Glosselytrodea

	Glosselytrodea
	Martynov, 1938
	Okres istnienia: perm–jura PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Podgromada	owady uskrzydlone
Infragromada	nowoskrzydłe
Rząd	Glosselytrodea
Synonimy
	Jurinida M. Zalessky, 1929;
	Jurinida M. Zalessky, 1929;

Glosselytrodea – wymarły rząd owadów nowoskrzydłych. Znane są z zapisu kopalnego od permu wczesnego do jury późnej. Ich skamieniałości znajdowane są na terenie Europy Zachodniej, Rosji, Azji Środkowej i Wschodniej, Australii i obu Ameryk^[1].

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Nazwę Glosselytrodea wprowadził w 1938 roku przez Andriej Martynow, a synonimiczną Jurinida w 1929 roku Michaił Zalesskij. Systematyka rzędu jest problematyczna, a liczba wyróżnionych rodzin waha się od 3 do 7. W 2013 Aleksandr Rasnicyn i Danił Aristow zrewidowali podział rzędu, wyróżniając 4 rodziny^[2]:

Część autorów sugeruje, że Permoberothidae powinny być może zostać wyłączone z Glosselytrodea i zaliczone do Protoneuroptera. Pozostałe rodziny określa się jako Glosselytrodea s. str.. Relacje filogenetyczne tego rzędu z innymi nowoskrzydłymi pozostają niejasne. Część autorów uznaje Glosselytrodea z Permoberothidae włącznie za spokrewnione z siatkoskrzydłymi (Neuropterida), natomiast inni wskazują na bliższe pokrewieństwo Glosselytrodea s. str. z prostoskrzydłymi^[3].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Owady te w większości są znane tylko z odcisków skrzydeł. Nieliczne szczątki ciał wskazują, że miały hipognatyczną głowę, smukłe odnóża i nieczłonowane lub wieloczłonowe przysadki odwłokowe. Osiągały stosunkowo niewielkie rozmiary. Skrzydła obu par miały podobny kształt i wymiary, ale przednia para często była stwardniała i tworzyła pokrywy (tegminy), przypominające te u Protocoleoptera^[3]. Stwardnienie to odbywało się zarówno przez wzmacnianie błony skrzydła jak i przez pogrubienie żyłek – to ostatnie jest sposobem charakterystycznym dla chrząszczy^[2]. U Glosselytrodea s. str. użyłkowanie składało się z licznych żyłek poprzecznych. Przednie skrzydła miały nabrzmiałą nasadę i poszerzone pole prekostalne^[3]. Wzdłuż brzegów skrzydła biegła jedna lub dwie żyłki otokowe (tylko żyłka radialna albo radialna i postkubitalna). Równolegle biegnące żyłki osiowe były do siebie zbliżone albo przynajmniej częściowo zlane. Nasada dyskowej części skrzydła była wciśnięta między płat prekostalny a analny i całkowicie zapełniona przez szypułki sektora radialnego, żyłki medialnej i przedniej żyłki kubitalnej^[2]. Pole analne przednich skrzydeł odgraniczała dobrze widoczna bruzda klawalna. Skrzydła tylnej pary nie miały pola prekostalnego^[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ D.Y. Huang, A. Nel, Q.B. Lin, F.B. Dong. The first Glosselytrodea (Insecta) from the latest Middle Permian of Anhui Province, China. „Annales de la Société Entomologique de France”. 112, s. 179-182, 2007.
↑ ^a ^b ^c A.P. Rasnitsyn, D.S. Aristov.. New fossil insects (Insecta: Caloneurida, Hypoperlida, Palaeomanteida, Jurinida) from the Middle and Upper Permian of European Russia. „Paleontological Journal”. 47, s. 678-704, 2013.
↑ ^a ^b ^c ^d David Grimaldi, Michael S.Engel: Evolution of the Insects. Cambridge University Press., 2005, s. 332-333. ISBN 978-1-107-26877-7.

[Huang-1] D.Y. Huang, A. Nel, Q.B. Lin, F.B. Dong. The first Glosselytrodea (Insecta) from the latest Middle Permian of Anhui Province, China. „Annales de la Société Entomologique de France”. 112, s. 179-182, 2007.

[Rasnicyn-2] A.P. Rasnitsyn, D.S. Aristov.. New fossil insects (Insecta: Caloneurida, Hypoperlida, Palaeomanteida, Jurinida) from the Middle and Upper Permian of European Russia. „Paleontological Journal”. 47, s. 678-704, 2013.

[GrimaldiEngel-3] David Grimaldi, Michael S.Engel: Evolution of the Insects. Cambridge University Press., 2005, s. 332-333. ISBN 978-1-107-26877-7.

[1]

[2]

[3]