Kościół św. Jerzego w Tychnowach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Jerzego i Opatrzności Bożej w Tychnowach
265 (d. 166/N)
kościół parafialny
Ilustracja
Widok od strony prezbiterium
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Miejscowość

Tychnowy

Adres

ul. Leśna 30, Tychnowy

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Jerzego i Opatrzności Bożej

Wezwanie

św. Jerzy

Położenie na mapie gminy wiejskiej Kwidzyn
Mapa konturowa gminy wiejskiej Kwidzyn, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jerzego i Opatrzności Bożej w Tychnowach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jerzego i Opatrzności Bożej w Tychnowach”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jerzego i Opatrzności Bożej w Tychnowach”
Położenie na mapie powiatu kwidzyńskiego
Mapa konturowa powiatu kwidzyńskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jerzego i Opatrzności Bożej w Tychnowach”
Ziemia53°46′48,1170″N 18°57′32,2031″E/53,780032 18,958945

Kościół św. Jerzego i Opatrzności Bożej w Tychnowachrzymskokatolicki kościół parafialny należący do parafii pod tym samym wezwaniem[1] (diecezja elbląska) zlokalizowany w miejscowości Tychnowy (województwo pomorskie). Jest najstarszą świątynią dolnego Powiśla[2].

Architektura i historia[edytuj | edytuj kod]

Gotycki, salowy obiekt na planie prostokąta[2] wzniesiono w XIV wieku. Wnętrze przebudowano około 1600 za rządów kasztelana gdańskiego i wojewody pomorskiego, Stanisława Konarskiego[3]. Powstało wówczas m.in. sklepienie gwiaździste, wykonane najpewniej przez artystę z kręgu architekta Bartłomieja Pipera z Gdańska. Wieża oraz kruchta dobudowane zostały w 1869[4]. Szczyt wschodni jest schodkowy, zdobiony sterczynami i blendami[3].

Kościół był silnym ośrodkiem polskości w regionie, nabożeństwa głoszono tu zawsze w języku polskim. Przez 64 lata lokalnym proboszczem był działacz patriotyczny, ksiądz Piotr Baranowski, który utworzył przy świątyni szpital dla ubogich, bibliotekę i czytelnię polską, jak również prowadził naukę języka polskiego, co wywoływało negatywne reakcje władz pruskich[4].

Wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Wewnątrz świątyni znajdują się kartusze z polskimi herbami szlacheckimi[3] wyrzeźbione na kamiennych wspornikach u nasady sklepienia. Kościół dysponuje trzema ołtarzami: głównym z XVIII wieku (dekoracja kotarowa z wizerunkiem Matki Bożej Różańcowej[2]) i bocznymi z lat 1840 i 1853. XVIII-wieczna ambona posiada bogaty program malarski, a chór muzyczny z tego samego okresu wspiera się na dwóch polichromowanych kolumnach. Jego balustradę zdobi siedem obrazów inspirowanych muzyką. Konfesjonały wykonano także w XVIII wieku. Do pozostałego wyposażenia kościoła należą: XIV-wieczna chrzcielnica z granitu, świecznik z 1584 oraz XVII-wieczna skrzynka z okuciami[4].

Otoczenie[edytuj | edytuj kod]

Świątynię otacza cmentarz wraz z bramą, kapliczką, historycznymi nagrobkami oraz zielenią wysoką. Brama i kapliczka w stylu neogotyckim powstały w drugiej połowie XIX wieku. Nekropolia została wpisana do rejestru zabytków z 7 lipca 1998 pod numerem 565/98 (obecny numer A-265)[2].

Na elewacji zewnętrznej kościoła wmurowana jest tablica upamiętniająca pielgrzymkę papieża św. Jana Pawła II na Warmię, Mazury i Powiśle (6 czerwca 1991)[5].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Diecezja, Tychnowy: Parafia Św. Jerzego - Diecezja Elbląska [online], diecezja.elblag.pl [dostęp 2023-10-26].
  2. a b c d tablica informacyjna in situ
  3. a b c Pomorskie Travel, Kościół pw. Św. Jerzego i Opatrzności Bożej w Tychnowy [online], Pomorskie.travel [dostęp 2023-10-26] (pol.).
  4. a b c Gmina Kwidzyn, Kościół w Tychnowach [online], Gmina Kwidzyn [dostęp 2023-10-26] (pol.).
  5. napis na tablicy pamiątkowej in situ