Antoni Dziekoński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Antoni Dziekoński
Herb
Korab
Rodzina

Dziekońscy herbu Korab

Data i miejsce śmierci

18 listopada 1796
Grodno

Ojciec

Jan Dziekoński

Matka

Wiktoria Dukszta

Żona

Karolina Mizgier, podstolanka orszańska

Dzieci

Józef Dziekoński, poseł na Sejm Wielki, generał wojsk polskich
Michał Dziekoński, prezydent sądu wyższego Guberni Grodzieńskiej
Kazimierz Dziekoński, generał wojsk polskich, uczestnik Powstania Listopadowego

Odznaczenia
Order Orła Białego Order Świętego Stanisława (Rzeczpospolita Obojga Narodów)

Antoni Dziekoński herbu Korab (zm. 18 listopada 1796 w Grodnie[1]), syn Jana i Wiktorii z Duksztów – szambelan Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1766 roku[2], podskarbi nadworny litewski od 1785 roku, pisarz polny litewski od 1768, strażnik polny litewski w latach 1775-1782[3], konsyliarz konfederacji generalnej Wielkiego Księstwa Litewskiego w konfederacji targowickiej[4], członek konfederacji grodzieńskiej 1793 roku[5].

Sprawowane urzędy[edytuj | edytuj kod]

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był członkiem konfederacji generalnej Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1764 roku[6]. W 1765 roku został stolnikiem wołkowyskim i chorążym chorągwi petyhorskiej. Wybrany pisarzem wojsk Wielkiego Księstwa Litewskiego. Został posłem na sejm z powiatu słonimskiego. W 1768 roku mianowany pisarzem polnym litewskim. W latach 1775-1784 zasiadał jako konsyliarz w Radzie Nieustającej. Członek Departamentu Wojskowego Rady Nieustającej w 1777 roku[7].

W 1784 roku odznaczony Orderem Świętego Stanisława a w 1785 Orderem Orła Białego.

Dzięki poparciu ambasadora rosyjskiego Ottona Magnusa von Stackelberga został w 1785 mianowany podskarbim nadwornym litewskim, po obaleniu Antoniego Tyzenhauza. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego[8].

Wybrany ex ministerio sędzią Sejmu Czteroletniego w 1788 roku[9]. Był zagorzałym przeciwnikiem konstytucji 3 maja.

W 1791 roku zmuszony był zrzec się swojego urzędu na rzecz Tomasza Wawrzeckiego, który zresztą i tak nie przyjął tej godności. W czasie wojny polsko-rosyjskiej 1792, gorąco aprobował przystąpienie |Stanisława Augusta Poniatowskiego do konfederacji targowickiej.

Później był jednym z organizatorów sejmu rozbiorowego w Grodnie. Chcąc się wkupić w łaski Katarzyny II i licząc na otrzymanie kolejnego urzędu, oddał na czas obrad swój dom obecnemu tam posłowi rosyjskiemu Jakobowi Sieversowi. Na sejmie grodzieńskim w 1793 roku został mianowany przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego członkiem deputacji do traktowania z posłem rosyjskim Jakobem Sieversem[10]. Wziął udział w delegacji do układów z Rosją, która zaakceptowała II rozbiór Polski. 22 lipca 1793 roku podpisał traktat cesji przez Rzeczpospolitą ziem zagarniętych przez Rosję a 25 września cesji ziem zagarniętych przez Prusy w II rozbiorze Polski[11]. W lutym 1795 pojechał w delegacji hołdowniczej do Petersburga. Katarzyna II nadała mu tytuł hrabiego.

Zmarł w niesławie.

Pierwotnie pochowany w Grodnie. Jego syn – Michał ekshumował rodziców i ponownie zostali pogrzebani w krypcie przydwornej kaplicy w Kraśniku w dniu 3 lipca 1824 roku.

Rodzina[edytuj | edytuj kod]

Z małżeństwa z Karoliną Mizgierówną[12] (zm. 1799)[13], podstolanką orszańską, pozostawił synów Józefa, posła na Sejm Czteroletni, generała wojsk litewskich, Michała, uczestnika Powstania Kościuszkowskiego, prezesa sądów grodzieńskich oraz Kazimierza, generała wojsk polskich, uczestnika Powstania Listopadowego. W przeciwieństwie do starszego brata – zarówno Michał jak i Kazimierz sprzeciwili się ojcu walcząc w Wojnie o Konstytucję 3 Maja. Jego brat Onufry był stolnikiem wołkowyskim i deputatem na Trybunał Główny Wielkiego Księstwa Litewskiego.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Akt nr 193 z Księgi Zgonów parafii Wielkie Eysymontty 1820-1826. Ustalił na podstawie wzmiankowanego dokumentu ekshumacyjnego Ludwik Olczyk, genealog polski.
  2. Antoni Magier, Estetyka miasta stołecznego Warszawy, 1963, s. 434.
  3. Mariusz Machynia, Valdas Rakutis, Czesław Srzednicki, Wojsko Wielkiego Księstwa Litewskiego, Kraków 1999, s. 11.
  4. Złota księga szlachty polskiej, r. XII, Poznań 1890, s. 149.
  5. Volumina Legum, t. X, Poznań 1952, s. 54.
  6. Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 73.
  7. Kolęda warszawska na rok 1777, Warszawa 1777, [b.n.s]
  8. Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 310.
  9. Volumina Legum, t. IX, Kraków 1889, s. 98.
  10. Volumina Legum, t. X, Poznań 1952, s. 11-23.
  11. Volumina Legum, t. X, Poznań 1952, s. 23, 36.
  12. A. Boniecki Herbarz Polski, tom V, s. 176, S. Uruski, Rodzina t. t. III, s. 342
  13. Metryka ponownego pochówku nr 194/1824 z parafii Wielkie Eysymontty.