Gwido Poten

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gwido Poten
Guido von Poten
Ilustracja
pułkownik kawalerii pułkownik kawalerii
Data urodzenia

26 sierpnia 1879

Data i miejsce śmierci

1940
USRR, ZSRR

Przebieg służby
Lata służby

do 1928

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Jednostki

4 Pułk Ułanów Cesarza
18 Pułk Ułanów Pomorskich
15 Pułk Ułanów Poznańskich
XVI Brygada Kawalerii

Stanowiska

dowódca pułku kawalerii
dowódca brygady kawalerii
członek O. T. O.

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska

Odznaczenia
Order Korony Żelaznej III klasy (Austro-Węgry) Krzyż Zasługi Wojskowej (w czasie wojny) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Krzyż Wojskowy Karola Krzyż Jubileuszowy Wojskowy Krzyż Żelazny (1813) II Klasy Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)

Gwido Erwin Poten (ur. 26 sierpnia 1879, zm. 1940 w ZSRR) – pułkownik kawalerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był pochodzenia austriackiego[1]. Urodził się austriackiej, szlacheckiej rodzinie galicyjskiej, jako syn Ernesta[2]. Służył w c. i k. armii, w której został awansowany na stopień rotmistrza ze starszeństwem z 1 maja 1913 w 4 pułku ułanów cesarza w Żółkwi (wraz z nim służył wówczas por. Aleksander Pragłowski). Brał udział w I wojnie światowej.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do Wojska Polskiego w 1918. Przydzielony do 18 pułku ułanów. Został awansowany do stopnia majora, następnie do stopnia podpułkownika. Jednocześnie do maja 1920 był komendantem Szkoły Oficerów Jazdy w Przemyślu. Był także instruktorem w Centrum Wyszkolenia Kawalerii Grudziądzu[3]. Od września 1921 do 5 czerwca 1924 pełnił stanowisko dowódcy 15 pułku Ułanów Poznańskich. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 23. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 roku – kawalerii)[4]. 1 czerwca 1924 roku został mianowany dowódcą XVI Brygady Kawalerii we Lwowie[5][6]. 28 stycznia 1928 roku został mianowany członkiem Oficerskiego Trybunału Orzekającego[7]. Z dniem 31 grudnia 1928 roku został przeniesiony w stan spoczynku[8]. W 1934, jako pułkownik kawalerii w stanie spoczynku, był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr VI jako oficer przewidziany do użycia w czasie wojny i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lwów Miasto[9].

We Lwowie był jednym z prezesów honorowych Towarzystwa b. Żołnierzy 1 Pułku Ułanów Wielkopolskich (15 pułku ułanów poznańskich), założonego w maju 1933[a][10]. Był członkiem zwyczajnym Kasyna i Koła Literacko-Artystycznego we Lwowie[11].

Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez funkcjonariuszy NKWD. Miał być przetrzymywany i torturowany w więzieniach lwowskich. Prawdopodobnie na Zamarstynowie na wiosnę 1940 został zamordowany przez NKWD. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 71/1-18 oznaczony numerem 2379; jego tożsamość została podana jako Gwidon Poten)[12]. Ofiary tej zbrodni zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.

Czterej pułkownicy kawalerii w stanie spoczynku z Oficerskiej Kadry Okręgowej nr VI w 1934 wymienieni jako oficerowie przewidziani do użycia w czasie wojny, tj. Stefan Cieński, Rudolf Lang, Wawrzyniec Łobaczewski, Gwido Poten, zostali zamordowani w 1940 i widnieją na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Inny prezes honorowy towarzystwa, płk Konrad Zembrzuski, także został ofiarą zbrodni katyńskiej w 1940.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michał Żółtowski: Garść wspomnień z przeszłości. Praktyka i ćwiczenia wojskowe w 15. Pułku Ułanów Poznańskich 1938-1939. zoltowscy.org.pl. [dostęp 2014-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (8 grudnia 2007)].
  2. Gwido Poten. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 2020-12-21].
  3. Koń przed... panną. cwk.grudziadz.pl. [dostęp 2014-12-09].
  4. Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 151.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 66 z 13 lipca 1924 roku, s. 383, zmieniono rozkaz o mianowaniu dowódcą brygady.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 53 z 5 czerwca 1924 roku, s. 309, tu ogłoszono mianowanie dowódcą X BK.
  7. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 3 z 28 stycznia 1928 roku, s. 24.
  8. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 302.
  9. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 971.
  10. Historia Towarzystwa. 15pu.pl. [dostęp 2014-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (9 grudnia 2014)].
  11. Sprawozdanie Wydziału Kasyna i Koła Literacko-Artystycznego we Lwowie za czas od 1 kwietnia 1934 do 31 marca 1935 przedłożone Walnemu Zgromadzeniu w dniu 29 maja 1935. Lwów: 1935, s. 33.
  12. Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 75. [dostęp 2014-10-27].
  13. a b c d e f Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 1011.
  14. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 120 z 16 listopada 1925 roku, s. 649.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]