Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny i św. Wacława w Króliku Polskim
 A-147 z 08.05.1989[1]
| |||||||
.jpg) Widok strony od prezbiterium | |||||||
| Państwo | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||
| Miejscowość | |||||||
| Wyznanie | |||||||
| Kościół | |||||||
| parafia | |||||||
| Wezwanie | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie gminy Rymanów  | |||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |||||||
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego  | |||||||
 49°30′31,8″N 21°49′00,7″E/49,508833 21,816861
| |||||||
Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny i św. Wacława w Króliku Polskim – drewniany rzymskokatolicki kościół filialny pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny i św. Wacława, wzniesiony 1754, znajdujący się w miejscowości Królik Polski.
Kościół włączono do podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwotny średniowieczny kościół w Króliku Polskim zniszczył najazd tatarski w 1624. Świątynię odbudowano w 1647 z nową kamienną zakrystią. Równocześnie kościół ufortyfikowano budując kamienny mur i usypując obronny wał. Podczas najazdu wojsk Jerzego II Rakoczego w 1657 kościół zniszczony. Obecną świątynię zbudowano w 1754 z fundacji biskupa przemyskiego Wacława Hieronima Sierakowskiego. Pozostawiono murowaną zakrystię i prawdopodobnie wykorzystano część drewnianego budulca ze starej świątyni. Kościół konsekrowano w 1756. W 1944 w czasie działań wojennych zniszczono zwieńczenie wieży. Po zabezpieczeniu w 1945 świątynię odnowiono w 1950. W 1969 wykonano nową dekorację malarską[2]. Gruntowny remont kościoła przeprowadzono w latach 2018–2019[3].
Architektura i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]
Kościół to budowla drewniana, konstrukcji zrębowej, orientowany. Do prostokątnego prezbiterium zamkniętego trójbocznie, przylega od północy kamienna, otynkowana, także prostokątna zakrystia. Nawa szersza na rzucie prostokąta. Niska wieża, konstrukcji słupowo-ramowej, na planie zbliżonym do kwadratu, z kruchtą w przyziemiu, nieco odsunięta od korpusu nawowego i połączona z nim przejściem. Nakryta dachem namiotowym zwieńczonym pseudolatarnią. Nad prezbiterium i nawą oddzielne dachy dwuspadowe. W kalenicy dachu nawy ośmioboczna wieżyczka na sygnaturkę zwieńczona latarnią. Dachy i ściany pokryte gontem[2][4].
-
Elewacja południowa -
Wnętrze -
Elewacja północna
.jpg)
.jpg)
Wewnątrz stropy z fasetą. W zakrystii zachował się kamienny portal z 1647, z żelaznymi drzwiami. Na belce tęczowej grupa Pasji z XIX w. Na wyposażeniu świątyni znajduje się[2][4]:
- ołtarz główny, późnobarokowy z II połowy XVIII w., z obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem, malowanym na desce z 1636
- dwa ołtarze boczne z XVIII w. przeniesione z cerkwi w Kamionce
- chrzcielnica kamienna z około 1720
- prospekt organowy z 1756, zakupiony przez fundatora kościoła
- ambona z 1759
Otoczenie[edytuj | edytuj kod]
Wokół placu kościelnego zachowały się pozostałości muru kamiennego i wałów obronnych z XVII w.[2] Na wschód od kościoła znajduje się nagrobek i grota Matki Boskiej z Lourdes z XIX w.[4] Od strony północnej usytuowany jest nowy murowany kościół parafialny zbudowany w latach 1999–2005[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2020-11-14].
- ↑ a b c d Krzysztof Zieliński: Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego. PRO CARPATHIA, Rzeszów 2015, s. 138. ISBN 978-83-61577-68-3.
- ↑ a b Historia parafii i zabytki. Strona internetowa parafii w Króliku Polskim. [dostęp 2020-12-07].
- ↑ a b c Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda: Kościoły drewniane Karpat i Podkarpacia. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2001, s. 189. ISBN 83-85557-88-1.