Selmęt Wielki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Selmęt Wielki
Selment Wielki
Ilustracja
Selmęt Wielki, widok ze wsi Sordachy
Położenie
Państwo

 Polska

Miejscowości nadbrzeżne

Buczki, Koziki, Laski Wielkie, Łoje, Makosieje, Mrozy Wielkie, Sędki, Sordachy i Szeligi

Region

Pojezierze Ełckie

Wysokość lustra

120,7[1] m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

12,69 km²[1]

Wymiary
• max długość
• max szerokość


11,6 km[1]
3,5 km[1]

Głębokość
• średnia
• maksymalna


7,8[1] m
21,9[1] m

Długość linii brzegowej

36,25 km[1]

Objętość

99463,9 tys. m³[1]

Hydrologia
Rzeki zasilające

Lega

Rzeki wypływające

Lega

Rodzaj jeziora

rynnowe

Położenie na mapie gminy wiejskiej Ełk
Mapa konturowa gminy wiejskiej Ełk, po prawej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Selmęt Wielki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Selmęt Wielki”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po prawej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Selmęt Wielki”
Położenie na mapie powiatu ełckiego
Mapa konturowa powiatu ełckiego, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Selmęt Wielki”
Ziemia53°50′40″N 22°28′35″E/53,844444 22,476389

Selmęt Wielki (dawniej Jezioro Wielkie Selmętno[2]) – jezioro na Pojezierzu Ełckim, w województwie warmińsko-mazurskim.

Po niemiecku nazywane jest Grosser Sellment See (1938), Grosse Selment See (1921), Schelmund (1595), Schelment, Salmant (1475). Inna nazwa to Selmętno.

Dane ogólne[edytuj | edytuj kod]

Powierzchnia jeziora 1269 ha, długość 11,6 km, szerokość do 3,5 km, głębokość do 21,9 m. Na jeziorze znajdują się 2 wyspy, największa o powierzchni 3 ha.

Brzegi jeziora otoczone zabudowaniami okolicznych miejscowości, polami i łąkami z niewielkim udziałem lasu sosnowo-świerkowego. Najbliższe otoczenie to wąski pas olchy i wierzby. Miejscami szeroki pas trzcin. Dużo małych pomostów wędkarskich.

Brzegi na ogół niezbyt wysokie, miejscami niskie, podmokłe, od północnego zachodu brzeg zadrzewiony. Na północy wpada rzeka Lega (prowadzi tędy szlak kajakowy), a wypływa w części południowo-wschodniej, dalej wpada do jeziora Rajgrodzkiego.

Przez zbiornik przepływa Lega, która wpływa w północnej części jeziora (w Sędkach), a wypływa w części południowo-wschodniej (w Makosiejach), dalej wpada do jeziora Rajgrodzkiego. Na północy znajduje się również niewielki dopływ – Golubica, który niesie wody z jeziora Golubskiego. Na zachodzie, w okolicy Mrozów Wielkich dopływa niewielki ciek z jeziora Selmęt Mały. Istnieje jeszcze połączenie, niewielkim ciekiem, z jeziorem Mrozy, w południowo-zachodniej części.

Hydronimia[edytuj | edytuj kod]

Według urzędowego spisu opracowanego przez Komisję Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych (KNMiOF) nazwa tego jeziora to Selmęt Wielki[3]. W różnych publikacjach jezioro to występuje pod nazwą Selment Wielki[4] lub Szelment[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h Jerzy Jańczak (red.), Atlas jezior Polski, t. III, Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 1999, s. 16-17, ISBN 83-88163-13-2.
  2. Pierwsza powojenna mapa Polski wydana przez WIG Sztabu Generalnego w roku 1945
  3. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 307, ISBN 83-239-9607-5.
  4. Selment, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 425.
  5. Selmęt Wielki. [w:] Elektroniczny słownik hydronimów Polski [on-line]. [dostęp 2023-10-26].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Leyding G., Słownik nazw miejscowych okręgu mazurskiego (1959)
  • Choiński A., Katalog Jezior Polski – Pojezierze Mazurskie (1991)
  • Darmochwał T., Rumiński M.J., 1996. Warmia Mazury, przewodnik. Agencja TD, Białystok