SMS Natter (1896)
 Tb 18 po 1910 r. | |
| Klasa | |
|---|---|
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
1895 |
| Wodowanie |
luty 1896 |
 K.u.K. Kriegsmarine
| |
| Nazwa |
„Natter” → 18 (od 1910) |
| Wejście do służby |
listopad 1896 |
| Wycofanie ze służby |
1 listopada 1918 |
| Los okrętu |
złomowany 1920 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
standardowa: 134 tony |
| Długość |
47,3 metra na KLW |
| Szerokość |
5,3 m |
| Zanurzenie |
2,7 m |
| Napęd | |
| 1 maszyna parowa potrójnego rozprężania 2 kotły Thornycroft–Schulz moc 2300 KM 1 śruba | |
| Prędkość |
26,5 węzła |
| Zasięg |
2600 Mm przy prędkości 12 węzłów |
| Uzbrojenie | |
| 2 działka kal. 47 mm (2 x I) | |
| Wyrzutnie torpedowe |
3 x 450 mm (3 x I) |
| Załoga |
21 |
SMS Natter (SM Tb 18) – austro-węgierski torpedowiec z końca XIX wieku i okresu I wojny światowej. Okręt został zwodowany w lutym 1896 roku w niemieckiej stoczni Schichau w Elblągu, a do służby w Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine wszedł w listopadzie tego roku. W 1910 roku nazwę jednostki zmieniono na oznaczenie numeryczne 18. W wyniku podziału floty po upadku Austro-Węgier okręt przyznano Wielkiej Brytanii, a złomowano go we Włoszech w 1920 roku.
Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]
SMS[a] „Natter” był przybrzeżnym torpedowcem, zamówionym w Niemczech w latach 90. XIX wieku.
Okręt zbudowany został w stoczni Schichau w Elblągu[1][2]. Stępkę torpedowca położono w 1895 roku[1], został zwodowany w lutym 1896 roku[1][2][b], a do służby w Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine przyjęto go w listopadzie tego roku[1].
Dane taktyczno-techniczne[edytuj | edytuj kod]
Okręt był niewielkim, przybrzeżnym torpedowcem[1]. Długość na konstrukcyjnej linii wodnej wynosiła 47,3 metra (45,9 metra między pionami), szerokość 5,3 metra i zanurzenie 2,7 metra[1][2]. Wyporność standardowa wynosiła 134 tony, zaś pełna 152 tony[1][4][c]. Okręt napędzany był przez maszynę parową potrójnego rozprężania o mocy 2300 KM, do której parę dostarczały dwa kotły Thornycroft–Schulz[1][d]. Jednośrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 26,5 węzła[1]. Jednostka zabierała zapas 30 ton węgla, co zapewniało zasięg wynoszący 2600 Mm przy prędkości 12 węzłów[1][3].
Okręt wyposażony był w trzy pojedyncze wyrzutnie torped kalibru 450 mm umieszczone na pokładzie[1][2]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiły dwa pojedyncze działka pokładowe kal. 47 mm L/33 Hotchkiss[1][3].
Załoga okrętu składała się z 21 oficerów, podoficerów i marynarzy[1][2].
Służba[edytuj | edytuj kod]
W 1910 roku na podstawie zarządzenia o normalizacji nazw „Natter” utracił swą nazwę, zastąpioną numerem 18[3]. W 1911 roku z jednostki zdemontowano uzbrojenie artyleryjskie i jedną wyrzutnię torped, a okręt stał się ruchomą baterią torpedową bazy morskiej w Puli[2][3]. Z powodu rozpadu monarchii habsburskiej 1 listopada tego roku na jednostce opuszczono po raz ostatni banderę KuKK[5]. W wyniku podziału floty austro-węgierskiej okręt został przyznany Wielkiej Brytanii[2][6]. Jednostka została złomowana we Włoszech w 1920 roku[1][2].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ SMS – Seiner Majestät Schiff – Okręt Jego Mości.
- ↑ Według Navypedii okręt zwodowano w marcu 1896 roku[3].
- ↑ Według Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905 i Navypedii wyporność wynosiła 166 ton[2][3].
- ↑ Według Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905 i Navypedii moc maszyn wynosiła 2200 KM, a okręt osiągał prędkość 24 węzłów[2][3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n René Greger: Austro-Hungarian Warships of World War I. London: 1976, s. 53.
- ↑ a b c d e f g h i j Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: 1979, s. 280.
- ↑ J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 528.
- ↑ Robert Rochowicz. Losy okrętów floty Austro-Węgier po 30 października 1918 roku. „Morza, Statki i Okręty”. Nr 4-5/2003 (41). s. 43.
- ↑ Robert Rochowicz. Losy okrętów floty Austro-Węgier po 30 października 1918 roku. „Morza, Statki i Okręty”. Nr 4-5/2003 (41). s. 47.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: Conway Maritime Press, 1979. ISBN 978-0-85177-133-5. (ang.).
- Ivan Gogin: NATTER torpedo boat (1896). Navypedia. [dostęp 2017-10-11]. (ang.).
- Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
- René Greger: Austro-Hungarian Warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1976. ISBN 0-7110-0623-7. (ang.).
- Robert Rochowicz. Losy okrętów floty Austro-Węgier po 30 października 1918 roku. „Morza, Statki i Okręty”. Nr 4-5/2003 (41). ISSN 1426-529X.