Czuprana
 Widok z Jaworek | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
777 m n.p.m. |
Położenie na mapie Pienin  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°24′40,5″N 20°30′39,0″E/49,411250 20,510833
| |
Czuprana (777 m[1]), Cupryna 775 m[2] – mniejszy z dwóch szczytów Góry Jarmuta położonej w gminie Szczawnica, w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim. Od drugiego, położonego na wschód szczytu – Jarmuta (794 m) oddzielony jest przełęczą Matwijowa (763 m). Szczyty te oddalone są od siebie ok. 370 m w prostej linii. Południowe – wschodnie stoki Czuprany opadają do doliny Palkowskiego Potoku, północne do doliny Grajcarka. Masyw Jarmuty leży na północ od głównego grzbietu Małych Pienin, od Cyrhli oddzielona jest Klimontowską Przełęczą, a jej wierzchołki oddalone są od tego grzbietu ok. 750 m w prostej linii[1][2].
Czuprana jest niemal całkowicie porośnięta lasem, głównie świerkowo-jodłowym z domieszką buka. W XVIII wieku w dolnej części południowo-wschodnich jej zboczy istniały kopalnia niskoprocentowych rud srebra, założona przez P. K. Sanguszko, ówczesnego właściciela okolicznych terenów. Kopalnia okazała się zupełnie nieopłacalna. Pozostały po niej wykute w skale sztolnie o długości kilkudziesięciu metrów. Jest to tzw. Bania w Jarmucie – kopalnia srebra z lat 1732–1739. Jest niedostępna dla turystów. W 1997 r. dezyzją Rady Gminy Szczawnica utworzono tutaj mający powierzchnię 0,1 ha. użytek ekologiczny o nazwie Sztolnie na górze Jarmuta[3].
Czuprana i Jarmuta są dobrze rozpoznawalnym elementem krajobrazu, gdyż na szczycie Jarmuta stoi widoczny z wielu miejsc przekaźnik RTV. Na Czupraną nie prowadzą szlaki turystyczne, można jednak wejść na nią drogami leśnymi i ścieżkami. U podnóża północnych zboczy Czuprany pionowa ściana gołych skał – to ślady kopalni andezytu, który eksploatowany był tutaj w kamieniołomie Maniów[3].
Nazwa góry pochodzi od tatarskiego słowa czubryna. Był to pęk włosów na ciemieniu ogolonej głowy[3].
Z chronionych gatunków mchów w 2016 r. znaleziono tu naleźlinę skalną (Andreaea rupestris var. rupestris)[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Pieniny polskie i słowackie. Mapa turystyczna 1:25 000, Piwniczna: Agencja Wydawnicza „WiT” s.c., 2008.
- ↑ a b Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [online] [dostęp 2021-10-11].
- ↑ a b c Józef Nyka, Pieniny, wyd. IX, Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006, ISBN 83-915859-4-8.
- ↑ Grzegorz Vončina, Adam Stebel, Materiały do flory mchów (Bryophyta) pienińskiego pasa skałkowego (Karpaty Zachodnie), „Pieniny. Przyroda i człowiek”, 14, 2016, s. 79–89.