Bracia Szamirowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Maksim i Gabri’el Szamirowie

Bracia Szamirowie (hebr. האחים שמיר) – Gabri’el i Maksim Szamirowie, duet izraelskich projektantów plakatów, banknotów, monet kolekcjonerskich i znaczków pocztowych. Bracia Szamirowie byli jednymi z najważniejszych grafików Izraela.

Historia[edytuj | edytuj kod]

½ funta z członkinią ruchu pioniersko-wojskowego Nachal projektu braci Szamirów

Gabri’el Szamir (hebr. גבריאל שמיר, ur. 1909, zm. 1992), Maksim Szamir (hebr. מקסים שמיר, ur. 1910, zm. 1990) i Lejba Szamir (hebr. לייבה שמיר, ur. 1914, zm. 1994) urodzili się w Lipawie w Imperium Rosyjskim (obecnie Łotwa). Gabri’el i Maksim uczyli się w Szkole Sztuk Pieknych Charlottenburg(inne języki), z kolei Lejba postanowił zostać śpiewakiem. Po ukończeniu szkoły dwaj starsi bracia założyli w 1933 roku studio graficzne o nazwie Studio Braci Szeftelowicz w Rydze w secesjonistycznej kamienicy projektu Konstantīnsa Pēkšēnsa(inne języki). Maksim wyjechał do Palestyny w 1934 roku, a Gabri’el rok później. W 1935 roku w Tel Awiwie na ul. Rothschilda kupili mieszkanie, do którego przenieśli swoje studio o zmienionej już nazwie Bracia Szamirowie. Założyli także Związek malarzy hebrajskich dla grafiki użytkowej. Ich działalność związana była z projektowaniem plakatów, reklam i etykiet na potrzeby przedsiębiorstw w języku hebrajskim. W swoich projektach wykorzystywali motywy i przedstawienia związane z ruchem syjonistycznym (np. pejzaże Ziemi Izraela, rolnictwo, żołnierzy i pionierów)[1][2].

W 1948 roku dwaj bracia zaprezentowali swój projekt herbu Izraela w związku z rozpisanym konkursem. Projekt przedstawiał tarczę heraldyczną z centralnie umieszczoną modernistyczną menorą. Każde z ramion ukoronowane było jedną gwiazdą. Po lewej i po prawej stronie menory znajdowały się gałązki oliwne (przykład). Bracia uzasadnili swoją propozycję tym, iż chcieli stworzyć nowoczesny herb młodego państwa, który nawiązywałby do tradycji. Projekt okazał się zbyt nowoczesny i państwowa komisja postanowiła wstrzymać się z wyborem. Poproszono braci, aby stworzyli nową propozycję ze świecznikiem podobnym do tego z Łuku Tytusa. Takie zestawienie miało połączyć porażkę przeszłości z odrodzonym państwem i wiecznością narodu żydowskiego. Nowy projekt został zaakceptowany jednogłośnie przez komisję oraz tymczasową radę państwa[3].

W 1958 roku bracia zostali poproszeni o wykonanie projektów awersów nowych banknotów Banku Izraela drugiej emisji funta izraelskiego. Przedstawienia odwoływały się do ideologii syjonistycznej i ukazywały: członkinię ruchu Nachal na tle kibucu i pól, rybaka na tle portu, robotnika na tle fabryki, naukowca w laboratorium oraz dwójkę pionierów na tle Negewu[1][4][5].

Znaczki braci Szamirów
Znaczek na jubileusz kibucu Degania
Znaczek upamiętniający żydowskich spadochroniarzy podczas II wojny światowej
Znaczek z serii Ryby Morza Czerwonego
Znaczek z Chaimem Nachmanem Bialikiem
Znaczek na 20-lecie niepodległości
Znaczek z okazji dnia niepodległości w 1962 roku
Znaczek zaprojektowany dla Togo, 1961 rok
Znaczek zaprojektowany dla Togo, 1964 rok
Znaczek z Theodorem Herzlem

W 1959 roku wykonali jubileuszową serię znaczków w celu upamiętnienia powstania Jesud ha-Ma’ali, Merchawji oraz Deganii[6].

W latach 50. i 60. XX wieku studio projektowało znaczki pocztowe, plakaty, ulotki. Prace braci cieszyły się taką popularnością, że proszeni byli o wykonywanie projektów dla rządu na potrzeby pożyczki narodowej, walki z nielegalnym handlem, obowiązku szkolnego, czy aktywizacji młodzieży[1].

W latach 1965–1967 oraz 1969–1970 bracia wykonali projekty dwóch serii izraelskich znaczków pocztowych przedstawiających herby miast państwa Izrael[7][8].

Bracia Szamirowie zaangażowani byli także w wykonanie projektów izraelskich monet kolekcjonerskich z serii Chanuka (1961[9], 1962[10], 1963[11], 1974[12], 1975[13], 1980[14]).

W 1974 roku studio zostało zamknięte. Maksim wykonywał projekty znaczków pocztowych dla państw afrykańskich, Ameryki Środkowej i Azji. Gabri’el zajął się działalnością charytatywną i wykonywał malowidła ścienne w salach Uniwersytetu Telawiwskiego i salach szpitalnych[1].

Bracia są znani również z zaprojektowania serii znaczków: z okazji 14., 19. i 20. rocznicy niepodległości Izraela[15][16][17], z rybami Morza Czerwonego[18], motylami Izraela[19], czy z okazji olimpiady szachowej w 1964[20].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d האחים שמיר, האחים שמיר [online] [dostęp 2021-10-07].
  2. מכון שנקר לתיעוד וחקר העיצוב בישראל, האחים שמיר [online] [dostęp 2021-10-07].
  3. Mishory ↓.
  4. Bank Izraela, Second Series of the Pound [online] [dostęp 2021-10-07].
  5. Pinchas Bar-Zeev, Chapter III, Banknotes, Page 3, Bank of Israel Lira series, 1955 – 1975, „Sheqel.info” [dostęp 2021-10-07].
  6. התאחדות בולאי ישראל, יובלות [online] [dostęp 2021-10-07].
  7. התאחדות בולאי ישראל, סמלי ערים א' 1965 – 1967 [online] [dostęp 2021-10-07].
  8. התאחדות בולאי ישראל, סמלי ערים 2 1969 – 1970 [online] [dostęp 2021-10-07].
  9. Israel Coins and Medals Corporation, וישלח נפשו מנגד [online] [dostęp 2021-10-07].
  10. Israel Coins and Medals Corporation, חנוכייה מאיטליה [online] [dostęp 2021-10-07].
  11. Israel Coins and Medals Corporation, חנוכייה מצפון אפריקה [online] [dostęp 2021-10-07].
  12. Israel Coins and Medals Corporation, חנוכייה מדמשק [online] [dostęp 2021-10-07].
  13. Israel Coins and Medals Corporation, חנוכייה מהולנד [online] [dostęp 2021-10-07].
  14. Israel Coins and Medals Corporation, חנוכייה מקורפו [online] [dostęp 2021-10-07].
  15. התאחדות בולאי ישראל, יום העצמאות הארבעה עשר [online] [dostęp 2021-10-07].
  16. התאחדות בולאי ישראל, יום העצמאות התשעה עשר [online] [dostęp 2021-10-07].
  17. התאחדות בולאי ישראל, יום העצמאות העשרים [online] [dostęp 2021-10-07].
  18. התאחדות בולאי ישראל, דגי ים סוף 1962 [online] [dostęp 2021-10-07].
  19. התאחדות בולאי ישראל, פרפרי ישראל [online] [dostęp 2021-10-07].
  20. התאחדות בולאי ישראל, אולימפיאדת השחמט [online] [dostęp 2021-10-07].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]