Godfrey Harold Hardy

Godfrey Harold Hardy

Data i miejsce urodzenia	7 lutego 1877 Cranleigh
Data i miejsce śmierci	1 grudnia 1947 Cambridge
Zawód, zajęcie	matematyk
Narodowość	Anglik
Tytuł naukowy	profesor zwyczajny
Alma Mater	Uniwersytet w Cambridge
Uczelnia	Uniwersytet w Cambridge, Uniwersytet Oksfordzki
Wyznanie	ateista
Małżeństwo	kawaler
Krewni i powinowaci	(siostra)
Odznaczenia
członek Royal Society laureat Medalu Sylwestra

{{Biogram infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | alt grafiki = Nieznane pola: "podpis".

Godfrey Harold Hardy (ur. 7 lutego 1877 w Cranleigh, zm. 1 grudnia 1947 w Cambridge) – angielski matematyk.

Był profesorem Uniwersytetu w Cambridge. Jego prace dotyczyły teorii liczb, teorii szeregów i równań całkowych. Jednym z jego osiągnięć było odkrycie talentu hinduskiego matematyka Srinivasy Ramanujana, z którym współpracował od 1914.

Udowodnił, że częstości genotypów w populacji diploidalnej nie zmieniają się z pokolenia na pokolenie, przy spełnieniu określonych warunków (prawo Hardy’ego-Weinberga – będące kamieniem węgielnym w genetyce populacji, na równi z prawami Mendla). Znany jest także z wydanego w 1940 eseju A Mathematician's Apology opisującego jego życie i poglądy. Książka ukazała się również w Polsce pod tytułem Apologia matematyka.

Wczesne życie i kariera

Urodził się 7 lutego 1877 roku w rodzinie nauczycielskiej. Ojciec był kierownikiem i nauczycielem w szkole średniej Cranleigh School (Surrey), matka – nauczycielką w Lincoln Training College. Od wczesnej młodości przejawiał uzdolnienia matematyczne i smykałkę do operacji na liczbach. Po ukończeniu szkoły w Cranleigh, uzyskał stypendium w Winchester College, w roku 1896 został przyjęty do Trinity College na Uniwersytecie Cambridge. W 1903 uzyskał stopień magistra (Master of Art). Od 1906 był wykładowcą w Cambridge. W 1919 roku przeniósł się do Oxfordu, gdzie objął katedrę geometrii (Savilian Chair of Geometry) na tamtejszym uniwersytecie, opuszczoną przez usuniętego ze stanowiska Bertranda Russella. W latach 1928-1929 wykładał na Uniwersytecie Princeton. Do Cambridge powrócił w 1931 roku i objął profesurę (Sadlerian Professor of Pure Mathematics), którą piastował do 1942 roku.

Dorobek naukowy

Pozostawał pod wpływem matematyków z kontynentalnej Europy (Cours d'analyse de l'École Polytechnique Camille'a Jordana), pasjonowała go czysta matematyka. Współpracował z Johnem E. Littlewoodem w rozwoju analizy matematycznej i teorii liczb. Wspólnie opracowali uogólnienie problemu Waringa oraz systemy liczb bliźniaczych.

Pomimo iż uważał się za czystego matematyka, którego dorobek nie znajdzie żadnego praktycznego zastosowania jego prace zostały wykorzystane m.in. przez Nielsa Bohra przy konstruowaniu modelu atomu oraz w termodynamice i fizyce kwantowej, przy opisie statystyki Bosego-Einsteina. Sformułował jedno z podstawowych praw genetyki populacji, udowadniając, że częstości genotypów w populacji diploidalnej nie zmieniają się z pokolenia na pokolenie, przy spełnieniu określonych warunków (prawo Hardy’ego-Weinberga).

Jego prace zostały wydane w siedmiu tomach przez wydawnictwo Oxford Univerisity Press.

Osobowość

Przyjaźnił się z G. E. Moore'em, Bertrandem Russellem i Johnem Maynardem Keynesem. Był fanem krykieta. Bardzo nieśmiały, nie lubił występować publicznie, nie akceptował swego wyglądu – podobno miał w zwyczaju zasłaniać ręcznikami lustra w hotelach, w których się zatrzymywał.

Aforyzmy

• „Matematyk, tak jak malarz lub poeta, jest twórcą wzorów. Jednakże jego wzory są trwalsze niż ich, ponieważ tkanką, z której powstały, są idee.”
• „Żaden matematyk, nie powinien nigdy zapomnieć, że matematyka, bardziej niż jakakolwiek inna dziedzina sztuki czy nauki, jest domeną ludzi młodych.”

Linki zewnętrzne

• John J. O'Connor; Edmund F. Robertson: Godfrey Harold Hardy w MacTutor History of Mathematics archive (ang.)
• G. H. Hardy Apologia Matematyka [1]