Czesław Filipowicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Lowdown (dyskusja | edycje) o 09:43, 20 kwi 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Czesław Filipowicz
Ilustracja
pułkownik obserwator inżynier pułkownik obserwator inżynier
Data i miejsce urodzenia

23 kwietnia 1892
Uciana

Data i miejsce śmierci

9 września 1967
Londyn

Przebieg służby
Siły zbrojne

Siły Powietrzne RP
Polskie Siły Zbrojne

Jednostki

21 Eskadra Niszczycielska,
1 Pułk Lotniczy,
Departament Lotnictwa Cywilnego Ministerstwa Komunikacji,
Kierownictwo Zaopatrzenia Lotnictwa,
Dowództwo Lotnictwa Ministerstwa Spraw Wojskowych

Stanowiska

dyrektor departamentu ministerstwa,
szef KZL,
szef kontroli w DL MSW

Główne wojny i bitwy

wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Polowa Odznaka Obserwatora
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej Order Krzyża Orła III Klasy (Estonia) Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Wojenny 1914-1918 (Francja) Medal Pamiątkowy Wielkiej Wojny (Francja) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki) Komandor Orderu Zasługi Wojskowej (Bułgaria) Kawaler Orderu Krzyża Południa (Brazylia)

Czesław Filipowicz (ur. 23 kwietnia 1892 w Ucianej, zm. 9 września 1967 w Londynie) – pułkownik obserwator inżynier Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się 23 kwietnia 1892[1] jako syn Feliksa[2]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do Wojska Polskiego. W lotnictwie wojskowym II RP został zweryfikowany w stopniu porucznika. W tym stopniu brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej 1920-1921 jako obserwator 21 Eskadry Niszczycielskiej, pododdziale lotnictwa bombowego Wojska Polskiego. Od 3 do 10 września 1922 wraz z mjr. pil. Ludomiłem Rayskim na samolocie Breguet 14A2 brał udział I Międzynarodowych Zawodach Lotniczych w Zurychu uzyskując wyróżnienie i nagrodę specjalną w okrężnym locie alpejskim[3]. Jako oficer nadetatowy 1 Pułku Lotniczego w stopniu kapitana w 1923 pracował w Departamencie IV Żeglugi Powietrznej[4]. Ukończył studia z tytułem inżyniera. 23 stycznia 1928 roku awansował na podpułkownika ze starszeństwem z 1 stycznia 1928 roku i 2. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa. Pełnił wówczas służbę w Ministerstwie Komunikacji, pozostając w kadrze oficerów lotnictwa[5]. W lipcu 1932 roku został dyrektorem (naczelnikiem) samodzielnego Departamentu Lotnictwa Cywilnego w Ministerstwie Komunikacji (wcześniej Wydziału)[6][7][8]. W tej funkcji m.in. uczestniczył w obradach Międzynarodowej Federacji Lotniczej[9] i wygłaszał odczyty przez radio w Rozgłośni Lwowskiej[10].

11 września 1933 podjął wraz z kpt. pil. Józefem Lewoniewskim próbę pobicia międzynarodowego rekordu długości lotu w linii prostej bez lądowania dla samolotów turystycznych I kategorii (w 1929 ustanowionego przez pilota Lalouetta) , na trasie Warszawa – KazańSwierdłowskOmsk (3400 km) oraz ewentualnie – Krasnojarsk (4600 km), na specjalnie przerobionym samolocie PZL.19 (m.in. dodanie dodatkowych zbiorników z paliwem) ze znakami SP-AHH. Po starcie z lotniska Okęcie i ośmiu i pół godzinach lotu, w wyniku silnej turbulencji w chmurach, doszło do przeciągnięcia i wejścia w niezamierzony korkociąg. Samolot udało się wyprowadzić z korkociągu tuż nad ziemią, jednak maszyna zahaczyła skrzydłem o ziemię i rozbiła się we wsi Zasurskoje koło miejscowości Jadrino pod Kazaniem. Pilot Józef Lewoniewski zginął, a Czesław Filipowicz został lekko ranny[11][12]. Zbiegiem okoliczności, wypadek miał miejsce dokładnie rok po wypadku śmiertelnym Żwirki i Wigury. Do wypadku mogła się przyczynić cecha samolotu PZL.19 jaką była mała stateczność w ślizgu i przesunięty do tyłu środek masy (w wyniku zabudowy dodatkowych zbiorników z paliwem) – co zmniejszało zapas stateczności podłużnej. Po powrocie do Polski Czesław Filipowicz przebywał w szpitalu[13][13][14].

W maju 1935 roku został przeniesiony z dyspozycji szefa Departamentu Aeronautyki Ministerstwa Spraw Wojskowych do Kierownictwa Zaopatrzenia Lotnictwa na stanowisko kierownika[15][16]. 27 czerwca 1935 roku awansował na pułkownika ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 roku i 2. lokatą w korpusie oficerów aeronautyki[17]. W 1939 był szefem kontroli przemysłowej Dowództwa Lotnictwa Ministerstwa Spraw Wojskowych. Działał w ramach Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej[18][19]

Po wybuchu II wojny światowej 1939 i kampanii wrześniowej przedostał się na Zachód. Został oficerem Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii.

Po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii. Zmarł 9 września 1967 w Londynie. Pochowany na cmentarzu Gunnersbury. Był żonaty.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Oficerowie. muzeumwp.pl. [dostęp 31 marca 2015].
  2. Powrót płk. Czesława Filipowicza po zakończonej katastrofą próbie pobicia rekordu lotu na odległość. audiovis.nac.gov.pl. [dostęp 13 kwietnia 2015].
  3. Okres międzywojenny. Kalendarium. [dostęp 2015-04-13].
  4. a b c d Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923, s. 19.
  5. Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 540, 547.
  6. Inżynier Czesław Filipowicz dyrektorem Departamentu Lotnictwa. „Gazeta Lwowska”, s. 5, Nr 161 z 17 lipca 1932. 
  7. Czy wiesz, że. „Nasze Korzenie”, s. 50, 1 / 2011. 
  8. Rokowania lotnicze polsko-czechosłowackie w Warszawie. audiovis.nac.gov.pl. [dostęp 13 kwietnia 2015].
  9. Wyjazd dyr. Filipowicza i mjr. Kwiecińskiego do Hagi. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 201 z 3 września 1932. 
  10. Co usłyszymy przez radio?. „Gazeta Lwowska”, s. 8, Nr 248 z 28 października 1932. 
  11. Sytuacje niebezpieczne podczas prób w locie i demonstrowania sprzętu lotniczego – cz. 1. „Polska Technika Lotnicza”, s. 4, Nr 6 / 2010. 
  12. Andrzej Glass, Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939, Warszawa, WKiŁ, 1977, s. 243-244.
  13. a b Podpułkownik Czesław Filipowicz w szpitalu w Jadrinie po katastrofie samolotowej podczas próby bicia międzynarodowego rekordu długości lotu w linii prostej bez lądowania dla samolotów turystycznych z pilotem Józefem Leniowskim, który zginął. audiovis.nac.gov.pl. [dostęp 13 kwietnia 2015].
  14. Podpułkownik Czesław Filipowicz w szpitalu w Jadrinie po katastrofie samolotowej podczas próby bicia międzynarodowego rekordu długości lotu w linii prostej bez lądowania dla samolotów turystycznych z pilotem Józefem Leniowskim, który zginął. audiovis.nac.gov.pl. [dostęp 13 kwietnia 2015].
  15. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 8 z 1 czerwca 1935 roku, s. 52.
  16. Jerzy Konieczny: Kronika lotnictwa polskiego 1241-1945. s. 92-97.
  17. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 9 z 28 czerwca 1935 roku, s. 65.
  18. Robert Gujski: Prawda wybiórcza. 2009-04-30. [dostęp 2015-04-13].
  19. Otwarcie kursu instruktorów lotniczych Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej w Warszawie. audiovis.nac.gov.pl. [dostęp 13 kwietnia 2015].
  20. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 32.
  21. Rozporządzenie Ministra Spraw Wojskowych L. 6087/22 G.M.I. (Dziennik Personalny MSWojsk. z 1922 r. Nr 13, s. 385)
  22. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928 roku, s. 437.
  23. Piętnastolecie L. O. P. P.. Warszawa: Wydawnictwo Zarządu Głównego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, 1938, s. 280.
  24. Eesti tänab 1919-2000, Tallinn: Eesti Vabariigi Riigikantselei, 2000, s. 152-155, ISBN 9985-60-778-3 [dostęp 2014-10-23] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-27] (est.).
  25. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 20, 11 listopada 1936. 
  26. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Zezwolenie na przyjęcie i noszenie orderów. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”, s. 380, Nr 8 z 11 listopada 1931. Ministerstwo Spraw Wojskowych. 
  27. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 20, 11 listopada 1936. 
  28. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Zezwolenie na przyjęcie i noszenie orderów. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 38, 11 listopada 1937. 

Bibliografia