacji seksualnej, jednak dokument Biura Regionalnego Światowej Organizacji Zdrowia w Europie powstał jako zbiór standardów edukacji seksualnej dla 53 krajów regionu europejskiego, obejmujących rozległy obszar zachodniej półkuli od Atlantyku do Pacyfiku{{r|bzga}}. |
W większości krajów europejskich opracowano własne wytyczne dotyczące edukacji seksualnej, jednak dokument Biura Regionalnego Światowej Organizacji Zdrowia w Europie powstał jako zbiór standardów edukacji seksualnej dla 53 krajów regionu europejskiego, obejmujących rozległy obszar zachodniej półkuli od Atlantyku do Pacyfiku{{r|bzga}}. |
||
Według tekstu, edukacja seksualna przyczynia się do ogólnej promocji zdrowia, zapewnia dzieciom i młodym osobom bezstronne, zgodne z wiedzą naukową informacje dotyczące wszystkich aspektów seksualności, a równocześnie pomaga im rozwinąć umiejętności radzenia sobie z tymi informacjami tak, aby uniknąć potencjalnych czynników ryzyka. Prewencyjny charakter edukacji seksualnej zapobiega negatywnym następstwom związanym z seksualnością, poprawia jakość życia, zdrowia i powoduje dobre samopoczucie{{r|bzga}}. |
|||
== Eksperci == |
== Eksperci == |
||
Inicjatywa opracowania zbioru zaleceń dotyczących edukacji seksualnej zaistniała w 2008. Zespół utworzyło 19 doświadczonych w zakresie edukacji seksualnej ekspertów z 9 krajów Europy Zachodniej, specjalistów z zakresu medycyny, psychologii oraz nauk społecznych. |
Inicjatywa opracowania zbioru zaleceń dotyczących edukacji seksualnej zaistniała w 2008. Zespół utworzyło 19 doświadczonych w zakresie edukacji seksualnej ekspertów z 9 krajów Europy Zachodniej, specjalistów z zakresu medycyny, psychologii oraz nauk społecznych. |
||
W procesie opracowywania dokumentu udział wzięły instytucje rządowe, organizacje pozarządowe, organizacje międzynarodowe i środowiska akademickie. W wyniku trwających przeszło półtora roku prac uzgodnione zostały obecne standardy edukacji seksualnej, które mogą stać się wytycznymi dla wielu krajów we wprowadzaniu holistycznego wychowania seksualnego, zapewniając praktyczną pomoc w tworzeniu właściwych programów nauczania{{r|bzga}}. |
W procesie opracowywania dokumentu udział wzięły instytucje rządowe, organizacje pozarządowe, organizacje międzynarodowe i środowiska akademickie. W wyniku trwających przeszło półtora roku prac uzgodnione zostały obecne standardy edukacji seksualnej, które mogą stać się wytycznymi dla wielu krajów we wprowadzaniu holistycznego wychowania seksualnego, zapewniając praktyczną pomoc w tworzeniu właściwych programów nauczania{{r|bzga}}. |
||
== Kontrowersje == |
|||
Standardy WHO stały się przedmiotem kontrowersji w Polsce, gdy część przedstawicieli Kościoła oraz konserwatywnych działaczy politycznych opisała je w kategoriach „seksualizacji dzieci” i naruszania praw wychowawczych rodziców. Szczególną rolę odegrały przedstawiane przez nich interpretacje fragmentów tekstu dotyczących [[Masturbacja dziecięca|masturbacji dziecięcej]]<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Mazur: Czego Trzaskowski i WHO chcą uczyć dzieci? |data = |data dostępu = 2019-03-22 |opublikowany = Klub Jagielloński |url = https://klubjagiellonski.pl/2019/03/11/mazur-czego-trzaskowski-i-who-chca-uczyc-dzieci/ |język = pl}}</ref>. Przeciwko takim odczytaniom głos zabrali m.in. psychologowie zajmujący się edukacją seksualną, członkowie zarządu [[Polskie Towarzystwo Seksuologiczne|Polskiego Towarzystwa Seksuologicznego]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Eksperci o standardach WHO: trzeba dzieci uczyć, jak budować granice |data dostępu = 2019-03-22 |opublikowany = tvnwarszawa.tvn24.pl |url = https://tvnwarszawa.tvn24.pl/r/news,285865.html}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Pawłowicz pisze o "zboczeńcach". Ostra odpowiedź |data = 2019-03-12 |data dostępu = 2019-03-22 |opublikowany = Fakt |url = https://www.fakt.pl/wydarzenia/polityka/burza-po-slowach-prezesa-pis-o-ataku-na-dzieci-krystyna-pawlowicz-pisze-o-zboczencach/94ez3fb}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Przedszkolaki zmuszane do masturbacji? Zobacz, co jest faktem, a co fantazją o Deklaracji LGBT |data = 2019-03-11 |data dostępu = 2019-03-22 |opublikowany = oko.press |url = https://oko.press/przedszkolaki-zmuszane-do-masturbacji-zobacz-co-jest-faktem-a-co-fantazja-w-deklaracji-lgbt/ |język = pl-PL}}</ref>, oraz szefowa oddziału WHO w Polsce<ref>{{Cytuj |tytuł = Światowa Organizacja Zdrowia odkłamuje bzdury z „poradnika” prawicowej fundacji |data dostępu = 2019-03-22 |opublikowany = Newsweek.pl |url = http://www.newsweek.pl/polska/swiatowa-organizacja-zdrowia-odklamuje-bzdury-z-poradnika-prawicowej-fundacji/mq2yb51 |język = pl}}</ref>. Wyrazili przekonanie, że dokument przedstawia edukację jako proces wymagający aktywnej roli rodziców, którego ważnym celem jest nauczenie dzieci stawiania i szanowania granic intymności. |
|||
W świetle obecnej wiedzy naukowej, całościowa, dostosowana do wieku edukacja seksualna może przeciwdziałać zjawisku uprzedmiatawiającej i nieodpowiedniej seksualizacji, oraz [[Wykorzystywanie seksualne dzieci|wykorzystywaniu seksualnemu dzieci]], i zwiększać jego wykrywalność<ref>{{Cytuj |autor = Monika Zielona-Jenek, Katarzyna Waszyńska |tytuł = Zjawisko seksualizacji jako wyzwanie dla współczesnej edukacji |data = 2016 |data dostępu = 2019-03-22 |isbn = 9788323230885 |wydawca = Wydawnictwo Naukowe UAM |url = https://repozytorium.amu.edu.pl/handle/10593/17656}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Kerryann Walsh, Karen Zwi, Susan Woolfenden, Aron Shlonsky |redaktor = Cochrane Developmental, Psychosocial and Learning Problems Group |tytuł = School-based education programmes for the prevention of child sexual abuse |czasopismo = Cochrane Database of Systematic Reviews |data = 2015-04-16 |data dostępu = 2019-03-22 |doi = 10.1002/14651858.CD004380.pub3 |url = http://doi.wiley.com/10.1002/14651858.CD004380.pub3 |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Douglas B. Kirby |tytuł = The impact of abstinence and comprehensive sex and STD/HIV education programs on adolescent sexual behavior |czasopismo = Sexuality Research & Social Policy |data = 2008-09-01 |data dostępu = 2019-03-22 |issn = 1553-6610 |wolumin = 5 |numer = 3 |s = 18 |doi = 10.1525/srsp.2008.5.3.18 |url = https://doi.org/10.1525/srsp.2008.5.3.18 |język = en}}</ref>. |
|||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
||
Wersja z 22:26, 22 mar 2019
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.
Standardy edukacji seksualnej w Europie – publikacja Światowej Organizacji Zdrowia i niemieckiego Federalnego Biura ds. Edukacji Zdrowotnej (BZgA) zawierająca zalecenia dla osób i instytucji odpowiedzialnych za zdrowie i edukację seksualną, wydana w 2010 roku[1] (w 2012 w języku polskim[2]), i zaktualizowana w 2018[3]. Obie wersje tekstu opierają się na przeglądzie literatury naukowej i konsultacjach z ekspertami; druga nawiązuje do ruchu medycyny opartej na dowodach bezpośrednio w tytule.
Celem publikacji jest rozwinięcie u dzieci i młodzieży pozytywnego i odpowiedzialnego postępowania w zakresie spraw związanych z seksualnością w odniesieniu do siebie oraz do innych członków społeczeństwa. Zagadnienia należytej edukacji seksualnej są istotne w kontekście istniejących na terenie Europy zjawisk związanych ze zdrowiem seksualnym, takich jak np. wzrost liczby zakażeń wirusem HIV, zachorowania na inne choroby przenoszone drogą płciową, niechciane ciąże nastolatek czy przemoc seksualna[2].
W większości krajów europejskich opracowano własne wytyczne dotyczące edukacji seksualnej, jednak dokument Biura Regionalnego Światowej Organizacji Zdrowia w Europie powstał jako zbiór standardów edukacji seksualnej dla 53 krajów regionu europejskiego, obejmujących rozległy obszar zachodniej półkuli od Atlantyku do Pacyfiku[2].
Według tekstu, edukacja seksualna przyczynia się do ogólnej promocji zdrowia, zapewnia dzieciom i młodym osobom bezstronne, zgodne z wiedzą naukową informacje dotyczące wszystkich aspektów seksualności, a równocześnie pomaga im rozwinąć umiejętności radzenia sobie z tymi informacjami tak, aby uniknąć potencjalnych czynników ryzyka. Prewencyjny charakter edukacji seksualnej zapobiega negatywnym następstwom związanym z seksualnością, poprawia jakość życia, zdrowia i powoduje dobre samopoczucie[2].
Eksperci
Inicjatywa opracowania zbioru zaleceń dotyczących edukacji seksualnej zaistniała w 2008. Zespół utworzyło 19 doświadczonych w zakresie edukacji seksualnej ekspertów z 9 krajów Europy Zachodniej, specjalistów z zakresu medycyny, psychologii oraz nauk społecznych.
W procesie opracowywania dokumentu udział wzięły instytucje rządowe, organizacje pozarządowe, organizacje międzynarodowe i środowiska akademickie. W wyniku trwających przeszło półtora roku prac uzgodnione zostały obecne standardy edukacji seksualnej, które mogą stać się wytycznymi dla wielu krajów we wprowadzaniu holistycznego wychowania seksualnego, zapewniając praktyczną pomoc w tworzeniu właściwych programów nauczania[2].
Kontrowersje
Standardy WHO stały się przedmiotem kontrowersji w Polsce, gdy część przedstawicieli Kościoła oraz konserwatywnych działaczy politycznych opisała je w kategoriach „seksualizacji dzieci” i naruszania praw wychowawczych rodziców. Szczególną rolę odegrały przedstawiane przez nich interpretacje fragmentów tekstu dotyczących masturbacji dziecięcej[4]. Przeciwko takim odczytaniom głos zabrali m.in. psychologowie zajmujący się edukacją seksualną, członkowie zarządu Polskiego Towarzystwa Seksuologicznego[5][6][7], oraz szefowa oddziału WHO w Polsce[8]. Wyrazili przekonanie, że dokument przedstawia edukację jako proces wymagający aktywnej roli rodziców, którego ważnym celem jest nauczenie dzieci stawiania i szanowania granic intymności.
W świetle obecnej wiedzy naukowej, całościowa, dostosowana do wieku edukacja seksualna może przeciwdziałać zjawisku uprzedmiatawiającej i nieodpowiedniej seksualizacji, oraz wykorzystywaniu seksualnemu dzieci, i zwiększać jego wykrywalność[9][10][11].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ New European guidelines on sexuality education: experts say sexuality education should start from birth. WHO Regional Office for Europe, 2010-10-20. (ang.).
- ↑ a b c d e Biuro Regionalne Światowej Organizacji Zdrowia dla Europy i Federalne Biuro ds. Edukacji Zdrowotnej (BZgA), Biuro Regionalne WHO dla Europy i BZgA. Standardy edukacji seksualnej w Europie. Podstawowe zalecenia dla decydentów oraz specjalistów zajmujących się edukacją i zdrowiem, s. 5, 7, ISBN 978-83-7563-149-4.
- ↑ UNESCO i inni, International technical guidance on sexuality education: an evidence-informed approach, UNESCO Publishing, 15 stycznia 2018, ISBN 978-92-3-100259-5 [dostęp 2019-03-22] (ang.).
- ↑ Mazur: Czego Trzaskowski i WHO chcą uczyć dzieci? [online], Klub Jagielloński [dostęp 2019-03-22] (pol.).
- ↑ Eksperci o standardach WHO: trzeba dzieci uczyć, jak budować granice [online], tvnwarszawa.tvn24.pl [dostęp 2019-03-22].
- ↑ Pawłowicz pisze o "zboczeńcach". Ostra odpowiedź [online], Fakt, 12 marca 2019 [dostęp 2019-03-22].
- ↑ Przedszkolaki zmuszane do masturbacji? Zobacz, co jest faktem, a co fantazją o Deklaracji LGBT [online], oko.press, 11 marca 2019 [dostęp 2019-03-22] (pol.).
- ↑ Światowa Organizacja Zdrowia odkłamuje bzdury z „poradnika” prawicowej fundacji [online], Newsweek.pl [dostęp 2019-03-22] (pol.).
- ↑ Monika Zielona-Jenek, Katarzyna Waszyńska, Zjawisko seksualizacji jako wyzwanie dla współczesnej edukacji, Wydawnictwo Naukowe UAM, 2016, ISBN 978-83-232-3088-5 [dostęp 2019-03-22].
- ↑ Kerryann Walsh i inni, School-based education programmes for the prevention of child sexual abuse, Cochrane Developmental, Psychosocial and Learning Problems Group (red.), „Cochrane Database of Systematic Reviews”, 2015, DOI: 10.1002/14651858.CD004380.pub3 [dostęp 2019-03-22] (ang.).
- ↑ Douglas B. Kirby, The impact of abstinence and comprehensive sex and STD/HIV education programs on adolescent sexual behavior, „Sexuality Research & Social Policy”, 5 (3), 2008, s. 18, DOI: 10.1525/srsp.2008.5.3.18, ISSN 1553-6610 [dostęp 2019-03-22] (ang.).
