Grab (województwo podkarpackie)
49°26′23″N 21°26′22″E/49,439722 21,439444
| wieś | |
.jpg) Szkoła podstawowa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
powyżej 500 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
13 |
| Kod pocztowy |
38-232[4] |
| Tablice rejestracyjne |
RJS |
| SIMC |
0355335[5] |
Położenie na mapie gminy Krempna  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu jasielskiego  | |
| 49°26′23″N 21°26′22″E/49,439722 21,439444[1]
| |
Grab (j. łemkowski Граб) – wieś położona w Polsce w województwie podkarpackim, w powiecie jasielskim, w gminie Krempna[5][6]. Miejscowość typu łańcuchówki leży nad potokiem Ryjak, dopływem Wisłoki.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W latach 1769–1770 w okolicach Grabiu istniał obóz konfederatów barskich, skąd oddziały Kazimierza Pułaskiego i Zawadzkiego dokonywały wypadów na Pilzno i Lwów. 13 stycznia 1770 w rejonie Grabiu miała miejsce bitwa z Rosjanami, w której konfederaci ponieśli klęskę, a Pułaski został ranny. W 1770 obóz został prawie zniszczony przez wojska rosyjskie[7]. Resztki obozu spod Grabiu przeniesiono w okolice Koniecznej i Izb.
W 1849 przez Grab przemaszerowały jednostki wojska rosyjskiego udające się na Węgry w celu pacyfikacji powstania. W latach 1911–1912 w Grabiu działał o. Maksym Sandowycz, duchowny prawosławny krzewiący wiarę prawosławną oraz orientację prorosyjską wśród Łemków. W 1945 większość ludności Grabu wyjechała do ZSRR, dwa lata później pozostałych mieszkańców przymusowo wysiedlono na Ziemie Odzyskane.
W latach PRL istniało tu duże Państwowe Gospodarstwo Rolne[7].
Obiekty[edytuj | edytuj kod]
- Szkoła podstawowa z przedszkolem i klasami 1–3, kierowana do 2011 roku przez Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Przygranicznych, która w okresie letnim zamienia się w schronisko młodzieżowe
- Drewniany kościół Matki Boskiej Śnieżnej użytkowany przez parafię św. Maksymiliana Kolbe w Krempnej. Kościół (kaplica) został wybudowany w latach 1972–1973 w miejscu cerkwi greckokatolickiej z 1809, która spłonęła w 1953.
- Cmentarz wojenny nr 4
- Cmentarz wojenny nr 5
- Remiza OSP
Na przełęczy nad Grabiem znajdowało się dawne przejście graniczne Ożenna-Nižná Polianka.
Drogi[edytuj | edytuj kod]
Przez Grab wiodą: droga wojewódzka nr 992, która na granicy państwa łączy się z drogą po stronie słowackiej, droga dojazdowa do niektórych domów oraz drogi leśne i dojazdowe do pól. Najwięcej mieszkańców żyje przy drodze wojewódzkiej 
.
-
Kościół filialny -
Cmentarz wojenny nr 4 -
Cmentarz wojenny nr 5 -
Kapliczka przydrożna -
Droga wojewódzka nr 992 w Grabiu -
Potok Ryjak przepływający przez miejscowość
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 37003
- ↑ Wieś Grab w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-03-14], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-03-14].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 329 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT.
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ a b Beskid Niski i Pogórze (mapa). Stanisław Kłos (oprac.). Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1981.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Grab, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 761.
- Siedziba gminy: Krempna
| Wsie | |
|---|---|
| Osady | |
| Części wsi |
|
| Przysiółek wsi | |
| Nieistniejąca wieś | |
| Nieoficjalna część wsi |
