Jan Pawlak (prawnik)
Data i miejsce urodzenia |
17 września 1911 |
---|---|
Data śmierci |
2 stycznia 1989 |
Prezes Sądu Najwyższego kierujący Izbą Cywilną | |
Okres |
od 23 maja 1967 |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Jan Pawlak (ur. 17 września 1911 w Kaliszu[1], zm. 2 stycznia 1989) – polski prawnik i działacz polityczny ruchu ludowego, prezes Sądu Najwyższego w latach 1967–1981.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Kariera zawodowa[edytuj | edytuj kod]
Pochodził z rodziny chłopskiej[1], syn Jana i Heleny[2]. W 1930 ukończył Gimnazjum im. A. Asnyka w Kaliszu[3][1][a]. W latach 1931–1939 pracował w administracji Sądu Grodzkiego w Sieradzu. W okresie II wojny światowej, podczas niemieckiej okupacji pracował w Warszawie, gdzie w 1944 uzyskał tytuł magistra prawa na tajnym Uniwersytecie Warszawskim[1].
Uczestnik powstania warszawskiego, żołnierz VI zgrupowania[b].
Po wojnie odbył aplikację i został sędzią Sądu Okręgowego w Sieradzu, w latach 1951–1953 pełnił funkcję prezesa Sądu Powiatowego w tym mieście. W 1953 został sędzią Sądu Najwyższego. Od 1959 na stanowisku podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości[1]. Po uchwaleniu w 1962 nowej ustawy o Sądzie Najwyższym, ze względu na sprawowaną funkcję w ministerstwie, przestał być sędzią[4]. W 1967 został jednak prezesem Izby Cywilnej Sądu Najwyższego[1][5], którym był do 1981.
Był również członkiem Komisji Prawa Rolnego Zrzeszenia Prawników Polskich oraz Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich[1].
W latach 1982-1989 był członkiem Trybunału Stanu (I i II kadencja)[6].
Działalność w ruchu ludowym[edytuj | edytuj kod]
Od 1946 członek prokomunistycznego Stronnictwa Ludowego, z którym w 1949 przystąpił do Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. W latach 1947–1950 był radnym Powiatowej Rady Narodowej[1].
W 1964 został zastępcą członka Naczelnego Komitetu ZSL (najwyższy organ tej partii). W latach 70. i 80. wchodził w skład Głównego Sądu Partyjnego ZSL[1].
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
Otrzymał Order Sztandaru Pracy II klasy[1], Złoty Krzyż Zasługi (1954)[7] i Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)[8].
Pochówek[edytuj | edytuj kod]
Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (II B 30/4/2)[9].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Według strony BIP IPN Jan Pawlak ukończył gimnazjum humanistyczne w Sieradzu i miał się urodzić w miejscowości Kalisk, przy czym miejscowość o takiej nazwie nie jest znana.
- ↑ Autorzy Słownika biograficznego działaczy ruchu ludowego nie precyzują, co to było za zgrupowanie wojskowe, ani jakiej organizacji było podporządkowane. Być może był to Batalion Golski albo Batalion Bełt Armii Krajowej.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j Słownik biograficzny działaczy ruchu ludowego. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1989, s. 313. ISBN 83-205-4045-3.
- ↑ Informacje w BIP IPN
- ↑ Krzysztof Jan Walczak: Szkoła kaliska. I Liceum Ogólnokształcące im. Adama Asnyka w Kaliszu : nauczyciele i wychowankowie. Kalisz: Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 1998, s. 212. ISBN 83-85638-29-6.
- ↑ Arkadiusz Bereza. Polityczne i prawne uwarunkowania uchwalenia ustawy o Sądzie Najwyższym w 1962 r. „Miscellanea Historico-Iuridica”. XIV, z. 1, s. 50, 2015. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
- ↑ XXV lat wymiaru sprawiedliwości PRL. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1969, s. 175.
- ↑ Trybunał Stanu. Poprzednie kadencje. trybunalstanu.pl. [dostęp 2020-06-18]. (pol.).
- ↑ M.P. z 1954 r. nr 103, poz. 1340.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 106, poz. 1419.
- ↑ Wyszukiwarka grobów w Warszawie.
- Absolwenci I Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Asnyka w Kaliszu
- Absolwenci Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego
- Członkowie Trybunału Stanu (Polska Ludowa)
- Członkowie Zrzeszenia Prawników Polskich
- Działacze Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego
- Ludzie urodzeni w Kaliszu
- Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy II klasy
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Politycy Stronnictwa Ludowego (1944–1949)
- Powstańcy warszawscy
- Radni Powiatowych Rad Narodowych
- Sędziowie Sądu Najwyższego (Polska Ludowa)
- Urzędnicy Ministerstwa Sprawiedliwości (Polska Ludowa)
- Urodzeni w 1911
- Wiceministrowie i urzędnicy PRL
- Zmarli w 1989