Pomnik Józefa Piłsudskiego w Forcie Winiary w Poznaniu
 Uroczystość odsłonięcia pomnika | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Miejsce | |
| Projektant | |
| Data odsłonięcia |
28 lipca 1930 |
| Data likwidacji |
? |
Położenie na mapie Poznania  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
 52°25′10,1″N 16°56′10,1″E/52,419472 16,936139
| |
Pomnik Józefa Piłsudskiego w Forcie Winiary – niezachowany pomnik Józefa Piłsudskiego, który był usytuowany na terenie Fortu Winiary (współcześnie Park Cytadela) na Winogradach w Poznaniu.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Inicjatorem budowy pomnika był podpułkownik Alfred Wallner, dowódca 7 Baonu Telegraficznego[1], a współorganizatorem budowy major Mieczysław Nitecki, dowódca 7 Baonu Administracyjnego w Poznaniu, [2].
Pomnik został odsłonięty 28 lipca 1930 roku na dziedzińcu Fortu Winiary (Cytadela) w Poznaniu[3]. Podczas uroczystości z ramienia rządu obecny był generał Gustaw Orlicz-Dreszer, który dokonał aktu odsłonięcia monumentu. Obecni byli także: dowódca Okręgu Korpusu Nr VII, generał dywizji Kazimierz Dzierżanowski; zastępca dowódcy O. K. Nr VII, pułkownik dyplomowany Erwin Więckowski; komendant garnizonu, generał Anatol Kędzierski[2] i delegacje wyłonione z pułków garnizonu poznańskiego oraz cały korpus oficerów rezerwy batalionu[4].
Władze cywilne reprezentował wicewojewoda poznański Wawrzyniec Typrowicz, prezydent miasta Poznania Cyryl Ratajski, prezes Dyrekcji Kolei inż. Stanisław Ruciński, prezes Wielkopolskiej Izby Skarbowej Mieczysław Naruszewicz[5] i prezes Dyrekcji Poczt i Telegrafów w Poznaniu, Tadeusz Kazimierski[6][2].
W trakcie ceremonii odsłonięcia dowódca 7. Baonu (Batalionu) Administracyjnego w Poznaniu, major Mieczysław Nitecki odczytał akt erekcyjny budowy pomnika. Odsłonięciu pomnika towarzyszyła salwa armatnia złożona z 21 wystrzałów. Następnie odprawiono mszę polową, celebrowaną przez księdza prałata Juliana Wilkansa, dziekana Okręgu Korpusu Nr VII Wojska Polskiego. Wypuszczając 3 tysiące gołębi pocztowych, wysłano depesze hołdujące do prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego i marszałka Józefa Piłsudskiego. Po uroczystościach urządzono zawody sportowe oraz festyn[2].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Na 5-metrowej wysokości cokole, umieszczono wykonane z brązu, popiersie marszałka Piłsudskiego, którego autorem był rzeźbiarz Władysław Marcinkowski[7], ówczesny dyrektor Wielkopolskiego Muzeum Wojska[7]. Po bokach cokołu, po jednej jego stronie wyryto odznaki baonów telegraficznego i administracyjnego, a po drugiej fundatorów monumentu: 7. Baonu Telegraficznego, 7. Baonu Administracyjnego i 7. Szwadronu Taborów oraz nazwiska budowniczych pomnika[2].
Na frontowej stronie monumentu umieszczono napis:
- Marszałkowi Piłsudskiemu Wielkiemu Budowniczemu Niepodległej Mocarstwowej Polski – w dowód wdzięczności żołnierze[2].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Pomnik Józefa Piłsudskiego przy ul. Rolnej w Poznaniu
- Pomnik Józefa Piłsudskiego w Ławicy pod Poznaniem
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ [http://woldenberczycy.pl/wp-content/uploads/2019/02/Alfred-Maksymilian-Karol-Wallner-calibri-12-ost.pdf þÿ�A�l�f�r�e�d� �M�a�k�s�y�m�i�l�i�a�n� �K�a�r�o�l� �W�a�l�l�n�e�r�,� �p�p�B�k� �B���c�z�n] [online], pl/wp-content/uploads/2019/02/Alfred-Maksymilian-Karol-Wallner-calibri-12-ost.pdf [dostęp 2024-04-25].
- ↑ a b c d e f Dziennik Poznański 1930.07.29 R.72 nr173, s. 4 – Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa [online], www.wbc.poznan.pl [dostęp 2020-05-08].
- ↑ Józef Piłsudski na pomnikach w II Rzeczypospolitej. | Muzeum Historii Kielc [online], www.mhki.kielce.eu [dostęp 2020-05-08].
- ↑ Cytadela z popiersiem Piłsudskiego [online], poznan.wyborcza.pl [dostęp 2020-05-08].
- ↑ Uroczystość poświęcenia Domu Akademickiego w Poznaniu 27.10.1929 r. [online], www.biogramy.pl [dostęp 2020-05-08] (pol.).
- ↑ Jednostka – Szukaj w Archiwach [online], www.szukajwarchiwach.gov.pl [dostęp 2020-05-08].
- ↑ a b Wielkopolskie Muzeum Wojskowe – Muzeum Narodowe w Poznaniu [online], mnp.art.pl [dostęp 2020-05-08].
