Łazar Aronsztam

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Łazar Aronsztam
Data i miejsce urodzenia

21 czerwca 1896
Równe albo Borzna albo Romny

Data śmierci

25 marca 1938

Sekretarz
Okres

od 1924
do 1924

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Zachodniej Białorusi

Odznaczenia
Order Czerwonego Sztandaru

Łazar Aronsztam, ps. Artur, Jakub Czarniak (ukr. Лазар Наумович Аронштам, ros. Лазарь Наумович Аронштам, biał. Лазар Навумавіч Аранштам) (ur. 21 czerwca 1896 w Równem[1] lub w Borznie w guberni czernihowskiej[2] lub w Romnach guberni połtawskiej[3], zm. 1939[1] lub 25 marca 1938[2]) – działacz ukraińskiego, polskiego, rosyjskiego i białoruskiego ruchu komunistycznego pochodzenia żydowskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jest synem Nauma i Jekatieriny (Katarzyny) Aronsztam. Miał trzech braci (Ilja (1895–1919) i Boris (1899–1919) bolszewicy-politrukowie w Armii Czerwonej, zginęli w walkach w trakcie wojny domowej, Grigorij (1893–1938) też walczył w Armii Czerwonej w czasie wojny domowej ale podczas czystek stalinowskich został rozstrzelany w 19 marca 1938 roku)[4] oraz siostrę Esfir[5].

W 1900 rodzina przeniosła się do Łodzi[6]. W 1915 wstąpił do Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji (bolszewików) SDPRR(b). Agitator wśród miejscowych robotników. Brał udział w wydarzeniach rewolucji lutowej w Charkowie[7]. Podczas pobytu w Moskwie wziął udział w rewolucji październikowej. Służył w Armii Czerwonej jako komisarz dywizji i komisarz inspekcji artylerii.

Odznaczony w 1921 Orderem Czerwonego Sztandaru[2].

W 1924 władze WKP(b) skierowały go do podziemnej pracy partyjnej na terenie północno-wschodniej Polski. Wszedł w skład Komunistycznej Partii Zachodniej Białorusi jako sekretarz jej KC oraz członek KC KPP. W tym samym roku został aresztowany przez władze polskie. W 1928 wyjechał do ZSRR w ramach wymiany więźniów politycznych. Na obszarze Białoruskiej SRR pełnił obowiązki sekretarza komitetu okręgowego KP(b)B w Witebsku.

Od 1929 był dyrektorem zarządu politycznego białoruskiego okręgu wojskowego. Od 1933 analogiczną funkcję pełnił na Dalekim Wschodzie. Podczas czystek stalinowskich 31 maja 1937 aresztowany[2], skazany 9 lutego 1938[8] (wyrok zatwierdzony przez Stalina) i rozstrzelany 25 marca 1938. W 2 czerwca 1956 dokonano jego rehabilitacji[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Белорусская ССР, краткая энциклопедия, Том 5. Белорус. сов. энциклопедия, 1982
  2. ↑ a b c d Справочник по истории Коммунистической партии и Советского Союза 1898 - 1991. Аронштам Лазарь Наумович
  3. ↑ Трагедия советской деревни: 1934-1936. Виктор Петрович Данилов, Роберта Тхомпсон Маннинг, Линне Виола. "Российская полит. энциклопедия", 1999
  4. ↑ Справочник по истории Коммунистической партии и Советского Союза 1898 - 1991. Аронштам Григорий Наумович
  5. ↑ Н.Н. Непомнящий. 20 лет неразгаданных тайн: От Гражданской до Отечественной. Вече, 2003
  6. ↑ АРОНШТАМ Григорий Наумович. [dostęp 2013-04-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-17)].
  7. ↑ "Дорогой наш товарищ Сталин!" ...и другие товарищи: обращения родственников репрессированных командиров Красной Армии к руководителям страны. Николай Семенович Черушев. Звенья, 2001 ISBN 5-7870-0051-X
  8. ↑ Сталинские расстрельные списки. [dostęp 2011-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-31)].
  9. ↑ Репрессированные военнослужащие Красной Армии.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego t. 1, Warszawa 1978.
  • Маракоў Л.У., "Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі 1794-1991", Т.1, Mińsk 2003
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Łazar_Aronsztam&oldid=70249723”