Komenda Rejonu Uzupełnień Bydgoszcz Miasto
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1930 |
| Rozformowanie |
1939 |
| Tradycje | |
| Rodowód |
PKU Bydgoszcz Miasto |
| Działania zbrojne | |
| kampania wrześniowa | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Podległość | |
| Skład |
PKU typ IV |
Komenda Rejonu Uzupełnień Bydgoszcz Miasto (KRU Bydgoszcz Miasto) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[1].
Historia komendy[edytuj | edytuj kod]
Jesienią 1930 roku na obszarze Okręgu Korpusu Nr VIII została utworzona Powiatowa Komenda Uzupełnień Bydgoszcz Miasto, która administrowała miastem Bydgoszcz. Jednocześnie dotychczasowa PKU Bydgoszcz została przemianowana na PKU Bydgoszcz Powiat. Nowo powstała PKU Bydgoszcz Miasto została zaliczona do IV typu składu osobowego PKU[2].
PKU Bydgoszcz Miasto razem z PKU Bydgoszcz Powiat miała swoją siedzibę przy ul. Gen. Bema 17[3].
PKU Bydgoszcz Miasto funkcjonowała na podstawie ustawy z dnia 23 maja 1924 roku o powszechnym obowiązku służby wojskowej oraz rozporządzeń wykonawczych do tejże ustawy[4], a także „Tymczasowej instrukcji służbowej dla PKU”, wprowadzonej do użytku rozkazem MSWojsk. Dep. Piech. L. 100/26 Pob.[2]
Zadania i organizacja PKU określone zostały w wydanej 27 maja 1925 roku instrukcji organizacyjnej służby poborowej na stopie pokojowej. W skład PKU Bydgoszcz Miasto wchodziły dwa referaty: I) referat administracji rezerw i II) referat poborowy[5].
31 lipca 1931 roku gen. dyw. Kazimierz Fabrycy, w zastępstwie ministra spraw wojskowych, rozkazem B. Og. Org. 4031 Org. wprowadził zmiany w organizacji służby poborowej na stopie pokojowej. Zmiany te polegały między innymi na zamianie stanowisk oficerów administracji w PKU na stanowiska oficerów broni (piechoty) oraz zmniejszeniu składu osobowego PKU typ I–IV o jednego oficera i zwiększeniu o jednego urzędnika II kategorii. Liczba szeregowych zawodowych i niezawodowych oraz urzędników III kategorii i niższych funkcjonariuszy pozostała bez zmian[6].
1 lipca 1938 roku weszła w życie nowa organizacja służby uzupełnień, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Bydgoszcz Miasto została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Bydgoszcz Miasto przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938 roku[7], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku wojskowym[8]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność KRU Bydgoszcz Miasto normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938 roku. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[9].
Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr VIII, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie i nadal obejmował miasto Bydgoszcz[1].
Komenda prowadziła ewidencję wszystkich oficerów z obszaru miasta Bydgoszczy oraz powiatów: bydgoskiego, wyrzyskiego, szubińskiego, chodzieskiego i sępoleńskiego[1].
KRU Bydgoszcz Miasto była jednostką mobilizującą. Zgodnie z planem mobilizacyjnym „W” komendant RU był odpowiedzialny za przygotowanie i przeprowadzenie mobilizacji części baonu wartowniczego nr 82 (dowództwo, 1. i 2. kompania oraz pluton karabinów maszynowych). Pozostałe dwie kompanie baonu (3. i 4.) mobilizowała KRU Inowrocław. Pod względem mobilizacji materiałowej KRU Bydgoszcz Miasto przydzielona była do 62 pp. Cały batalion mobilizował się w alarmie, w grupie jednostek oznaczonych kolorem niebieskim. Batalion pod względem ewidencyjnym należał do Ośrodka Zapasowego 15 Dywizji Piechoty[10]. Dowódcą zmobilizowanego baonu był mjr piech. rez. Jan Sławiński.
Obsada personalna[edytuj | edytuj kod]
Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych pełniących służbę w PKU i KRU Bydgoszcz Miasto, z uwzględnieniem najważniejszej zmiany organizacyjnej przeprowadzonej w 1938 roku (dotychczasowy referat I administracji rezerw został przemianowany na referat I ewidencji, a referat II poborowy na referat II uzupełnień)[11][12][13][14][15][a].
| Nazwa stanowiska | stopień imię i nazwisko | okres pełnienia funkcji | Kolejne stanowisko (dalsze losy) |
|---|---|---|---|
| Komendant | mjr piech. Ryszard Korzański | IX 1930[17] – III 1934[18] | dyspozycja dowódcy OK VIII |
| mjr żand. Alfred Skaza | IIV 1934 – VII 1935[19] | dyspozycja dowódcy OK VIII | |
| mjr piech. Emilian Piasecki | VIII 1935 – 1939[15] | ||
| kierownik I referatu | kpt. piech. / kpt. adm. (piech.) Mieczysław Chudziński | IX 1930 – 1939 | |
| kierownik II referatu | por. piech. / kpt. adm. (piech.) Franciszek Nałęcz-Jeleński[b] | IX 1930 – 1939 | †1940 Katyń[27] |
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[16].
- ↑ Kpt. adm. (piech.) Franciszek Teofil Czesław Nałęcz-Jeleński[20] ur. 20 lipca 1895 roku w Nowym Sączu, w rodzinie Feliksa i Franciszki z Mierzwińskich. Był członkiem Związku Strzeleckiego i żołnierzem 1 pułku piechoty Legionów Polskich. W 1923 roku pełnił służbę w 42 pp, w charakterze urzędnika wojskowego w XI randze[21]. Z dniem 1 stycznia 1925 roku został mianowany chorążym zawodowym w piechocie, wcielony do 42 pp i w lutym tego roku przydzielony do PKU Białystok na stanowisko oficera ewidencyjnego na powiat białostocki[22]. 3 listopada 1926 roku został mianowany podporucznikiem ze starszeństwem z 1 lipca 1925 roku i 68. lokatą w korpusie oficerów piechoty[23]. W lutym 1927 roku został przydzielony do PKU Suwałki na stanowisko referenta[24]. Był odznaczony Krzyżem Niepodległości i Srebrnym Krzyżem Zasługi (1938[25]). Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1937 roku w korpusie oficerów administracji, grupa administracyjna[26].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Dz.U. z 1939 r. nr 20, poz. 131.
- ↑ a b Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 40 z 23 grudnia 1930 roku, poz. 471.
- ↑ Księga Adresowa Miasta Bydgoszczy: 1936/37. Bydgoszcz: Jan Miernik, 1936, s. XVI.
- ↑ Dz.U. z 1924 r. nr 61, poz. 609.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 169.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 23 z 31 lipca 1931 roku, poz. 290.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 173.
- ↑ Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220.
- ↑ Historia WKU Suwałki ↓.
- ↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 729, 733.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 297.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 511.
- ↑ Lista starszeństwa 1933 ↓, s. 19, 43, 116.
- ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 42, 114.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 844.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. VI.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 303.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 30 marca 1934 roku, s. 133.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 92.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 12 marca 1934 roku, s. 99, minister spraw wojskowych sprostował nazwisko i kolejność imion z „Franciszek Czesław Teofil Jeleński” na „Franciszek Teofil Czesław Nałęcz-Jeleński”.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1559.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 17 lutego 1925 roku, s. 77.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 49 z 17 listopada 1926 roku, s. 399.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 4 lutego 1927 roku, s. 33.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938 roku, s. 40.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 309.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 235.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-09-07].
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1 lipca 1933. Warszawa: Przegląd Piechoty, 1933.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwca 1935. Warszawa: Dep. Piech. MSWojsk., 1935.
- Witold Jarno: Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918-1939. Łódź: Wydawnictwo „Ibidem”, 2001. ISBN 83-88679-10-4.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Jarosław Kowalewski: Historia Wojskowej Komendy Uzupełnień w Suwałkach. Wojskowa Komenda Uzupełnień w Suwałkach. [dostęp 2021-07-11].
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.