Okręty desantowe typu Mistral
Kraj budowy | |
---|---|
Użytkownicy | |
Stocznia | |
Wejście do służby |
2006-2016 |
Zbudowane okręty |
5 |
Okręty w służbie |
5 |
Dane taktyczno-techniczne | |
Wyporność |
21 300 t (pełna) |
Długość |
199,0 m |
Szerokość |
32,0 m |
Zanurzenie |
6,2 m |
Napęd |
3 zespoły prądnicowe z silnikiem wysokoprężnym Wärtsilä 16V32, 1 pomocniczy zespół prądnicowy z silnikiem wysokoprężnym Wärtsilä 18V200, 2 śruby |
Prędkość |
19 węzłów |
Zasięg |
11 000 mil przy prędkości 14 węzłów |
Załoga |
160 + 450 żołnierzy desantu |
Uzbrojenie |
2 wyrzutnie przeciwlotniczych pocisków rakietowych SIMBAD, |
Wyposażenie lotnicze |
16 śmigłowców |
Okręty desantowe typu Mistral – typ siedmiu współczesnych francuskich okrętów desantowych-doków łączących w sobie również cechy śmigłowcowców i okrętów dowodzenia (oficjalnie: BPC, fr. bâtiment de projection et de commandement – okręty projekcji sił i dowodzenia). Dotychczas (stan na listopad 2014) ukończono pięć jednostek tego typu. Trzy z nich trafiły do francuskiej marynarki wojennej – „Mistral” oraz „Tonnerre” w 2006 roku, zastępując okręty typu Ouragan, kolejna – „Dixmude” weszła do służby w 2012 roku.
Dwa okręty zamówione w 2010 roku przez Rosję – "Władywostok" i "Sewastopol" zostały zwodowane (odpowiednio w 2013 i w 2014), ale ze względów politycznych ich przekazanie zostało wstrzymane[1] zgodnie z decyzją prezydenta Hollande'a w czasie trwania kryzysu na Ukrainie[2]. W 2015 roku kontrakt zerwano, a jesienią oba okręty sprzedano Egiptowi[3].
Eksport
Zamówienie dla Rosji
W 2010 roku Rosja złożyła zamówienie na cztery okręty tego typu – dwie pierwsze jednostki miały zostać zbudowane we Francji, natomiast kolejne dwie w stoczni Admiraltejskie werfi, w Petersburgu[4]. Ostatecznie zamówienie ograniczono do dwóch jednostek, a plany budowy okrętów w rosyjskiej stoczni zarzucono[5]. Zawarta w 2011 roku umowa o wartości 1,6 mld dolarów jest największa w historii sprzedażą broni przez państwo NATO do Rosji[6]. Sprzedaż okrętów do Rosji wywołała protesty ze strony Gruzji, państw nadbałtyckich, USA i innych państw członkowskich NATO[7]. W listopadzie 2012 rosyjska marynarka wojenna ogłosiła, że okręty trafią do Floty Oceanu Spokojnego[8].
Wodowanie "Władywostoku" nastąpiło 15 października 2013[9].
W związku z sytuacją we wschodniej części Ukrainy, Stany Zjednoczone i Unia Europejska naciskały na Francję, aby ta zerwała kontrakt[10]. Francuski rząd początkowo ogłosił możliwość wstrzymania dostawy drugiego z okrętów, ostatecznie jednak, w przeddzień szczytu NATO w Walii, dostarczenie pierwszego okrętu również zostało zawieszone[11]. Niezależnie od tej decyzji rosyjscy marynarze rozpoczęli ćwiczenia z okrętem na morzu[2].
Strona rosyjska otrzymała zaproszenie na 14 listopada 2014 na odbiór pierwszego okrętu (Władywostok), ale zostało ono później anulowane. Dyrektor Generalny DCNS zwolnił dyrektora projektu Yves Destefanisa – osobę odpowiedzialną za przekazanie zaproszenia Rosjanom[12][13][1].
Drugi okręt dla Rosji (Sewastopol) został zwodowany w nocy z 20 na 21 listopada 2014[14].
5 sierpnia 2015 ujawniono, że Francja i Rosja porozumiały co do zerwania kontraktu i rekompensaty. Paryż zwróci ponad miliard euro zaliczki i kosztów szkolenia załogi oraz rosyjską broń. W zamian Rosjanie zrzekli się prawa własności do okrętów[15]. Komisja finansowa francuskiego senatu oszacowała, że sprzedaż okrętów do Egiptu zamiast do Rosji przyniesie straty w wysokości 200 do 250 mln euro[16].
Zakup przez Egipt
Po zgodzie Rosji na sprzedaż Mistrali do innego kraju Francja prowadziła rozmowy handlowe z Egiptem, Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi i Arabią Saudyjską[17]. Ostatecznie 23 września 2015 ujawniono, że Francja i Egipt porozumiały się w sprawie zakupu dwóch Mistrali, które zostały pierwotnie zbudowane dla Rosji[18]. Najprawdopodobniej koszt zakupu to 950 milionów euro (cena zawiera przeszkolenie 400 egipskich marynarzy)[19]. Pierwszy okręt został przekazany w czerwcu[20], a drugi we wreześniu 2016[21]. Jeden z okrętów ma służyć na Morzu Śródziemnym, drugi na Morzu Czerwonym[22].
Rosja ma dostarczyć Egiptowi helikoptery Ka-52K[23].
Funkcje i możliwości
Okręty typu Mistral mogą transportować 450 żołnierzy desantu oraz do 70 wozów bojowych (w tym 13 czołgów Leclerc). W wewnętrznym hangarze o powierzchni 1600 m² mieści się 16 śmigłowców (NH90, SA330 Puma, AS532 Cougar, EC665 Tigre), a liczący 5000 m² pokład pozwala na jednoczesny start lub lądowanie sześciu z nich. W doku okręty mogą przenosić cztery barki desantowe CTM, cztery łodzie desantowe LCU lub dwa poduszkowce transportowe LCAC. Każdy z okrętów posiada także szpital polowy z 69 łóżkami.
Okręty dla Rosji
Jednostki przeznaczone dla Rosji zostały przygotowanie do operacji na Morzu Arktycznym (są jednocześnie lodołamaczami). Konieczne technologie zostały dostarczone przez samą Rosję[24]. Uzbrojenie oraz systemy łączności i dowodzenia są produkcji rosyjskiej (ze względu na ograniczenia narzucane przez NATO jak i inne standardy obowiązujące w Rosji). Ponadto helikopterowce mają wyższe hangary, aby pomieścić śmigłowce produkowane przez rosyjski koncern Kamowa[9]. Rosyjskie desantowce miały przenosić śmigłowce Ka-29TB i Ka-52K, z których część dostarczono wcześniej do rosyjskiej WMF.
Mistral 140 i 160
We wrześniu 2014 DCNS zaprezentowała mniejszy model – Mistral 140 – na targach w Republice Południowej Afryce. Wyporność okrętu jest o około 1/3 mniejsza – do 14 000 t. Okręt jest też krótszy – 170 m w porównaniu do 199 m w pierwotnej wersji. Lądowiska dla helikopterów zostały zredukowane z 6 do 5.[25]
W ofercie DCNS znajduje się również wersja 160 o wyporności 16 000 t. Obie mniejsze wersje są oparte na tym układzie, jak pełnowymiarowe Mistrale[26].
Okręty
- Marine nationale – Francuska Marynarka Wojenna
- „Mistral” (L9013)
- „Tonnerre” (L9014)
- „Dixmude” (L9015)
- Egipska Marynarka Wojenna
- „Gamal Abdel Nasser” (1010) (ex-Władywostok)
- „Anwar Sadat” (1020) (ex-Sewastopol)
Przypisy
- ↑ a b Francja może odroczyć dostawę Mistrala jeszcze o trzy miesiące. Rzeczpospolita, 2014-11-04. [dostęp 2014-11-25].
- ↑ a b Francuski Mistral wyszedł w morze z rosyjską załogą. Rzeczpospolita, 2014-090-13. [dostęp 2014-11-25].
- ↑ Francja: Egipt kupił dwa mistrale pierwotnie zbudowane dla Rosji. [w:] Onet Wiadomości [on-line]. Grupa Onet.pl SA, 2015-09-23. [dostęp 2015-09-23]. (pol.).
- ↑ Alexei Danichev: Russia opts for French Mistral-class warships for its Navy. RIA Novosti, 2010-12-25. [dostęp 2011-01-09]. (ang.).
- ↑ Russia Drops Plans to Build Two Mistral Class Ships – Paper. RIA Novosti, 2012-12-21. [dostęp 2014-05-23]. (ang.).
- ↑ Bartosz Węglarczyk: Francja nadal buduje okręty Mistral dla Rosji. Rzeczpospolita, 2014-03-05. [dostęp 2014-09-10].
- ↑ Francja sprzedała Rosji mistrale. Rzeczpospolita, 2011-01-25. [dostęp 2014-03-04].
- ↑ Rosja: Flota Pacyfiku otrzyma dwa pierwsze helikopterowce Mistral. onet.pl, 2012-11-23. [dostęp 2014-03-04].
- ↑ a b Pierwszy rosyjski Mistral zwodowany. Najpotężniejszy nowy okręt od czasów ZSRR. TVN24, 2013-10-15. [dostęp 2014-11-25].
- ↑ Rosja dostanie francuskiego Mistrala. Rzeczpospolita, 2014-07-22. [dostęp 2014-09-10].
- ↑ Rosja liczy na francuskie Mistrale. Rzeczpospolita, 2014-09-04. [dostęp 2014-09-10].
- ↑ Francja odłożyła do odwołania dostarczenie Rosji pierwszego mistrala. onet.pl, 2014-11-25. [dostęp 2014-11-25].
- ↑ Alain Ruello: Mistral manager fired over Russian invite. EuromaidanPress, 2014-11-02. [dostęp 2014-11-25]. (ang.).
- ↑ Aleksander Kiszniewski: Sewastopol zwodowany. Kolejny kłopotliwy Mistral, z którym nie wiadomo, co zrobić. onet.pl, 2014-11-24. [dostęp 2014-11-25].
- ↑ Koniec sagi mistrali. Rosja otrzyma od Francji „pełną rekompensatę”.
- ↑ Mistral : une perte de 200 à 250 millions pour l'Etat (rapport parlementaire). [dostęp 2015-10-04].
- ↑ Maksymilian Dura: Kraje arabskie chętne na Mistrale. Defence24, 2015-09-07. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Egipt kupił mistrale pierwotnie zbudowane dla Rosji. [dostęp 2015-09-23].
- ↑ France selling formerly Russia-bound warships to Egypt – CNN.com. CNN, 2015-09-23. [dostęp 2015-09-23].
- ↑ Iwona Trusewicz , "Rosyjski" mistral popłynął do Egiptu [online], Rzeczpospolita, 12 czerwca 2016 .
- ↑ Egipt otrzymał od Francji drugi z mistrali zbudowanych dla Rosji [online], Rzeczpospolita, 16 września 2016 .
- ↑ Egypt buys 2 mistrals. [dostęp 2015-09-23].
- ↑ Rosja dostarczy śmigłowce dla egipskich Mistrali. Defence24, 2015-10-21. [dostęp 2015-10-25].
- ↑ Czy Mistrale zostaną na redzie we francuskim porcie?. onet.pl, 2014-11-14. [dostęp 2014-11-25].
- ↑ AAD2014: DCNS markets the Mistral 140 in Africa – News – Shephard. www.shephardmedia.com. [dostęp 2015-10-04].
- ↑ http://www.european-security.com/n_index.php?id=5706 [dostęp 2016-07-19] .
Bibliografia
- Mistral (L 9013) – Présentation. Marine nationale. [dostęp 2014-03-22]. (fr.).
- Mistral Class – Amphibious Assault, Command and Force Projection Ship. Naval Technology. [dostęp 2011-01-09]. (ang.).
Dalsza literatura
- Maciej Nałęcz, Okręty projekcji siły i dowodzenia typu Mistral, "Morze, Statki i Okręty" nr 11/2009